Saltar ao contido

Alan Turing

Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Alan Mathison Turing»)

Modelo:BiografíaAlan Turing

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(en) Alan Mathison Turing Editar o valor en Wikidata
23 de xuño de 1912 Editar o valor en Wikidata
Maida Vale, Reino Unido Editar o valor en Wikidata
Morte7 de xuño de 1954 Editar o valor en Wikidata (41 anos)
Wilmslow, Reino Unido Editar o valor en Wikidata
Causa da mortesuicidio, intoxicación por cianuro Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturacrematorio de Woking 51°18′42″N 0°36′10″O / 51.3117181, -0.6027339 Editar o valor en Wikidata
ResidenciaGuildford (pt) Traducir (1927–)
Maida Vale (1912–1927) Editar o valor en Wikidata
RelixiónAteísmo Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidade de Princeton (1937–1938)
King's College (1931–1934)
Sherborne School (pt) Traducir (1926–1931)
Escola primaria da comunidade de Hazlehurst (–1926) Editar o valor en Wikidata
Tese académicaSystems of Logic Based on Ordinals (en) Traducir Editar o valor en Wikidata (1939 Editar o valor en Wikidata)
Director de teseAlonzo Church Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoCriptoanalítica, ciencias da computación, matemáticas, lóxica e criptografía Editar o valor en Wikidata
Ocupacióninformático teórico, criptógrafo Editar o valor en Wikidata
EmpregadorUniversidade Vitoria de Manchester (1948–1952)
Laboratorio nacional de física (Reino Unido) (1945–1947)
Cuartel xeral de comunicacións do goberno (1938–1945)
Universidade de Cambridge (1934–1937) Editar o valor en Wikidata
Membro de
Royal Society (1951–) Editar o valor en Wikidata
Interesado enLóxica matemática, intelixencia artificial e fundamentos das matemáticas Editar o valor en Wikidata
ProfesoresAlonzo Church Editar o valor en Wikidata
AlumnosRobin Gandy Editar o valor en Wikidata
Influencias
Deporteatletismo Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
DoutorandoRobin Gandy e Beatrice Helen Worsley Editar o valor en Wikidata
Arquivos en
Outro
ParellaChristopher Morcom Editar o valor en Wikidata
PaisJulius Mathison Turing Editar o valor en Wikidata  e Ethel Sara Stoney Editar o valor en Wikidata
Condenado porconduta indecente (1952) Editar o valor en Wikidata
Premios
Sinatura Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteTiña Alan Turing síndrome de Asperger?
Obálky knih, Editar o valor en Wikidata
Sitio webturingarchive.org Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm6290133 BNE: XX945020 WikiTree: Turing-3 Find a Grave: 12651680 Editar o valor en Wikidata
Estatua de Alan Turing.

Alan Mathison Turing, nado en Maida Vale (Londres) o 23 de xuño de 1912 e finado en Wilmslow o 7 de xuño de 1954, foi un matemático inglés, que traballou en campos como a informática teórica, a criptoanálise ou a intelixencia artificial. Turing tivo unha gran influencia no desenvolvemento da ciencia da computación teórica, proporcionando unha formalización dos conceptos de algoritmo e computación coa chamada máquina de Turing, que pode considerarse o modelo dun ordenador de propósito xeral.[1][2][3] Considérase amplamente como o pai da informática teórica e da intelixencia artificial.[4]

Turing criouse no sur de Inglaterra. Licenciouse en matemáticas no King's College, Cambridge. Mentres era fellow (académico) [n. 1] en Cambridge, publicou unha proba que demostraba que algunhas preguntas puramente matemáticas de tipo si-non nunca poden responderse mediante a computación e definiu unha máquina de Turing, e continuou demostrando que o problema da parada para as máquinas de Turing é indecidible. En 1938 doutorouse no departamento de matemáticas da Universidade de Princeton. Durante a segunda guerra mundial, Turing traballou para o cuartel xeral de comunicacións do goberno en Bletchley Park, o centro británico Ultra de descifrado de códigos que producía intelixencia artificial. Durante un tempo dirixiu Hut 8, a sección responsable do criptoanálise naval alemán. Aquí ideou unha serie de técnicas para acelerar o descifrado das cifras alemás, incluídas melloras no método polaco de bomba de antes da guerra, unha máquina electromecánica que podía dar con configuracións para a máquina Enigma. Turing desempeñou un papel crucial no descifrado de mensaxes codificadas interceptadas que permitiron aos Aliados derrotar ás potencias do Eixe en moitos enfrontamentos cruciais, incluída a batalla do Atlántico.[6][7]

