Karshapana
Karshapana (sánscrito: कार्षापण, IAST: Kārṣāpaṇa), segundo o Aṣṭādhyāyī de Pāṇini, é un antigo tipo de moedas indias vixentes entre os séculos V e IV a.C., cuxa validez dependía da integridade da persoa que as autenticase. Os eruditos adoitan supor que nun principio foron emitidas por comerciantes e banqueiros, e non polo Estado.
As karshapana contribuíron ao desenvolvemento do comercio, xa que evitaban a necesidade de pesar o metal durante o intercambio. Tratábase basicamente de pezas de prata estampadas con entre un e cinco ou seis símbolos (rūpas) gravados con punzón, orixinalmente só no anverso das moedas emitidas inicialmente polos Janapadas e Mahajanapadas. Ademais, levaban adoito unha ou varias marquiñas diminutas para testemuñar a súa lexitimidade.[1][2]
Etimoloxía e referencias literarias
[editar | editar a fonte]Estas moedas punzonadas chamábanse Kārṣāpaṇa porque tiñan o peso teórico dun kārsha cada unha.[3]
A palabra kārṣāpaṇa, aparece por primeira vez na literatura sutra, no Samvidhān Brāhmana. Moedas con esta denominación estaban en circulación durante os períodos Sutra e Brāhmana, e tamén teñen unha mención no principio do budista (Dhammapada, verso 186):[4]
“ | Na kahapana vassena titti kamesu vijjati appassada dukha kama iti vinnaya pandito.
"Os desexos sensuais non se poden saciar cunha choiva de karshapanas; os desexos sensuais dan pouco pracer e están cargados de malas consecuencias". |
” |
O comentario de Patañjali titulado Mahabhashya, de mediados do século II a.C., sobre as regras da gramática sánscrita do tratado de Pāṇini de ca. 400 a.C., utiliza tamén a palabra, kārṣāpaṇa para se referir a unha moeda.[5]
“ | कार्षापणशो ददाति.
"El dá pola moeda karshapana". |
” |
ou
“ | कार्षापणम् ददाति.
"El dá unha karshapana". |
” |
Esta cita prodúcese ao explicar o uso do sufixo – शस्, recollido por Pāṇini no Sutra V.iv.43, neste caso, कार्षापण + शः para indicar distributividade.[6]
O Shatapatha Brahmana fala de kārṣāpaṇas cun peso de 100 ratis, cuxo tipo foi achado soterrado en Taxila por John Marshall en 1912.
Achados
[editar | editar a fonte]O achado de Golakpur (Patna) pertence ao período do rei Ajatashatru.[7]
Os achados do túmulo de Bhir (1924-1945), en Taxila, Paquistán inclúen moedas do Imperio Maurya e unha moeda de Diodoto I (255-239 a.C.) emitida en 248 a.C.[8]
No tesouro de Chaman-e-Hozori en Cabul (ca. 380/350 a.C.) hai dúas variedades de moedas indias punzonadas, xunto con numerosas moedas gregas do século V a.C. e principios do século IV a.C.,[9] o que indica que as Kārṣāpaṇas deste tipo eran contemporáneas das moedas gregas e circulaban como moeda de curso legal.[10]
Historia
[editar | editar a fonte]Período Maurya
[editar | editar a fonte]Durante o período Maurya, a moeda punzonada chamada rūpyārūpa —que era o mesmo que kārṣāpaṇa ou kahāpana, ou prati ou tangka— estaba feita dunha aliaxe de prata (11 partes), cobre (4 partes) e calquera outro metal ou metais (1 parte). As primeiras moedas indíxenas indias denominábanse suvarṇa (de ouro), purāṇa ou dhārana (de prata) e kārṣāpaṇa (de cobre). Xa na época do imperio Maurya instaurouse definitivamente a economía monetaria.[11] As moedas de cobre punzonadas chamábanse paṇa.[12] Este tipo de moedas estaban en circulación moito antes da ocupación do Punjab polos gregos,[13] que mesmo as levaron á súa propia patria.[14] Orixinalmente, eran emitidas polos comerciantes como barras ou pezas de prata dobradas; a karshapana de prata do Reino de Magadha marcada con punzón emitida polo rei Ajatashatru, da dinastía Haryanka, era unha emisión real que levaba cinco marcas e pesaba cincuenta e catro grans, o peso védico denominado kārsha, igual a dezseis māshas.[15]
Descoñécese a cronoloxía interna das karshapana e as marcas de distinción entre as moedas emitidas polos Janapadas e as emisións de Magadha. O tratado indio sobre a arte de gobernar Arthashastra, atribuído a Chanakya, fala sobre o papel do superintendente da casa da moeda (lakshanadhyaksha), que coñecía os símbolos, e do "examinador de moedas" (rupadarshaka), aínda que non trata a construción, a orde, o significado nin o que subxace aos símbolos punzonados nestas moedas; de aí que non fose posible a súa identificación nin a súa datación exactas.[16]
As moedas locais de prata punzonadas incluídas nos achados de Bhabhuā e Golakpur foron emitidas polos Janapadas e estiveron en circulación durante o reinado da dinastía Brihadratha, á que sucedeu a dinastía Haryanka en 684 a.C. Estas moedas amosan catro punzóns —o Sol, o símbolo dos seis brazos, frechas (tres) e figura taurina (tres)— que estiveron vixentes mesmo durante o reinado de Bimbisara (ca. 492-460 a.C.). Ajatashatru (552-520 a.C.) emitiu as primeiras moedas imperiais de seis punzóns, ás que se lles engadiron o touro e o león. Os sucesores de Ajatashatru, que gobernaron entre 520 e 440 a.C., a dinastía Shishunaga e a dinastía Nanda emitiron moedas con cinco símbolos: o símbolo do Sol, o dos seis brazos e outros. As moedas de Maurya tamén teñen cinco símbolos: a marca solar, os seis brazos, un outeiro con tres arcos con unha media lúa na cimeira, unha póla de árbore e un touro.[17]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Parmeshwari Lal Gupta (2023). Páxinas 7-11.
