Michele Angiolillo
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 5 de xuño de 1871 Foggia, Italia |
Morte | 19 de agosto de 1897 (26 anos) Bergara, España |
Causa da morte | pena de morte, garrote |
Actividade | |
Ocupación | xornalista |
Outro | |
Condenado por | asasinato |
Michele Angiolillo Lombardi, nado en Foggia, na rexión de Puglia, Italia, o 5 de xuño de 1871, e finado en Bergara, no País Vasco, o 20 de agosto de 1897, foi un xornalista e anarquista italiano, coñecido por asasinar o Presidente do Consello de Ministros de España Antonio Cánovas del Castilllo.
Contexto
[editar | editar a fonte]O 7 de xuño de 1896 houbo un atentado terrorista en Barcelona, de autoría presumiblemente anarquista[1][2][3]. Alguén lanzou unha bomba sobre o público que asistía ao paso da procesión do Corpus, que, segundo o xornal La Vanguardia, causou a morte de doce persoas e feridas a varias decenas.[4] Con todo, existen discrepancias sobre o número de persoas falecidas. Este atentado terrorista tiña como antecedentes a bomba lanzada polo anarquista Paulino Pallàs contra o capitán xeneral de Cataluña, Martínez Campos, a cal matou o garda civil Jaime Tous, e o atentado do Liceu, no que morreron 22 persoas e outras 35 resultaron feridas.[5]
Os ataques terroristas contra a poboación civil espertaron unha crecente indignación social que esixía unha firme resposta represora contra anarquistas, socialistas e revolucionarios.[6] Preto de catrocentas persoas consideradas revolucionarias ou subversivas foron encarceradas no castelo de Montjuïc. Destas, 87 foron levadas a xuízo por causar a morte a 12 persoas e lesións a 35. O fiscal solicitou 28 penas de morte e 59 cadeas perpetuas, aínda que finalmente só foron executados cinco acusados e impuxéronse varias cadeas perpetuas.[6][7] Outros imputados, aínda que absolvidos polo tribunal, foron deportados a Río de Oro por orde do Goberno de Cánovas del Castilllo. O proceso levouno a cabo por un tribunal militar e, malia sucederse nel graves irregularidades, o Goberno non admitiu as acusacións de tortura denunciadas por presos e os seus familiares, e motivo de axitación e propaganda por parte de certos sectores.
O asasinato de Cánovas
[editar | editar a fonte]Algúns historiadores e a propia confesión do anarquista italiano Angiolillo antes de ser executado suxiren que as torturas denunciadas e as condenas excesivas impostas a militantes anarquistas foron a razón que o moveu a embarcar desde París a España a través de Londres para matar o Presidente do Goberno de entón, Antonio Cánovas del Castillo. Aparentemente, Angiolillo tiña intencións de asasinar, polo menos, un membro da familia real española, a raíña rexente ou ao seu fillo de once anos, pero foi persuadido polo revolucionario portorriqueño Ramón Emeterio Betances para non o facer porque sería contraproducente[8] e para atentar contra Cánovas. Existe algunha evidencia de que Betances tramitou o paso libre de Angiolillo a España mediante o uso dunha identidade falsa, e mesmo se especula que chegou a financiar a súa viaxe cunha cantidade de mil francos.[9]
Con todo, Angiolillo tiña vínculos con círculos de independentistas cubanos exiliados en Londres, que tamén poderían financiar o atentado. A política de Cánovas de "ata o derradeiro home e ata a derradeira peseta" causara daquela medio millón de mortos en Cuba. En todo caso, cando Angiolillo chegou a París proveniente de Londres, xa estaba na rede dos independentistas antillanos.[10]
Angiolillo chegou a Madrid pouco despois da súa reunión con Betances, na procura do paradoiro do primeiro ministro. Este atopábase de vacacións na estación termal de Santa Águeda, en Mondragón, Guipúscoa. A primeiros de agosto, Angiolillo tomou o tren na estación do Norte de Madrid e apeouse na vila de Zumarraga. Alí tomou un carro que o conduciu ao balneario de Santa Águeda. Presentouse co alcume de Emilio Rinaldi, contable e correspondente do xornal italiano Il Popolo. Poucos días despois, o 8 de agosto de 1897, matou a Cánovas del Castillo de tres tiros, mentres este lía un xornal.