Tras a guerra, Turing traballou no National Physical Laboratory (Laboratorio Nacional de Física), onde deseñou o Automatic Computing Engine (Motor de Computación Automática), un dos primeiros deseños de computador con programa almacenado. En 1948, Turing incorporouse ao Computing Machine Laboratory (Laboratorio de Máquinas de Computación) de Max Newman, na Universidade Victoria de Manchester, onde axudou a desenvolver os computadores Manchester[8] e interesouse pola bioloxía matemática. Escribiu un artigo sobre as bases químicas da morfoxénese[9] e predixo reaccións químicas oscilantes como a reacción Belousov-Zhabotinsky, observada por primeira vez na década de 1960. A pesar destes logros, Turing nunca foi plenamente recoñecido en Gran Bretaña durante a súa vida porque gran parte do seu traballo estaba amparado pola Official Secrets Act.[10]

Turing foi procesado en 1952 por actos homosexuais. Aceptou o tratamento hormonal con DEAS, un procedemento comunmente coñecido como castración química, como alternativa ao cárcere. Turing morreu o 7 de xuño de 1954, 16 días antes de cumprir 42 anos, por envelenamento con cianuro. Unha investigación determinou a súa morte como un suicidio, pero sinalouse que as probas coñecidas tamén son consistentes cun envelenamento accidental. Tras unha campaña pública en 2009, o primeiro ministro británico Gordon Brown presentou unha desculpa pública oficial en nome do Goberno británico por "a forma atroz en que foi tratado [Turing]". A raíña Isabel II concedeu un indulto póstumo en 2013. O termo "lei Alan Turing" utilízase agora informalmente para referirse a unha lei de 2017 no Reino Unido que indultó retroactivamente a homes amoestados ou condenados en virtude dunha lexislación histórica que ilegalizaba os actos homosexuais.[11]

Turing ten un extenso legado con estatuas súas e moitas cousas que levan o seu nome, incluído un premio anual ás innovacións en informática. Aparece no actual billete de 50 libras do Banco de Inglaterra, que se puxo en circulación o 23 de xuño de 2021, coincidindo cos seus aniversarios. Unha serie da BBC de 2019, votada pola audiencia, nomeouno a persoa máis grande do século XX.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]
Placa do Patrimonio Inglés en Maida Vale , Londres, que marca o lugar de nacemento de Turing en 1912

Turing naceu en Maida Vale, Londres, mentres seu pai, Julius Mathison Turing (1873-1947), estaba de licenza do seu posto no Indian Civil Service, ICS (en galego, Servizo Civil Indio), en Chatrapur, que daquela pertencía á provincia de Madrás e hoxe está na de Odisha, na India.[12][13] O pai de Turing era fillo dun crego, o reverendo John Robert Turing, dunha familia de comerciantes escoceses que tiña a súa base nos Países Baixos e incluía un baronet. A nai de Turing, a muller de Julius, era Ethel Sara Turing (de solteira Stoney; 1881-1976), filla de Edward Waller Stoney, enxeñeiro xefe dos ferrocarrís de Madrás. Os Stoney eran unha familia da nobreza protestante anglo-irlandesa do condado de Tipperary e do condado de Longford, mentres que a propia Ethel pasara gran parte da súa infancia no condado de Clare.[14] Julius e Ethel casaron o 1 de outubro de 1907 na igrexa de Bartholomew, en Clyde Road, Dublín.[15]

O traballo de Julius co ICS levou á familia á India británica, onde o seu avó fora xeneral do exército de Bengala. Non obstante, tanto Julius como Ethel querían que os seus fillos fosen criados en Gran Bretaña, polo que se mudaron a Maida Vale, Londres,[16] onde Alan Turing naceu o 23 de xuño de 1912, como recolle unha placa azul no exterior da casa onde naceu[17][18] que, posteriormente, foi ocupada polo Hotel Colonnade.[19][20] Turing tiña un irmán máis vello, John (o pai de Sir John Dermot Turing, 12º baronet Turing).[21]

