Epífito

Árbore soportando, sobre o seu tronco e pólas, numerosas plantas epífitas, no Parque Santa Elena, en Costa Rica.

Epífito refírese ao vexetal que sen ser parasito vive sobre a superficie doutros vexetais, coma os fentos, mofos, liques, etc.. Logo, non extraen do vexetal hóspede o seu nutrimento, senón que só se apoian nelas (se retirasen nutrientes delas, serían parasitas). O epifitismo é común nas forestas tropicais, onde a competencia por luz e espazo non permite que plantas herbáceas prosperen sobre o chan. Deste xeito, certas especies que conseguían xerminar sobre a casca das árbores, por riba do chan, foron seleccionadas, e hoxe encóntranse milleiros de especies con hábito epífito.

Por extensión, tamén se denomina epífito ao parasito vexetal que se localiza en superficies animais.

Etimoloxía

A verba "epífito" fórmase pola xunción dos termos gregos epí (sobre) e phytón, oú (vexetal), significando, polo tanto, "sobre vexetal".

Descrición

Son vexetais que non enraízan no solo, fixándose noutras árbores ou obxectos elevados como rochas, tellas, muros, construcións etc. Teñen porte discreto. Fíxanse nos tecidos superficiais dos troncos e pólas para recibir luz solar e humidade con máis facilidade do que se estivesen directamente no chan. Dispñen de sistemas específicos para absorber humidade do ar e extraer o seu nutrimento mineral da poeira que recae sobre si. Necesitan de gran cantidade de humidade e de luz.

En xeral, as epífitas medran sobre o tronco das árbores e disoñen de raíces superficiais que se espallan pola casca e que absorben a materia orgánica en decomposición dispoñíbel. Moitas veces, as raíces son acompañadas por un fungo microscópico coñecido como micorriza, que se encarga de transformar a materia orgánica morta en sales minerais, facilitando a súa absorción pola planta. Por veces, o epífito non absorbe materia prima da superficie da árbore ou arbusto, e as súas raíces poden ser atrofiadas ou ausentes, de modo que o epífito utiliza o seu hóspede só coma soporte para alcanzar o seu ambiente ideal nos estratos da foresta.

Bromelia.

As epífitas xamais buscan alimento nos organismos hospedeiros. As súas raíces superficiais non absorben o zume da planta hóspede, non hai relación de parasitismo ningunha. Ou sexa, a presenza de epífitas non prexudica a árbore ou arbusto onde vexetan. A incidencia de especies epífitas diminúe á medida que se aumenta a distancia para a liña do Ecuador, ou afástase das forestas húmidas para áreas máis secas. Algúns exemplos de epífitas son as polipodiáceas (fentos); cactáceas (flor de maio); as bromeliáceas (bromelias); as orquidáceas (orquídeas).

As especies epífitas son particularmente comúns entre as Bryophyta, Pteridophyta, Orchidaceae, Gesneriaceae, Begoniaceae, Bromeliaceae e Araceae. Hai tamén certas algas verdes que viven sobre árbores en terra firme.

Orquídea

No caso das bromelias, existen as epífitas e as non epífitas: todas teñen o seu cáliz en forma de rosa no punto onde as follas se xuntan, nunha chamada "disposición rosácea"; este mecanismo fai reciban auga da choiva, poeira e pequenos insectos mortos, que, decompostos pola auga e mesturados co po, serán aproveitados na súa nutrición.

As orquídeas teñen cerca de 800 xéneros, case 35.000 especies xa catalogadas e aproximadamente 5.000 en proceso de catalogación até 2004. Están presentes en todos os continentes, menos nas áreas polares. Teñen as raíces revestidas cunha especie de velame: un tecido formado por células mortas que actúan como unha esponxa, absorbendo a humidade e nutrientes.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• BBC: coidados das plantas epífitas
• Lankester Botanical Garden