Comercio atlántico de escravos
.jpg)
O comercio atlántico de escravos, tamén coñecido como o comercio transatlántico de escravos, fai referencia ó tráfico de escravos que tivo lugar a través do océano Atlántico entre os séculos XVI e XIX. A inmensa maioría dos escravos envoltos no tráfico atlántico eran africanos das zonas centrais e occidentais do continente, na súa maioría prisioneiros das guerras entre etnias rivais que eran vendidos por comerciantes africanos de escravos a compradores europeos, quen os transportaban ás súas colonias en Norte e Suramérica. Alí, os escravos eran obrigados a traballar nas plantacións de café, coco, tabaco e algodón, nas minas de ouro e prata, nos campos de arroz, na industria da construción, na madeira, na construción de barcos e en fogares como serventes.
O comercio de escravos é denominado «Maafa» por académicos africanos e afroamericanos, termo que significa «holocausto» ou «gran desastre» en suahili. Algúns académicos, como Marimba Ani e Maulana Karenga, utilizan as expresións «holocausto africano» ou «holocausto da escravitude».[1]
Precedentes
[editar | editar a fonte]- Artigo principal: Escravitude.
Viaxe atlántica
[editar | editar a fonte]O comercio atlántico de escravos comezou tralas primeiras relacións entre continentes que puxeron en contacto o Vello Mundo (Europa e África) co Novo Mundo (América). Durante séculos, as correntes fixeran as viaxes a través dos océanos especialmente difíciles e arriscadas para os barcos dispoñibles na época, o que impedira o contacto entre eses continentes.[2] Porén, no século XV, os novos desenvolvementos tecnolóxicos europeos permitiron a construción de buques mellor preparados para enfrontarse a esas correntes, o que facía posible as viaxes polo océano Atlántico. Ó logralo, os mercantes europeos entraron en contacto con sociedades na costa oeste de África e en América con quen nunca antes entraran en contacto.[3]
Escravitude africana
[editar | editar a fonte]A escravitude era practicada nalgunhas partes de África, Europa, Asia[4] e América antes do comezo do comercio atlántico de escravos.[4][4] Existe evidencia de escravitude levada a cabo por algúns estados africanos, quen exportaban escravos á súa vez a outros estados africanos, europeos e asiáticos con anterioridade á colonización europea de América.[5]
O comercio atlántico de escravos non foi o único comercio de escravos que tivo lugar en África, aínda que foi o maior en volume e intensidade. Tal e como Elikia M’bokolo escribiu en Le Monde diplomatique, «o continente africano foi sangrado dos seus recursos humanos por todas as rutas posibles. A través do Sáhara, do mar Vermello, dende os portos do océano Índico e a través do Atlántico. Polo menos dez séculos de escravitude en beneficio do mundo musulmán (dende o século noveno ó dezanove). Catro millóns de persoas escravizadas exportadas a través do mar Vermello, outros catro millóns a través dos portos suahili do océano Índico, aproximadamente nove millóns na ruta das caravanas trans-sahariana, e de once a vinte millóns (dependendo do autor) a través do océano Atlántico.»[6][7]
Séculos XVI-XIX
[editar | editar a fonte]
O comercio atlántico de escravos adoita dividirse en dúas eras, coñecidas respectivamente como o primeiro e segundo sistema atlántico.
O primeiro sistema atlántico foi o comercio de africanos escravizados cara a, principalmente, as colonias americanas dos imperios español e portugués. Representou só arredor do 3% de todo o comercio atlántico de escravos. Comezou, nunha escala significativa, cara a 1502 e mantívose até 1580, cando Portugal se uniu temporalmente con España.[8] Mentres que os portugueses comerciaban por si mesmos con escravos, o imperio español utilizaba o sistema do asiento, concedendo ós mercantes (maioritariamente doutros países) a licenza para comerciar con escravos coas súas colonias. Durante o primeiro sistema atlántico, a maior parte dos comerciantes foron portugueses, quen ostentaron un case monopolio deste tráfico, aínda que algúns comerciantes holandeses, ingleses, españois e franceses tamén participaron no comercio de escravos.[9] Trala unión, Portugal quedou debilitado, sendo o seu imperio colonial atacado polos holandeses e británicos.
O segundo sistema atlántico refírese ó tráfico de africanos escravizados realizado maioritariamente por comerciantes británicos, portugueses, franceses e holandeses. O principal destino desta fase foron as colonias caribeñas, o Brasil e Norteamérica, a medida que un número de países europeos construían colonias economicamente dependentes da escravitude no Novo Mundo. Entre os propoñentes deste sistema están John Hawkins e Francis Drake.
Só unha cifra lixeiramente superior ó 3% das persoas escravizadas foron comerciadas entre 1450 e 1600, 16% no século XVII. Máis da metade deles foron exportados no século XVIII, sendo o restante 28,5% obxecto de tráfico durante o século.[10]
Nunha data tan tardía como 1860 chegou a Alabama o último barco negreiro estadounidense, o Clotilde. A bordo ían máis dun cento de escravos capturados en África. Até 2019, creuse que o último sobrevivente dese grupo foi Oluale Kossola, Cudjo Lewis, que morreu en 1935, pero unha investigación daquel ano sinalou a unha muller chamada Rodisha, á que o seu amo lle puxo o nome de Sally Smith, como a última escrava africana xa que morreu dous anos despois, en 1937.[11]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "African Holocaust Special". African Holocaust Society. Arquivado dende o orixinal o 05 de maio de 2017. Consultado o 22 de febreiro de 2011.
- ↑ Thornton 1998. pp. 15-17.
- ↑ Thornton 1998. pp. 13.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Historical survey > Slave societies
- ↑ Ferro, Mark (1997). Colonization: A Global History. Routledge. p. 221, ISBN 978-0-415-14007-2.
- ↑ Elikia M’bokolo, 2 de abril de 1998, The impact of the slave trade on Africa, Le Monde diplomatique[1]
- ↑ "Slave trade: a root of contemporary African Crisis". 2000. Arquivado dende o orixinal o 02 de maio de 2012. Consultado o 15 de abril de 2012.
- ↑ Anstey, Roger: The Atlantic Slave Trade and British abolition, 1760–1810. Londres: Macmillan, 1975, p.5.
- ↑ Emmer, P.C.: The Dutch in the Atlantic Economy, 1580–1880. Trade, Slavery and Emancipation. Variorum Collected Studies Series CS614, 1998, pp.17.
- ↑ Lovejoy, Paul E.:The Volume of the Atlantic Slave Trade. A Synthesis. In: Northrup, David (ed.): The Atlantic Slave Trade. D.C. Heath and Company 1994.
- ↑ "La última esclava africana". 8 de abril de 2019.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Comercio atlántico de escravos  |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Austen, Ralph (1987). African Economic History: Internal Development and External Dependency. Londres: James Currey. ISBN 978-0-85255-009-0.
- Christopher, Emma (2006). Slave Ship Sailors and Their Captive Cargoes, 1730–1807. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-67966-4.
- Rodney, Walter (1972). How Europe Underdeveloped Africa. Londres: Bogle L'Ouverture. ISBN 978-0-9501546-4-0.
- Thornton, John (1998). Africa and Africans in the Making of the Atlantic World, 1400–1800 (2nd ed.). New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-62217-2.