O traballo de seu pai no ICS continuou durante a infancia de Turing, polo que os pais seguiron viaxando entre Hastings no Reino Unido e a India,[22] deixando aos seus dous fillos ao coidado dunha parella xubilada do exército. En Hastings, Turing aloxouse en Baston Lodge, unha vila residencial en St Leonards-on-Sea, que tamén conta cunha placa[23] que se descubriu o 23 de xuño de 2012, o centenario do nacemento de Turing.[24]

Desde moi novo, Turing deu mostras do xenio que máis tarde demostraría de forma prominente.[25] Posteriormente, os pais mercaron unha casa en Guildford en 1927, e Turing viviu alí durante as vacacións escolares. O lugar tamén está sinalado cunha placa azul.[26]

Formación

[editar | editar a fonte]

Aos tres anos tiña unha memoria extraordinaria[27] e os pais de Turing matriculárono en St Michael's, unha escola primaria de St Leonards-on-Sea, dende os seis ata os nove anos. A directora recoñeceu o seu talento, sinalando que "... tivo rapaces intelixentes e mozos traballadores, pero Alan é un xenio".[28]

Con oito anos interesouse pola química e montou un laboratorio na casa. Entre xaneiro de 1922 e 1926, Turing estudou na Hazelhurst Preparatory School, unha escola independente do pobo de Frant en Sussex. (agora East Sussex).[29] En 1926, á idade de 13 anos, pasou a escola Sherborne,[30] un internado independente na cidade mercado de Sherborne en Dorset, onde se aloxou en Westcott House. O primeiro día de curso coincidiu coa folga xeral de 1926, en Gran Bretaña, pero Turing estaba tan decidido a asistir que que andou en bicicleta sen compañía durante 60 millas (97 km) desde Southampton até Sherborne, facendo noite nunha pousada.[31] Nesta destacou pola súa facilidade para as matemáticas e os cálculos mentais. Obtivo unha bolsa para estudar na Universidade de Cambridge, onde conseguiu a licenciatura en matemáticas en 1934.

En abril de 1936, con só 24 anos, publicou o artigo On computable numbers, with an application to the Entscheidungsproblem no que introduce o concepto de algoritmo e de máquina de Turing. Este artigo proba que existen problemas sen solución algorítmica e supón un dos alicerces máis importantes da teoría da computación. Aínda hoxe, máis de setenta anos despois, as leis que el propuxo no artigo seguen a ser válidas para calquera proxecto informático.

En setembro de 1936, Turing ingresou na Universidade de Princeton (EUA). Debido á repercusión do seu artigo, un dos científicos máis destacados da época, John von Neumann, ofreceulle unha bolsa no Instituto de Estudos Avanzados da Universidade. Turing obtivo o seu doutoramento en matemáticas en 1938. Trala súa graduación, von Neumann ofreceulle unha praza como asistente, pero Turing rexeitou a oferta e volveu a Gran Bretaña, onde obtivo outra bolsa que lle permitiu adicarse ao estudo da filosofía das matemáticas entre os anos 1938 e 1939.

Bletchley Park

[editar | editar a fonte]

Durante a segunda guerra mundial o exército alemán dispuña dunha máquina de codificación de comunicacións chamada Enigma. Por unha banda, grazas a un simple mecanismo de engrenaxes que usaban emisor e receptor e que se combinaban segundo un calendario preestablecido, era moi doado de utilizar. Porén, resultaba extraordinariamente difícil descubrir os seus códigos.

Alan Turing foi recrutado en 1939 para traballar en descifrar os códigos nazis, en particular os da máquina. Para iso, baixo a súa dirección, proxectouse o Colossus, computador que empregaba símbolos perforados en fitas de papel que procesaba a unha velocidade de 25.000 caracteres por segundo.

As causas do éxito do equipo de Bletchley Park e Turing

[editar | editar a fonte]

Como en todo proceso que leva a rachar un sistema de seguridade, hai unha combinación de tres factores que explican o seu éxito: o talento e a capacidade técnica, a enxeñaría social e os erros humanos.

  • Turing e o seu equipo foron quen de, primeiro, entender como funcionaba Enigma e despois, crear unha máquina como Bombe, deseñada practicamente peza a peza por Turing, que conseguía, mediante un complexo sistema electromecánico, desencriptar as comunicacións da Enigma.
  • Os espías dobres ao servizo da espionaxe británica, como o español Joan Pujol García, que tiña como nome clave Garbo. Este, concretamente, enviaba aos seus contactos alemáns longuísimos e detallados informes sobre o exército británico, absolutamente falsos, que eran transmitidos a Berlín a través do sistema Enigma. Como os técnicos do equipo de Turing coñecían con tempo o contido real das mensaxes tiñan material abondo con que comparar a mensaxe orixinal coa encriptada e ir entendendo o funcionamento da Enigma.
  • O exceso de confianza do exército alemán, que usaba a Enigma para enviaren incluso mensaxes de pouca importancia e que non necesitaban de segredo. Pero que servían para que os británicos foran aumentando a súa información.

