Cancioneiro de Berkeley
O Cancioneiro de Berkeley, tamén coñecido como Cancioneiro da Bancroft Library[1], Cancioneiro de um Grande d'Hespanha[2] ou K, é unha colección do século XVI de 1157 cantigas[3][4] de escarnio e maldizer, de amor e de amigo.
Historia[editar | editar a fonte]
O Cancioneiro de Berkeley é unha copia do Cancioneiro da Vaticana composta entre 1592 e 1612[3]; este cancioneiro, ao mesmo tempo, é unha copia doutro composto a finais do século XV ou a principios do XVI[5]. A elaboración destas copias era parte da tradición manuscrita dos cancioneiros. Nalgúns casos engadíanse detalles e, alén disto, o cancioneiro resultante non era idéntico ao orixinal[6]. O destinatario era Juan Fernández de Velasco, gobernador español de Milán e embaixador en Roma[3].
Descubrimento e localizacións[editar | editar a fonte]
Foi descuberto en 1857 en Madrid, na biblioteca "de um Grande d'Hespanha" (Fernán Núñez)[4] por Francisco Adolfo de Varnhagen, un militar, diplomático e historiador brasileiro que publicou en 1870 unha selección de cincuenta textos. Esta selección foi moi duramente criticada despois, tanto por Ernesto Monaci como por Carolina Michaëlis de Vasconcelos[3], xa que se di que é unha versión distinta á copia que manexaba Colocci do Cancioneiro da Vaticana[4]. Varnhagen estudou o Cancioneiro de Berkeley na súa obra Cancioneirinho de Trovas Antigas.
A partir de 1870, o cancioneiro parece ter desaparecido da circulación até 1983, ano en que os profesores norteamericanos Arthur L.F. Askins (quen tamén coordinou unha recompilación de cancioneiros feita por Antonio Rodríguez-Moñino)[7] e Benjamin M. Woodbridge Jr. deron conta do seu redescubrimento no medio dun conxunto de varios códices adquiridos pola Biblioteca Bancroft, na Universidade de California en Berkeley[8]. Todos estes códices procedían do antigo arquivo español dos condes e duques de Fernán Núñez: a Fernán Núñez Collection, colección que consta de 225 volumes e chegou a formar parte da Biblioteca Bancroft en 1985, procedente da firma H. P. Kraus de Nova York. Aquí chegara desde Quadritch, en Londres[9]. Foi nesa colección, actualmente situada en Berkeley, onde Varnaghen atopou o cancioneiro[3]. De aquí nace, ademais, a súa denominación como Cancioneiro de Berkeley; por isto último é coñecido tamén como o cancioneiro K[10] (igual que, por exemplo, o da Vaticana é o V). Na actualidade existe un catálogo parcial da mencionada Colección Fernán Núñez[11] que inclúe os primeiros 160 volumes; este labor foi realizado por Anthony Bilss, bibliotecario, a partir das notas manuscritas do profesor Charles B. Faulhaber[9], quen informou en 1985 da presenza do manuscrito entre os adquiridos pola Biblioteca Bancroft da Universidade de California en 1983.
Descrición[editar | editar a fonte]
O Cancioneiro de Berkeley consta de 276 follas, as tres últimas en branco[3]. O seu texto está disposto en dúas columnas en letra cursiva e foi escrito por tres copistas diferentes. Pénsase que o compositor das cantigas orixinais é Afonso Sanches (infante e trobador portugués, bastardo de don Dinís); con todo, a primeira é atribuída a Pero d’Ornelas[12].
Aínda que lle faltan 43 composicións (de forma salteada e na parte final da colección)[3][13] é unha copia fiábel do da Vaticana; é máis, pode ser empregado como axuda para estabelecer lecturas do primeiro. Todas as notas á marxe (nomes de autores e comentarios) foron escritas por Angelo Colocci, humanista e relixioso italiano que realizou unha copia do Cancioneiro da Vaticana e cuxo nome é asociado á historia da transmisión da poesía trobadoresca galego-portuguesa[3][14]. Estas notas foron incorporadas na copia do Cancioneiro da Vaticana como se fosen elementos integrais do cancioneiro copiado, proceso que, en varios momentos, desligounas do texto orixinal ou conduciu a outras confusións.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Cinguidos por unha arela común. Homenaxe ó profesor Xesús Alonso Montero. Universidade de Santiago de Compostela. 1999.
- ↑ "The "Cancioneiro da Bancroft Library" (previously, the "Cancioneiro de um Grande d'Hespanha")".
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Dicionário da literatura medieval galega e portuguesa. Caminho. 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Autores, Varios (2016-01-07). Romancero y lírica tradicional (Los mejores clásicos) (en castelán). Penguin Random House Grupo Editorial España. ISBN 9788491052135.
- ↑ "CANCIONERO DE LA VATICANA". centros.edu.xunta.es. Consultado o 2018-05-05.
