Gaṅgeśa

Gaṅgeśa गङ्गेश
Nome orixinal	Gaṅgeśa Upādhyāya (गङ्गेश उपाध्याय)
Biografía
Nacemento	Século XIV; Reino de Mithila
País de nacionalidade	India
Actividade
Ocupación	Filósofo, lóxico, matemático
Movemento	Navya-nyāya
Lingua	Sánscrito
Obra
	Obras destacables Tattvachintāmaṇi
Descrito pola fonte	Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron

Este artigo amosa letras indias. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

Gaṅgeśa (sánscrito: गङ्गेश उपाध्याय; IAST: Gaṅgeśa Upādhyāya), nado durante o século XIV no reino de Mithila, foi un filósofo, lóxico e matemático indio, fundador da escola da navya-nyāya ("nova lóxica").^[1] O seu libro Tattvachintāmaṇi ("A xoia do pensamento sobre a natureza das cousas"), tamén coñecido como Pramāṇacintāmaṇi ("A xoia do pensamento sobre os medios válidos de coñecemento"), é o texto fundamental de toda a lóxica india posterior.^[2]

Biografía

Gaṅgeśa naceu na aldea de Karion, á beira do río Kamala, varios quilómetros ao sueste de Darbhanga, nunha familia de brahmanas. Segundo a tradición, foi analfabeto durante toda a súa infancia, pero logo foi bendicido cos seus coñecementos de lóxica pola deusa Kali.^[3]

Tattvacintāmaṇi

O texto fundamental do navya-nyāya está dividido en catro libros ou khaṇḍas: o Pratyakṣakhaṇḍa ("Sobre a percepción"), o Anumānakhaṇḍa ("Sobre a inferencia"), o Upamānakhaṇḍa ("Sobre a comparación") e mais o Śabdakhaṇḍa ("Sobre o testemuño verbal").^[1] O primeiro deles comeza cunha saudación á deusa Shiva.^[3] A obra é unha exposición sistemática dos seus coñecementos sobre epistemoloxía, lóxica e filosofía da linguaxe. Tamén aborda outros temas, como a demostración da existencia de deus.^[4]

Gaṅgeśa refírese ás súas ensinanzas como navya-nyāya ou "nova lóxica". Porén, este termo non implica unha orixinalidade de contidos, senón da metodoloxía aplicada. Así, a súa principal diferencia co nyāya tradicional é reorganizar os temas da lóxica en catro padārtha ou categorías, no canto de dezaseis, e aceptar os presupostos da escola Vaiśeṣika.^[2] Ademais, é máis preciso e coidadoso na definición dos termos.^[4]

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 Phillips, Stephen (2020). Zalta, Edward N., ed. Gaṅgeśa (Summer 2020 ed.). Metaphysics Research Lab, Stanford University.
↑ ^2,0 ^2,1 Ganeri, Jonardon (2023). Zalta, Edward N.; Nodelman, Uri, eds. Analytic Philosophy in Early Modern India (Winter 2023 ed.). Metaphysics Research Lab, Stanford University.
↑ ^3,0 ^3,1 Vidyabhusana, Satis Chandra (1920). A History of Indian Logic: Ancient, Mediaeval and Modern Schools (en inglés). Motilal Banarsidass. ISBN 9788120805651.
↑ ^4,0 ^4,1 Ingalls, Daniel Henry Holmes (1951). Materials for the Study of Navya-nyāya Logic (en inglés). Motilal Banarsidass. ISBN 9788120803848.

Véxase tamén

Bibliografía

Ganeri, J. (2023). Analytic Philosophy in Early Modern India. The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Ingalls, D.H.H. (1951). Materials for the Study of Navya-nyāya Logic. Motilal Banarsidass. ISBN 9788120803848
Phillips, S. (2020). Gaṅgeśa. The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Vidyabhusana, S.C. (1920). A History of Indian Logic: Ancient, Mediaeval and Modern Schools. Motilal Banasidass. ISBN 9788120805651

Ligazóns externas

Bibliografía sobre Gaṅgeśa (The History of Logic from Aristotle to Gödel)

[:1-1] 1,0 ^1,1 Phillips, Stephen (2020). Zalta, Edward N., ed. Gaṅgeśa (Summer 2020 ed.). Metaphysics Research Lab, Stanford University.

[:2-2] 2,0 ^2,1 Ganeri, Jonardon (2023). Zalta, Edward N.; Nodelman, Uri, eds. Analytic Philosophy in Early Modern India (Winter 2023 ed.). Metaphysics Research Lab, Stanford University.

[:0-3] 3,0 ^3,1 Vidyabhusana, Satis Chandra (1920). A History of Indian Logic: Ancient, Mediaeval and Modern Schools (en inglés). Motilal Banarsidass. ISBN 9788120805651.

[:3-4] 4,0 ^4,1 Ingalls, Daniel Henry Holmes (1951). Materials for the Study of Navya-nyāya Logic (en inglés). Motilal Banarsidass. ISBN 9788120803848.

[1]

[2]

[3]

[4]