Compromiso con Joan Clarke

[editar | editar a fonte]

En 1941 Turing propúxolle matrimonio á súa compañeira Joan Clarke, matemática e criptoanalista no Hut 8. Porén, ao coñecer a homosexualidade de Turing, Clarke decidiu non seguir adiante cos plans de casamento.[32][33]

Foi acusado e condenado por atentado violento ao pudor pola súa homosexualidade, nun tempo en que en Gran Bretaña era delito. Turing, para evitar a cadea, aceptou someterse a unha castración química. As secuelas do tratamento que o incapacitaban para as súas investigacións, xunto co estigma social da súa condena, levárono a suicidarse comendo unha mazá que tiña inxectado cianuro.

Contribucións á informática

[editar | editar a fonte]

O Test de Turing

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Test de Turing.

Outro dos campos de investigación de Turing foi o da intelixencia artificial. Pódese dicir que esta disciplina naceu a partir do seu artigo titulado Computing Machinery and Inteligence publicado por Turing en 1950. É moi famosa a primaeira frase dese artigo:

"Propoño considerar a seguinte cuestión: ¿Poden pensar as máquinas?"

Turing propuxo un método chamado o Test de Turing para determinar se as máquinas poderían ter a capacidade de pensar. Para unha máquina computacional, o Test de Turing marcaría o punto no que poderiamos propiamente falar de intelixencia artificial, unha máquina sería intelixente se poidese ter as reaccións e respostas propias dun ser humano. En palabras do propio Turing

Un computador pode ser chamado «intelixente» se é quen de enganar a unha persoa facéndolle crer que é un humano.

Rehabilitación da súa figura

[editar | editar a fonte]

No ano 2009, despois dunha campaña pública pedindo ao goberno británico que recoñecera a importancia da figura de Turing e a inxustiza que supuxo a súa condena, o Primeiro Ministro, Gordon Brown, publicou a seguinte carta:

2009 foi un ano de profunda reflexión - unha oportunidade para a Gran Bretaña, como nación, para celebrar as débedas profundas que temos con aqueles que nos precederon. Unha combinación única de aniversarios e eventos que renovou en nós un sentimento de orgullo e gratitude que caracterizan a experiencia británica. Durante este ano honrei xunto cos presidentes Sarkozy e Obama o servizo e sacrificio dos heroes que tomaron as praias de Normandía hai 65 anos. E a semana pasada, celebramos os 70 anos dende que o goberno británico declarou a súa intención de coller as armas contra o fascismo e declarou a inicio da II Guerra Mundial. Así que estou feliz e orgulloso que, grazas a unha coalición de científicos da computación, historiadores e activistas LGBT, temos unha oportunidade este ano para celebrar máis unha contribución á loita da Gran Bretaña contra a escuridade da ditadura, a do crebacódigos Alan Turing.

Turing foi un matemático brillante, famoso polo seu traballo en romper os códigos da Enigma. Non é esaxeración dicir que, sen a súa notable contribución, a historia da Segunda Guerra Mundial podería ser moi diferente. Foi certamente unha desas persoas que podo dicir que a súa achega persoal axudou a virar o rumbo da guerra. Por iso, esta débeda de gratitude que temos con el fai aínda máis terrible que fora tratado de xeito tan inhumano. En 1952, foi condenado por "atentado violento ao pudor" - en realidade, foi xulgado por ser gay. A súa condena -e tivo que afrontar a infame elección entre esta ou a prisión- era a castración química por unha serie de inxeccións de hormonas femininas. Suicidouse dous anos despois.

Miles de persoas reuníronse para esixir xustiza para Alan Turing e o recoñecemento do xeito horrible como foi tratado. Aínda que Turing foi procesado baixo as leis existentes no momento e non podemos volver atrás no tempo, o tratamento que recibiu foi, por suposto, totalmente inxusto e estou contento por ter a oportunidade de dicir o canto e que profundamente lamento o que pasou con el. Alan e os miles de outros homes gays que foron condenados coma el baixo as leis homofóbicas foron tratados dun xeito terrible. Ao longo dos anos outros millóns máis viviron con medo a seren condenados.