- ↑ Tavani, Giuseppe (1991). A poesía lírica galego-portuguesa. Galaxia.
- ↑ Rodríguez-Moñino, Antonio (1973). Manual bibliográfico de cancioneros y romanceros. Castalia.
- ↑ "La lírica galaico-portuguesa (4) – Blog Cultureduca educativa". www.cultureduca.com (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 07 de maio de 2018. Consultado o 2018-05-05.
- ↑ 9,0 9,1 Cortijo Ocaña, Ramón. La Fernán Núñez Collection de la Bancroft Library, Berkeley: estudio y catálogo de los fondos castellanos (Parte histórica).
- ↑ Pena, Xosé Ramón (2002). Historia da literatura medieval galego-portuguesa. Sotelo Blanco.
- ↑ Sánchez, Antonia Víñez (2004). El trovador Gonçal'Eanes Dovinhal: estudio histórico y edición (en castelán). Univ Santiago de Compostela. ISBN 9788497503693.
- ↑ Arbor Aldea, Mariña (2001). O cancioneiro de don Afonso Sanchez: edición e estudio. Universidade de Santiago de Compostela.
- ↑ "El Cancionero de Berkeley y el Fragmento Sharrer en el proceso de collatio de variantes. La fijación del texto del Cancionero del rey Don Denis de Portugal" (PDF).
- ↑ MCNBiografias.com. "Colocci, Angelo (1474-1549). » MCNBiografias.com". www.mcnbiografias.com (en castelán). Consultado o 2018-05-05.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
Este artigo ou sección precisa dunha revisión do formato que siga o libro de estilo da Galipedia. Pode axudar a mellorar este artigo e outros en condicións semellantes. |
- Xosé Ramón Pena: Historia da literatura medieval galego-portuguesa. Sotelo Blanco, 2002. pp. 107–108.
- Dicionário da literatura medieval galega e portuguesa. Lisboa: Caminho, 2000. pp. 118–119, 163-166, 123-125.
- http://www.mcnbiografias.com/app-bio/do/show?key=colocci-angelo
- Cortijo Ocaña, Ramón: La Fernán Núñez Collection de la Bancroft Library, Berkeley: estudio y catálogo de los fondos castellanos (Parte histórica). Papers of the Medieval Hispanic Research Seminar. Department of Hispanic Studies, Queen Mary and Westfield College, 2000. (pp. 7–15).
- http://centros.edu.xunta.es/cpiocruce/compostela/poesia/gportugues/vaticana.htm
- Tavani, Giuseppe: A poesía lírica galego-portuguesa. Vigo: Galaxia, 1991. P. 65.
- Rodríguez-Moñino, Antonio: Manual bibliográfico de cancioneros y romanceros. Vol.1/2/3, impresos durante el siglo XVI. Madrid: Castalia, 1973.
- https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=528109
- Literatura galego-portuguesa
- https://www.aacademica.org/gimena.delrio.riande/50.pdf
- https://books.google.es/books?id=z3__CgAAQBAJ&pg=PT38&lpg=PT38&dq=cancioneiro+de+berkeley&source=bl&ots=uVXheJWkae&sig=B6Uy8Swj3w61E_jzavB_H_O1KuE&hl=es&sa=X&ved=0ahUKEwjMluzZ1IrZAhUIPBQKHdaZCV8Q6AEITTAE#v=snippet&q=%22cancioneiro%20de%20berkeley%22&f=false
- http://www.cultureduca.com/blog/la-lirica-galaico-portuguesa-4/ Arquivado 07 de maio de 2018 en Wayback Machine.
- https://books.google.es/books?id=N8dbQpNmbK4C&pg=PA119&lpg=PA119&dq=cancioneiro+da+bancroft+library&source=bl&ots=S6-EAGsnVX&sig=x3KZAiRM9MRRBA9PmVNKet9wSXw&hl=es&sa=X&ved=0ahUKEwipt5Tk2orZAhXGsxQKHZiJCOIQ6AEILTAB#v=onepage&q=cancioneiro%20da%20bancroft%20library&f=false
- https://books.google.es/books?id=IMGrQX-XXbkC&pg=PA110&lpg=PA110&dq=cancioneiro+da+bancroft+library&source=bl&ots=l4oeAbKd5V&sig=SS_vWEf4VLiKkurJLqKt9nOmwrI&hl=es&sa=X&ved=0ahUKEwipt5Tk2orZAhXGsxQKHZiJCOIQ6AEINDAD#v=onepage&q=cancioneiro%20da%20bancroft%20library&f=fals
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
Este artigo ou categoría carece de ligazóns interlingüísticas. Engádellas premendo na opción "Engadir ligazóns" da columna da esquerda e escribindo o código de lingua e mais o nome correspondente a este artigo ou categoría nesa lingua. Logo diso retira o modelo {{Seniw}} da páxina.Colabora connosco neste artigo e noutros en condicións semellantes para que a Galipedia mellore e medre. |