Hautacuperche
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | século XV La Gomera, España |
| Morte | 1488 (Gregoriano) |
Hautacuperche foi un guerreiro aborixe gomero, protagonista da coñecida como «rebelión dos gomeros» de 1488, así como executor de Hernán Peraza o Mozo, señor territorial da illa.[1][2][3][4]
Bautizado como Pedro Hautacuperche, o seu nome aborixe foi traducido por diversos autores como 'o que leva consigo a felicidade', 'nado con bo presaxio', 'o ditoso' ou 'o afortunado'.[5][6]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Hautacuperche era parente próximo da aborixe Yballa, amante de Hernán Peraza. Así, en 1488 os gomeros deciden acabar co seu señor ó entender que este violara o pacto que fixera con eles mantendo relacións con Yballa. Chegados os rebeldes preto da cova onde se atopaba Peraza no termo de Guahedun acháronse a Hautacuperche coidando dos seus gandos, e este únese a eles axiña que coñece as súas intencións. Cando Peraza saíu da cova ó encontro dos gomeros, Hautacuperche atravesouno cunha lanza, matándoo. Os gomeros mataron así mesmo ao paxe que acompañaba a Peraza, e iniciaron a persecución do seu escudeiro até a torre de San Sebastián, que cercaron, dándose así inicio á rebelión dos gomeros.
Até tres veces asaltaron os rebeldes a torre dirixidos por Hautacuperche sen conseguir romper as súas defensas. Nas refregas o guerreiro gomero facía alarde da súa axilidade, pois collía ao voo as saetas e pedras que lle lanzaban dende a torre e devolvíaas. Apercibidos os casteláns, Antonio da Pena amagou un disparo contra Hautacuperche para distraelo mentres Alonso de Ocampo lle disparaba coa súa bésta dende a seteira da torre, acabando así co caudillo rebelde.
A morte de Hautacuperche debilitou o ánimo dos rebeldes, que deixaron o sitio e se alzaron nos cumes da illa.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "El episodio de Iballa" (5). Patronato de la Casa de Colón. ISSN 0570-4065.
- ↑ Historia de la conquista de las siete islas de Gran Canaria. Imprenta, Litografía y Librería Isleña. Arquivado dende o orixinal o 12 de decembro de 2018. Consultado o 10 de xaneiro de 2019.
- ↑ Ángel de Juan Casañas (ed.). Historia de las siete islas de Canaria. Real Sociedad Económica de Amigos del País de Gran Canaria. ISBN 84-398-7275-5. Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2018. Consultado o 10 de xaneiro de 2019.
- ↑ "La Gomera y el episodio de Iballa" (48). Patronato de la Casa de Colón. ISSN 0570-4065.
- ↑ "Hautacuperche". ÍNSULOAMAZIQ Diccionario histórico-etimológico del amaziq insular (Canarias) (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 15 de febreiro de 2016. Consultado o 10 de xaneiro de 2019.
- ↑ "El apóstrofe dirigido por Iballa en lengua guanche a Hernán Peraza" (PDF) (2). El Museo Canario. ISSN 0211-450X.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Abreu y Galindo, J. de, Historia de la conquista de las siete islas de Canarias, en A. Cioranescu (ed) Goya ediciones, Tenerife, 1977 ISBN 84-4003645-0
- Bethencourt Alfonso, J: Historia del Pueblo Guanche II Lemus editor, La Laguna, 1997.
- Mora Morales, M.: Iballa Editorial Globo, Santa Cruz de Tenerife, 1986.