Saltar ao contido

Isaac Moreno Gallo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaIsaac Moreno Gallo
Biografía
Nacemento27 de agosto de 1958 Editar o valor en Wikidata (66 anos)
Burgos, España Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidad Nacional de Educación a Distancia - título de grao (–2018)
Universidade de Burgos (–1981) Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónenxeñeiro civil, historiador, divulgador científico Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm12318148 Facebook: isaacmorenogallo Twitter: imorenogallo Youtube: UC7Mjoz3IVBzN18pC_t7F64A BNE: XX1437199 Dialnet: 291826 Editar o valor en Wikidata

Isaac Moreno Gallo, nado en Burgos o 27 de agosto de 1958, é un enxeñeiro, historiador e comunicador español.[1] É enxeñeiro técnico de Obras Públicas e graduado en Xeografía e Historia, traballou para o Ministerio de Fomento de España, e realizou diversos proxectos de identificación e estudo de infraestruturas romanas, en especial vías romanas e infraestruturas hidráulicas. Tamén traballou para diversas administracións públicas a título de especialista en enxeñaría romana e ten realizado investigacións sobre técnica antiga, instrumentos topográficos antigos e outras facetas relacionadas coa enxeñaría.[2]

É un acérrimo defensor dos postulados de que as infraestruturas antigas eran realizadas con criterios de enxeñaría comparables aos modernos, e da inclusión dentro dos equipos de estudos arqueolóxicos de especialistas alleos, coma enxeñeiros de obras públicas e xeólogos, que poidan interpretar as estruturas achadas desde un punto de vista técnico.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Completou os seus estudos primarios no Grupo escolar Hispano Arxentino de Burgos e realizou o Bacharel Elemental, o Superior e COU no Instituto Diego Porcelos da mesma cidade. En 1981 graduouse como Enxeñeiro Técnico en Obras Civís (Enxeñeiro Técnico de Obras Públicas) na Escola de Enxeñeiros Técnicos de Obras Públicas de Burgos.[3] En 1988 ingresou no Corpo de Enxeñeiros Técnicos de Obras Públicas do Ministerio de Obras Públicas, na actualidade Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana (MITMA).[1] En 2018 graduouse en Xeografía e Historia pola Universidade Nacional de Educación a Distancia (UNED).

Como investigador, o seu labor tense centrado na identificación de vías romanas, estudos técnicos de conducións de auga romanas, investigacións sobre a técnica antiga, instrumentos topográficos antigos e outras facetas relacionadas coa enxeñaría romana.[4] Devandita faceta vese acompañada de labores de divulgación, por exemplo como director científico e presentador da serie documental Ingeniería Romana, ou a través da súa canle de YouTube, e tamén como conferenciante en varios puntos da xeografía española.[5][6][7]

Entre 2006 e 2010 participou no Proxecto de Investigación de Identificación, Diagnóstico e Análise Técnica-Construtiva de Vías Romanas en Castela e León enmarcado no Plan Patrimonio Histórico (PAHIS) de Castela e León onde levou a cabo un estudo da rede de estradas romanas en todo o territorio autonómico, á vez que se identificou a técnica construtiva e as ferramentas utilizadas para a construción da mesma.[8] Para a difusión do estudo realizouse o sitio web [2].

Escribiu varios libros especializados e participou, como presentador, coordinador e director científico, na serie documental de televisión Ingeniería Romana.[9] Mantén unha canle de difusión na plataforma de vídeos YouTube onde publica vídeos divulgativos das súas investigacións e un espazo web onde fai públicos os seus traballos e os doutros autores sobre enxeñaría antiga.

Polémicas

[editar | editar a fonte]

As interpretacións das diferentes infraestruturas estudadas por Isaac Moreno á luz da técnica de enxeñaría utilizada na súa construción deron pé a diferentes polémicas. Moitas das infraestruturas atribuídas á época romana e publicitadas dese modo polas institucións públicas, ao seren analizadas en detalle por el, e expostas ao público as súas conclusións moitas veces contrarias a ese criterio, deron orixe a polémicas con outros investigadores e administracións que previamente cualificaran as mesmas como romanas.

Un caso deste tipo de polémica foi a creada en torno do acueduto de Can Cua, en Pineda de Mar, o cal cualificou como unha mera cal de rega en contra da cualificación oficial de romano, con só a súa mera observación e sen consultar a documentación existente, nin consultar arqueólogos que si realizaran un traballo de datación baseado no método científico.[10][11][12][13][14][15]

Outro exemplo relevante foi o caso do acueduto dos Milagres de Mérida, cuxa construción se atribúe ao século 1 d.C., cando en 2019, mediante unha termoluminiscencia dun dos ladrillos, Moreno afirmou que a obra databa do ano 290 en época de Diocleciano, afirmando que orixinalmente o servizo nese punto estaría cuberto mediante un sifón que tería fracasado e debería ter sido arranxado coa obra actual.[16]

