Micrótomo

Micrótomo de 1905.

Micrótomo eléctrico.

Un micrótomo é un instrumento de corte que permite obter láminas moi finas de material, coñecidas como seccións. Foi inventado no século XIX polo anatomista suízo Wilhlem His, Sr.

Os micrótomos son un instrumento importante da microscopia porque permiten a preparación de mostras para a súa observación con microscopios ópticos ou microscopios electrónicos de transmisión.

Etimoloxía

Está composto pola raíz do adxectivo grego μικρός (mikrós > micro, "pequeno") e pola raíz de τομός (cortante) ligada ao substantivo τόμος ( tomos > tomo, corte, sección), derivado do verbo τεμνεῖν (temnein, "cortar").

Materiais

Os micrótomos usan láminas de aceiro, vidro ou diamante, dependendo do tipo de mostra que se corta e do grosor desexado das seccións cortadas.

As coitelas de aceiro utilízanse para preparar seccións de tecido brando animal ou vexetal para estudos no contexto da histoloxía ou da industria, como a cortiza, a madeira de balsa e outras como arxilas húmidas, xelatinas densas, poliestireno expandido para microscopía óptica.

As coitelas de vidro utilízanse para preparar seccións para a microscopía óptica e para cortar seccións moi finas para a microscopía electrónica. Existe unha máquina especial para cortar as láminas de vidro e estas teñen o tamaño, grosor e nitidez para poder facer os cortes xa que son moi delicadas. As láminas de diamante (grao industrial) úsanse para cortar materiais duros como ósos, dentes e materia vexetal como madeira dura, etc., tanto para microscopía óptica como electrónica.

Usos

Estas técnicas empréganse no contexto da histoloxía; este tipo de mostras de tecido poden ser tecidos con patoloxías, previamente extirpados mediante biopsia, para saber de que patoloxía se trata con fins médicos. As ordes habituais de sección transversal na microtomía son de 1 a 50 micras, pero varían dependendo do tipo de mostra e do microscopio no que se queira ver a mostra.

Debido a que os tecidos brandos son imposibles de cortar uniformemente, sempre están endurecidos. A forma de obter este endurecemento distingue os tres tipos principais de técnicas de microtomía:

• Técnica histolóxica tradicional: os tecidos son endurecidos substituíndo auga por parafina mediante a técnica de infiltración e téñense para aumentar a visibilidade das estruturas celulares. Os cortes nesta técnica adoitan ter entre 2 e 10 micrómetros de espesor. Esta técnica é lenta e laboriosa, requirindo polo menos 15 ou 16 horas para obter unha mostra válida para o corte.
• Criosección: nesta técnica os tecidos son endurecidos por conxelación. Esta técnica úsase para tecidos que non soportan o proceso imposto pola técnica histolóxica tradicional, ou cando se requiren resultados inmediatos (esta técnica é moito máis rápida que a primeira, 5-10 minutos). Utilízase unha variante do micrótomo chamada criostato, aloxado nunha cámara de conxelación, que pode alcanzar temperaturas tan baixas como -35 °C dependendo do modelo. Adóitase traballar a temperaturas entre -20 e -25 °C
• Microscopia electrónica: os tecidos incrústanse en resina epoxi e despois utilízase un micrótomo equipado cunha folla de vidro ou diamante para cortar seccións moi finas (normalmente de 60 a 100 nanómetros). As seccións de resina con material biolóxico colócanse sobre reixas moi pequenas de cobre, prata ou ouro como medio de soporte. Normalmente, as seccións tínguense con chumbo-uranio e son examinadas cun microscopio electrónico de transmisión. Este instrumento denomínase a miúdo ultramicrótomo.

Véxase tamén

• Histoloxía
• Microscopio