López (apelido)

López^[1] é un apelido galego. A súa orixe é patronímica e deriva do nome Lope.^[2] Segundo datos do INE de 2016, é o quinto apelido máis estendido en España, logo de García, Fernández, González e Rodríguez. 871 146 persoas lévano como primeiro apelido, o que equivale ao 1,87% da poboación empadroada en España.^[3]

En xaneiro de 2023 existían 150.414 persoas en Galicia co apelido López, ben sexa como primeiro ou segundo apelido.^[4]

Etimoloxía

Os apelidos patronímicos están moi difundidos e son aqueles que xurdiron dun nome propio. Durante a Idade Media en varios reinos da península Ibérica empregábase a desinencia patronímica -ez. O apelido López é un exemplo claro disto: do nome común Lope deriva López. Lope, á súa vez, provén do latín lupus ("lobo").

Ao apelido atribuíuselle o significado de "gobernador" porque a súa orixe é romana, mais os estudos históricos concluíron que o patronímico de Lope unido co sufixo "ez" significa "fillo de lobos".^[5]

Orixe

Hai distintas teorías sobre a súa posible orixe. Nunha delas sinálase que en tempos da conquista romana chegou á península unha familia chamada Lupos, de orixe patricia. De devandita familia procedía a raíña Lupa, ou Loba, residente en Galicia, onde xurdiu o apelido que despois pasou a Andalucía. Deste xeito é bastante probable que o apelido fose de orixe galega, que logo se espallou pola península Ibérica.^[6]^[5]

Na batalla das Navas de Tolosa de 1212 tense constancia da presenza de numerosos cabaleiros López, así como na batalla do Salado de 1340, na conquista de Lorca, Córdoba, Antequera e outras cidades. Por iso é posible que, logo de participar en accións bélicas por aquelas terras, o apelido se estendese por todo o sur da península Ibérica.

A posterior colonización do continente americano, levou á súa difusión por toda Hispanoamérica.