Angiolillo foi detido inmediatamente, xulgado e executado axiña mediante garrote vil o 20 de aosto dese mesmo ano. A execución levouna a cabo Gregorio Mayoral Sendino na cadea de Bergara (actual gaztetxe ou Casa da Xuventude).[11][12]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ A autoría directa do atentado é discutida. Consonte o xulgado no Proceso de Montjuïc, os autores materiais foron os anarquistas Ascheri, Nogués, Molas, Mas e Joan Alsina, polo que foron condenados a morte. Porén, algúns anos máis tarde, destacados anarquistas como Charles Malato e Luis Bonafoux aseguraron que o autor foi o anarquista Girault.
- ↑ Avilés Farré (2006), p. 83.
- ↑ Romero Maura (2000), p. 16.
- ↑ Diario La Vanguardia, Barcelona. 8-19/VI/1896
- ↑ Avilés Farré, 2002 & na páxina 107, menciona seis persoas mortas e 45 feridas.
- ↑ 6,0 6,1 Avilés Farré, Elizalde Pérez-Grueso & Sueiro Seoane (2002), p. 107.
- ↑ Avilés Farré & Herrerín López (2008), p. 128.
- ↑ Ramos Pérez (1997), p. 253.
- ↑ Ojeda Reyes (2001), pp. 356-359.
- ↑ Cervera, César. La peligrosa incógnita del asesinato de Cánovas del Castillo por un anarquista italiano. ABC Historia. 8 de febreiro de 2015.Neste artigo danse claves sobre a posible axuda recibida por Michele Angiolillo por parte dos independentistas cubanos ou do Goberno dos Estados Unidos.
- ↑ Angiolillo died brevely. En The New York Times. 21 de agosto de 1897.
- ↑ Michele Angiolillo. En CNT Gipuzkoa. 2005.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Michele Angiolillo |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Avilés Farré, Juan; Elizalde Pérez-Grueso, María Dolores; Sueiro Seoane, Susana (2002). Historia política de España, 1875-1939 (en castelán). Madrid: Istmo. ISBN 84-7090-320-9.
- Avilés Farré, Juan (2006). Francisco Ferrer y Guardia: pedagogo, anarquista y mártir (en castelán). Madrid: Marcial Pons Historia. ISBN 8496467198.
- Avilés Farré, Juan; Herrerín López, Ángel, eds. (2008). El nacimiento del terrorismo en Occidente anarquía, nihilismo y violencia revolucionaria (en castelán). Madrid: Siglo XXI. ISBN 978-84-323-1310-3.
- Gualano, Michele (2004). Angiolillo Anarchico. Colección: Il tempo e la memoria (en italiano). Foggia: Edizioni Il Castello. ISBN 888802123X.
- Gualano, Michele (2004). Questionario per il destino. Storia di un anarchico giustiziere. Colección: La nostra storia (en italiano). Foggia: Edizioni Il Castello. ISBN 9788865721001.
- Ojeda Reyes, Félix (2001). El desterrado de París: biografía del Dr. Ramón Emeterio Betances (1827-1898) (en castelán). San Juan (Porto rico): Puerto. ISBN 978-0942347487.
- Ramos Pérez, Demetrio (1997). "El "Sólido Núcleo" de Betances en París y el asesinato de Cánovas". Boletín de la Real Academia de la Historia (en castelán) 194 (2): 239–254. ISSN 0034-0626.
- Romero Maura, Joaquín (2000). La romana del diablo: ensayos sobre la violencia política en España, 1900-1950 (en castelán). Madrid: Marcial Pons Historia. ISBN 9788495379177.
- Tamburini, Francesco (1996). "Michele Angiolillo e l'assassinio di Canovas del Castillo". Spagna contemporanea (en italiano) (Alessandria: Istituto di studi storici "Gaetano Salvemini") 4 (9): 101–130. ISSN 1121-7480.
- Tamburini, Francesco (1997). "Michele Angiolillo, el anarquista que asasinó a Cánovas del Castillo". Historia 16.
- Tamburini: "Betances, los mambises italianos y Michele Angiolillo", en Pasión por la libertad. Actas do coloquio internacional “El independentismo puertorriqueño de Betances a nuestros días”. San Juan, Porto Rico, 2000.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Van den Brule, A. El gran misterio del asesinato de Cánovas. En El confidencial, 15 de novembro de 2014.