A gaita gallega (libro)

A gaita gallega
	Primeira edición de 1853
Título orixinal	A gaita gallega tocada polo gaiteiro, ou sea Carta de Cristus para ir deprendendo a ler, escribir e falar ben a lengua gallega e aínda máis
Autor/a	Xoán Manuel Pintos
Orixe	Galiza
Lingua	galego, castelán e latín
Xénero(s)	diálogo e poesía
Editorial	Imprenta de José y Primitivo Vilas,; Pontevedra
Data de pub.	1853
Páxinas	216
	[ editar datos en Wikidata ]

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: A gaita gallega.

A gaita gallega tocada polo gaiteiro, ou sea Carta de Cristus para ir deprendendo a ler, escribir e falar ben a lengua gallega e aínda máis é un libro escrito por Xoán Manuel Pintos publicado en 1853. É a obra máis importante deste precursor do Rexurdimento. Está escrito alternando verso e prosa.^[1]

Antecedentes

Hai algúns textos anteriores á gaita gallega que se poden considerar os seus antecedentes:

As sete foliadas publicadas en 1853 nun xornal pontevedrés. Algúns destes textos aparecerán n' A gaita gallega.
Textos anteriores a 1852, como algúns dos publicados no xornal Los misterios de Pontevedra, que tamén foron incluídos n' A gaita gallega.

Personaxes

A unidade da obra reside nos seus dous personaxes principais, que fan dela todo un manual dos costumes e a lingua de Galiza. Estes personaxes son:

Cristus, gaiteiro que explicará cuestións referentes á lingua e os costumes.
Pedro Luces, tamborileiro non galego destinatario das explicacións de Cristus.

Temática

A temática da obra é moi variada, pero esencialmente é un manual da lingua do noroeste peninsular. E non só iso, senón que tamén se fai unha defensa da lingua galega, un feito de gran transcendencia tendo en conta que o autor é de clase social elevada.

Inclúe unha transcrición na "Foliada 4ª"^[3] da obra Carmen patrium sive Pontevedra do relixioso pontevedrés Hermenegildo Amoedo Carballo, que foi publicada en Boloña en 1787 e está escrita orixinalmente en latín en romance con 429 versos hendecasílabos, así como unha tradución libre ao galego na "Foliada 6" co título "Canto a miña terra ou sea Pontevedra".^[4]

Transcendencia

É a obra máis importante do século XIX antes da publicación de Cantares gallegos de Rosalía de Castro, xa que combina composicións de contido social ("O achadizo") con composicións costumistas ("¡Viva Galicia!").