Estou orgulloso de que aqueles días se foron e que nos últimos 12 anos, este goberno ten feito moito para facer a vida máis xusta e igual para a nosa comunidade LGBT. Este recoñecemento de Alan como unha das vítimas da homofobia máis famosas de Gran Bretaña é un paso máis no sentido de igualdade adiada.

Pero máis que iso, Alan merece recoñecemento polas súas contribucións á humanidade. Para os que naceron despois de 1945, nunha Europa unida, democrática e en paz, é difícil imaxinar que o noso continente foi o escenario do momento máis sombrío da humanidade. Difícil de crer que aínda quede xente viva que lembra que as persoas puidesen ser consumidas ata tal punto polo odio, o antisemitismo, pola homofobia, pola xenofobia e outros prexuízos. Que as cámaras de gas e crematorios convertéronse en parte da paisaxe europea, como as galerías e universidades e salas de concertos que marcaron a nosa civilización europea durante centos de anos. É grazas a homes e mulleres que estiveron totalmente comprometidos coa loita contra o fascismo, persoas como Alan Turing, que os horrores do Holocausto e a guerra total son parte de Europa do pasado e non do presente de Europa.

Así, en nome do goberno británico e de todos os que viven en liberdade grazas ao traballo de Alan. Teño o orgullo de dicir: Sentímolo, merecías algo moito mellor.

