Eva Ekeblad
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 10 de xullo de 1724 Estocolmo, Suecia |
| Morte | 15 de maio de 1786 (61 anos) Lidköping, Suecia (pt)  |
| Residencia | Estocolmo |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Agronomía |
| Ocupación | salonnière, química, botánica, terratenente, agrónoma |
| Membro de | Real Academia das Ciencias de Suecia (membro de honra) (1751–) Real Academia das Ciencias de Suecia (académica) (1748–1751) |
| Familia | |
| Familia | De la Gardie (en) |
| Cónxuxe | Claes Ekeblad, o jovem |
| Fillos | Claes Julius Ekeblad, Hedvig Catharina Piper |
| Pais | Magnus Julius De la Gardie e Hedvig Catharina Lillie |
| Irmáns | Hedvig Catharina De la Gardie Brita Sophia De la Gardie Pontus Fredrik De la Gardie Carl Julius De la Gardie Ulrik Gustaf De la Gardie |
| Descrito pola fonte | Svenskt kvinnobiografiskt lexikon (en) Dicionário Biográfico Sueco (pt) , lang: lingua sueca |
 | |
Eva Ekeblad (nada Eva De la Gardie), nada en Estocolmo o 10 de xullo de 1724 e finada en Lidköping o 15 de maio de 1786, foi unha agrónoma sueca, científica, anfitrioa de salóns literarios e condesa do Reino de Suecia. O seu descubrimento máis coñecido foi a obtención de fariña e alcohol mediante a pataca (1746).[1] Foi a primeira muller membro da Real Academia Sueca de Ciencias (1748).[2][3][4]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Eva De la Gardie era filla do estadista conde Magnus Julius De la Gardie (1668-1741) e do político afeccionado e anfitrión de salóns literarios Hedvig Catharina Lilje ; irmá do capitán Carl Julius de la Gardie e Hedvig Catharina De la Gardie, tamén tía de Hans Axel de Fersen . O seu irmán era o marido da famosa Catalina Carlota De la Gardie e cuñado de Hedvig Taube.[5][4][6][7]
Eva casou aos 16 anos (1740) co estadista conde Claes Claesson Ekeblad e converteuse na nai de sete fillos (un neno e seis nenas).[8][9] A parella residía en Estocolmo e unha propiedade en Västergötland e pertencía aos círculos máis altos da nobreza sueca.[3][10] Eva Ekeblad era famosa pola súa caridade cos pobres.[4]
O seu marido estaba a miúdo ausente e Eva era a responsable da xestión do rancho e supervisaba os administradores das asembleas rurais de Mariedal e Stola Manor.[4][11][12] En Estocolmo, ela acolleu un salón cultural e foi descrita como "unha das poucas damas aristocráticas cuxa honra se consideraba inmaculada".[13] Os primeiros concertos da música misa de Johan Helmich Roman celebráronse no seu salón do palacio de Ekeblad.[14]
Actividade científica
[editar | editar a fonte]Ekeblad desenvolveu un método para facer fariña e alcohol usando patacas.[3][15] Despois comezou a cultivar plantas de pataca, que foran introducidas en Suecia en 1658 pero que ata entón só se cultivaban en invernadoiros aristocráticos. Isto mellorou moito os hábitos alimentarios e reduciu as fames. Anteriormente, o alcohol obtíñase de trigo, centeo e cebada; estes poderían entón ser utilizados para a fabricación de pan.[3]
Tamén descubriu un método para tinguir algodón e la mediante xabón (1751),[16] e descubriu como substituír os perigosos ingredientes da cosmética da época elaborando pos derivados das patacas (1752). Dise que promoveu o uso das patacas empregando flores da planta como adornos para o cabelo.[3]
Eva escribiu á Real Academia Sueca de Ciencias sobre o seu primeiro descubrimento en 1746.[3] En 1748, converteuse na primeira muller en ser elixida pola Academia, aínda que nunca participou en ningunha das reunións da entidade. Despois de 1751, a Academia mencionouna como membro honorario en lugar de membro de pleno dereito, xa que o estatuto limitaba a membresía aos homes.[17]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ López, Alberto (2017-07-10). "Eva Ekeblad, la aristócrata que popularizó la patata". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-12-21.
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 "Copia archivada". Arquivado dende o orixinal o 14 de marzo de 2016. Consultado o 14 de marzo de 2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Anteckningar om svenska qvinnor, P.
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ Svenskt biografiskt handlexikon Herman Hofberg et al., 1906. p. 234
- ↑ Svenskt biografiskt handlexikon Herman Hofberg et al., 1906. p. 492
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ http://www.historiesajten.se/visainfo.asp?id=582
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ Gatunamn med historia - Ekebladsvägen – Tore Hartung, sept 2001
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ Riksarkivet Band 30 (1998-2000), p.292 - Johan Helmich Roman
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p. 637
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
- ↑ Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Eva Ekeblad, la aristócrata que popularizó la patata en Suecia no blog Mujeres con ciencia