Obra

[editar | editar a fonte]

Isaac Moreno publicou varios libros especializados; entre eles:

Como autor
  • Vía romana de Italia a Hispania en las provincias de Burgos y Palencia Ano 1999. ISBN: 978-84-605-9612-7 EAN: 9788460596127 Editorial: Moreno Galo, Isaac.
  • Descripción de la Vía de Italia a Hispania en las provincias de Burgos y Palencia Ano 2000. ISBN: 978-84-86841-86-7 EAN: 9788486841867 Editorial: Deputación Provincial de Burgos.
  • Vías Romanas. Ingeniería y técnica constructiva 2004. ISBN: 978-84-7790-425-0 EAN: 9788477904250 Editorial: Centro de Estudos e Experimentación de Obras Públicas.
  • Item a Caesarea Avgvsta Beneharno: La carretera romana de Zaragoza al Bearn Ano 2009. ISBN: 978-84-7820-999-6 EAN: 9788478209996 Editorial: Institución Fernando o Católico. Coautor: Joaquín Lostal Proles.
  • Vías Romanas en Castilla y León Ano 2011. ISBN: 978-84-695-8150-6 Editorial: Xunta de Castela e León.
  • Roman roads: status quo and future prospects Ano 2022. ITINERA. The Journal of the Roman Roads Research Association. Volume II,
  • La defensa telegráfica de la frontera califal del Duero. Atalayas y vías romanas en el siglo X Ano 2022. ISBN: 978-84-16446-82-7 Editorial: Excma. Deputación Provincial de Soria.
Como coautor e director científico
  • Elementos de ingeniería romana Ano 2004. ISBN: 84-68881-90-4. Editorial: CITOP.
  • Nuevos elementos de ingeniería romana Ano 2006. ISBN: 84-97181-32-7. Editorial: CITOP.
  • Las obras públicas en la ciudad romana Ano 2008. ISBN: 84-61270-98-9. FITOP.
  • Las técnicas y las construcciones en la ingeniería romanaAno 2010. ISBN: 84-61437-58-0. Editorial: FITOP.

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 "BOE-A-1988-1158 Resolución de 4 de enero de 1988, de la Secretaría de Estado para la Administración Pública, por la que se nombra funcionarios de carrera del Cuerpo de Ingenieros Técnicos de Obras Públicas.". www.boe.es. Consultado o 2024-08-25. 
  2. ↑ "El placer de admirar". RTVE. 15 de abril de 2023. 
  3. ↑ "Escuela Universitaria de Ingeniería de Obras Públicas de Burgos | Universidad de Burgos". Consultado o 2023-09-13. 
  4. ↑ "El placer de admirar. Isaac Moreno". 2023-04-15. Consultado o 2023-09-13. 
  5. ↑ Ayuntamiento de Cartagena. "Isaac Moreno, experto en Ingeniería Pública Romana, invitado en La Noche de las Investigadoras en Cartagena Piensa". Consultado o 2023-09-13. 
  6. ↑ "“Me gustaba la Historia antes de gustarme nada”". Consultado o 2023-09-13. 
  7. ↑ "Isaac Moreno, experto en ingeniería romana, denuncia el fraude de la Vía de la Plata: «Al norte de Salamanca nunca ha existido, fue un invento que ha ido a más»". Diario ABC. 2023-02-14. Consultado o 2023-09-13. 
  8. ↑ Vías romanas en Castilla y León Historia de una investigación Medio: Academia.edu Autor: Isaac Moreno Gallo Fecha 2022
  9. ↑ https://www.rtve.es/play/videos/ingenieria-romana/
  10. ↑ [1]
  11. ↑ "Patrimoni arqueològic i paleontològic". Consultado o 2024-07-08. 
  12. ↑ xarxes (2012-11-19). "El Servei d’Arqueologia i Paleontologia consolida l’aqüeducte romà de Sant Pere de Riu (Tordera, Maresme)" (en catalán). Consultado o 2024-07-08. 
  13. ↑ "Patrimoni arqueològic i paleontològic". Consultado o 2024-07-08. 
  14. ↑ Garriga, Joan (2019-01-01). "La Vall de la Riera de Pineda en època romana (Pineda de Mar, Alt Maresme)". Consultado o 2024-07-08. 
  15. ↑ Cummings, Linda S.; Subirats, Imma; Espín, Xabier Cela (1999). "Les inhumacions d'epoca augusteaea de la necrópolis rural de Can Bel (Pineda de Mar, Barcelona)": 221–246. ISSN 2386-737X. Consultado o 2024-07-08. 
  16. ↑ Moreno Gallo, Isaac (23 de xullo de 2023). "Los acueductos de Augusta Emerita". Canal de Isaac Moreno Gallo en Youtube. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Isaac_Moreno_Gallo&oldid=6819239»