Gordon Brown.
[editar | editar a fonte]
  • O logo da compañía informática Apple, unha mazá mordida, é unha homenaxe a Turing, inspirado na súa morte.
  • No filme Blade Runner, a proba Voight-Kampff, o cuestionario que se usa para distinguir a replicantes de auténticos humanos está inspirado no Test de Turing.
  • No diario dixital Praza, o blog adicado á ciencia titúlase Cianuro nas mazás.[34]
  • En 2014 estreouse un filme sobre Turing e Blentchley Park, co título de The Imitation Game, con Benedict Cumberbatch como protagonista.
  1. fellow é un membro dunha corporación académica,[5]
Referencias
  1. Newman, M.H.A. (1955). "Alan Mathison Turing. 1912–1954". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 1. pp. 253–263. JSTOR 769256. doi:10.1098/rsbm.1955.0019. 
  2. Gray, Paul (29 March 1999). "Computer Scientist: Alan Turing". Time. Arquivado dende o orixinal o 19 de xaneiro de 2011. Consultado o 13 de maio do 2023. Un proxecto de computador dixital electrónico. O feito é que todo o que pulsa un teclado, abre unha folla de cálculo ou un programa de tratamento de textos, está a traballar nunha encarnación dunha máquina de Turing. 
  3. Sipser 2006, p. 137
  4. Beavers 2013, p. 481
  5. Stevenson, Angus & Maurice Waite (en inglés). Concise Oxford English Dictionary, p. 522. OUP Oxford, 2011. En Google Books. Consultado o 12 de maio do 2023.
  6. Copeland, Jack (18 June 2012). "Alan Turing: The codebreaker who saved 'millions of lives'". BBC News Technology. Arquivado dende o orixinal o 11 de outubro de 2014. Consultado o 12 de maio do 2023. 
  7. Varias fontes afirman que Winston Churchill dixo que Turing fixo a maior contribución á vitoria aliada na guerra contra a Alemaña nazi. Con todo, tanto o Churchill Centre como o biógrafo de Turing Andrew Hodges declararon que non coñecen ningunha proba documental que apoie esta afirmación, nin da data ou o contexto en que Churchill supostamente díxoo, e o Churchill Centre inclúeo entre os seus "Mitos" sobre Churchill, ver Schilling, Jonathan (8 de xaneiro de 2015). "Myths > Churchill Said Turing Made the Single Biggest Contribution to Allied Victory". The Churchill Centre. Arquivado dende o orixinal o 17 de febreiro de 2015. Consultado o 12 de maio do 2023.  e Hodges, Andrew. "Part 4: The Relay Race". Actualización de Alan Turing: A Enigma. Arquivado dende o orixinal o 20 de xaneiro de 2015. Consultado o 12 de maio do 2023.  Un artigo de BBC News que repetía a afirmación de Churchill foi modificado posteriormente para dicir que non hai probas diso. Véxase Spencer, Clare (11 de setembro de 2009). "Profile: Alan Turing". BBC News. Arquivado dende o orixinal o 13 de decembro de 2017. Consultado o 12 de maio do 23. Actualización 13 de febreiro de 2015  O historiador de guerra oficial Harry Hinsley estimou que este traballo acurtou a guerra en Europa en máis de dous anos, pero engadiu a advertencia de que isto non tiña en conta o uso da bomba atómica e outras eventualidades. Hinsley, Harry (1996) [1993]. The Influence of ULTRA in the Second World War. Keith Lockstone's home page.  Transcrición dunha conferencia impartida o martes 19 de outubro de 1993 na Universidade de Cambridge
  8. Leavitt 2007, pp. 231-233
  9. Publicacións de Alan Turingindexadas porGoogle Scholar
  10. Olinick, Michael (2021). "Chapter 15". Simply Turing. Estados Unidos: Simply Charly. 
  11. "'Alan Turing law': Thousands of gay men to be pardoned". BBC News. 20 de outubro de 2016. Arquivado dende o orixinal o 20 de outubro de 2016. Consultado o 12 de maio do 2023. 
  12. Hodges 1983, p. 5
  13. "The Alan Turing Internet Scrapbook". turing.org.uk (en inglés). Consultado o 11 de novembro de 2021. 
  14. Maguire, Phil. "An Irishman's Diary", p. 5. The Irish Times, 23 de xuño de 2012.
  15. Irish Marriages 1845-1958 / Dublin South, Dublin, Ireland / Group Registration ID 1990366, SR District/Reg Area, Dublin South
  16. "SEARCH BLUE PLAQUES". english-heritage.org.uk (en inglés). Archived from the original on 03 de setembro de 2009. Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  17. Brown, Matt (16 de marzo de 2011). "The Scientific Tourist In London: #17 Alan Turing’s Birth Place". nature.com (en inglés). Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  18. "Alan Turing 1912-1954 code-breaker and pioneer of computer science was born here". openplaques.org (en inglés). Consultado o 17 de novembro de 2011. 
  19. Hodges 1983, p. 5
  20. Hodges, Andrew. "Alan Turing. Internet Scrapbook". turing.org.uk (en inglés). Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  21. Redacción (25 de xuño de 2012). "St Leonards plaque marks Alan Turing's early years". bbc.com (en inglés). Archived from the original on 03 de decembro de 2017. Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  22. Hodges 1983, p. 6
  23. Redacción (29 de xuño de 2012). "Plaque unveiled at Turing’s home in St Leonards". hastingsobserver.co.uk (en inglés). Archived from the original on 12 de setembro de 2017. Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  24. "St Leonards plaque marks Alan Turing's early years". bbc.com (en inglés). 25 de xuño de 2012. Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  25. Jones, G. James (11 de decembrp de 2001). "Alan Turing – Towards a Digital Mind: Part 1". System Toolbox. Arquivado dende o orixinal o 3 de agosto de 2007. Consultado o 17 de outubro do 2023. 
  26. Redacción (29 de novembro de 2012). "Founder of Computer Science Alan Turing’s Stargazing in Guildford". guildford-dragon.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 19 de outubro de 2013. Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  27. Jones, G. James (11 de decembro de 2001). "Alan Turing - Towards a Digital Mind: Part 1". systemtoolbox.com (en inglés). Archived from the original on 03 de agosto de 2007. Consultado o 17 de novembro de 2021. 
  28. Cawthorne (2014), p. 18
  29. Alan Mathison (abril de 2016). "Alan Turing Archive – Sherborne School (ARCHON CODE: GB1949)" (PDF). Sherborne School, Dorset. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 26 de decembro de 2016. Consultado o 13 de decembro do 2023. 
  30. "Alan Turing OBE, PhD, FRS (1912–1954)". The Old Shirburnian Society (en inglés). 1 September 2016. Consultado o 27 de maio do 2024. 
  31. Hofstadter, Douglas R. (1985). Metamagical Themas: Questing for the Essence of Mind and Pattern. Basic Books. ISBN 978-0-465-04566-2. OCLC 230812136. 
  32. Vídeo: "Joan Clarke: My Engagement to Alan Turing". Bletchley Park Research.
  33. Lord, L. A. (2008). "Joan Elisabeth Lowther Clarke Murray". University of Saint Andrews.
  34. Cianuro nas mazás

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]