- ↑ Ghosh, A. (1990). An Encyclopaedia of Indian Archaeology. BRILL. Páxina 10. ISBN 90-04-09264-1
- ↑ Narsimha Murthy, A. V. (1975). The Coins of Karnataka. Geetha Book House. Páxina 19.
- ↑ "The Dhammapada: Verses and Stories". Tipitaka.net.
- ↑ Scharf, P. M. (1996). The Denotation of Generic Terms in Ancient Indian Philosophy: Grammar, Nyāya, and Mīmāṃsā. American Philosophical Society. ISBN 978-0-87169-863-6
- ↑ The Ashtadhyayi of Panini Vol.2. Motilal Banarsidass. 1962. Páxina 998. ISBN 9788120804111
- ↑ Anand Singh (1995). Bhārat kī prāchīn mudrāyen (Ancient coins of India) 1998 Edition. Sharda Pustak Bhavan, Allahabad. Páxinas 41-42. ISBN 8186204091
- ↑ Parmeshwari Lal Gupta (2023). Páxinas 17-20, 239-240.
- ↑ Bopearachchi, O.; Cribb, J. (1992). Páxinas 57-59: "O máis importante e revelador destes tesouros é o de Chaman-e-Hozori, en Cabul, descuberto en 1933, que contiña siclos reais aqueménidas da parte occidental do Imperio Aqueménida, xunto cunha gran cantidade de moedas gregas do século V e principios do IV a.C., incluída unha imitación local dun tetradracma ateniense, todas elas aparentemente collidas da circulación na rexión".
- ↑ Recording the Progress of Indian History. Primus Books. 2012. ISBN 9789380607283
- ↑ Radhakumud Mookerji (1966). Chandragupta Maurya and his times. Motilal Banarsidass. Páxinas 106, 107, 215, 212. ISBN 9788120804050
- ↑ Indian Sculpture. University of California Press. 1986. Páxina 67. ISBN 9780520059917
- ↑ Cunnigham, A. (1996). Coins of Ancient India. Asian Educational Services. Páxina 47. ISBN 9788120606067
- ↑ Holt, F. L. (2005). Into the Land of Bones. Alexander the Great in Afghanistan. University of California Press. Páxina 161. ISBN 9780520245532 karshapana.
- ↑ Kosambi, D. D. (1994). The Culture and Civilization of Ancient India in Historical Outline. Páxinas 124, 129. ISBN 9780706986136
- ↑ Bhardwaj, H. C. (1979). Aspects of Ancient Indian Technology. Motilal Banarsidass. Páxinas 140, 142. ISBN 9788120830400
- ↑ Srinivasan Kalyanaraman. "Punch-marked coin symbols are Indus Script Cipher continuum, signify wealth-accounting mint ledgers". Academia.edu
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Bopearachchi, O.; Cribb, J. (1992). "Coins illustrating the History of the Crossroads of Asia". En Errington, E. et al. (eds.). The Crossroads of Asia: transformation in image and symbol in the art of ancient Afghanistan and Pakistan. Ancient India and Iran Trust. Páxinas 57-59. ISBN 978-0-9518399-1-1
- Parmeshwari Lal Gupta (1985). Indian silver punchmarked coins: Magadha-Maurya Karshapana series (con T. R. Hardaker). Indian Institute of Research in Numismatic Studies, Nasik.
- Parmeshwari Lal Gupta (2023). Coins. National Book Trust. Páxinas 17-20, 239-240. ISBN 81-237-1887-0