Saltar ao contido

Pablo Alborno

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaPablo Alborno
Biografía
Nacemento7 de xuño de 1875 Editar o valor en Wikidata
Asunción, Paraguai Editar o valor en Wikidata
Morte11 de xaneiro de 1958 Editar o valor en Wikidata (82 anos)
San Lorenzo, Paraguai Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónpintor, etnógrafo Editar o valor en Wikidata
Descrito pola fonteThe Art of The Countries and Peoples of The World: Tome 3 (en) Traducir, (sec:Парагвай, p.177) Editar o valor en Wikidata

Pablo Alborno Alfaro, nado en Asunción o 7 de xuño de 1875 e finado en San Lorenzo o 11 de xaneiro de 1958,[1][2] foi un etnógrafo e pintor paraguaio de ascendencia italiana,[3] considerado un dos principais retratistas e paisaxistas da historia pictórica paraguaia.[4][5][6][7]

Vida persoal

[editar | editar a fonte]

Infancia e xuventude

[editar | editar a fonte]

Alborno naceu en Asunción o 7 de xuño de 1875, fillo do italiano Santiago Alborno e da paraguaia Asunción Alfaro.[8][3] Estudou na Escola de Artes e Oficios de Montevideo, onde se matriculou na sección de teoría musical, aprendeu a tocar o violín e o frautín, e formou parte da selección deportiva de esgrima. De regreso ao seu país, en 1898, ingresou no Gimnasio Paraguayo (actual Ateneo Paraguayo), recibindo clases de pintura do artista italiano Guido Boggiani.[9][10] Desta época datan os retratos do presidente paraguaio Juan Antonio Escurra e do diplomático Benjamín Aceval, ademais das súas primeiras paisaxes da baía de Asunción e do populoso e ribeirense barrio asunceno de Chacarita.

En 1903, gañou unha bolsa para continuar os seus estudos en Europa.[11] Ingresou na Real Academia de Roma, trasladándose máis tarde a Florencia e Venecia. Naquela época, produciu numerosos cadros, incluíndo reproducións recreadas de obras de grandes artistas do Renacemento, tal é o caso de Tiziano e Tintoretto, polos que recibiu mencións e eloxios de xornais e profesores, como Ettore Tito ou Medardo Rosso.[5] En 1914, tras regresar a Paraguai, coñeceu a María Elisa Weyer, coa que se uniu en matrimonio e tivo cinco fillos.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]
Pablo Alborno, na súa faceta de mestre.

Obra artística

[editar | editar a fonte]

A finais de 1908, regresou a Paraguai e realizou, xunto cos seus compañeiros bolseiros, a exposición «Pensionados de Europa».[12] En 1909, xunto co seu antigo compañeiro, Juan A. Samudio, fundou a Academia de Belas Artes de Paraguai, da que foi director e profesor. En 1910, participou na exposición internacional conmemorativa do centenario da independencia arxentina, celebrada en Bos Aires. Nela, o seu cadro «Partida a las cartas» obtivo un diploma de honra e unha medalla de prata.[13][5]

Con motivo do centenario da independencia paraguaia, a instancias de Manuel Domínguez, Juan E. O’Leary e Arsenio López Decoud, encargóuselle a creación da iconografía do chamado «Próceres de Mayo».[14] Baseándose en investigacións históricas, moldeou os rostros de Pedro Juan Caballero, Vicente Ignacio Iturbe, Fulgencio Yegros, José Tomás Yegros, Mauricio José Troche e José Gaspar Rodríguez de Francia. Tras a aprobación de cinco comisións designadas polo goberno, as pinturas foron expostas ao público o 14 de maio de 1911.

Retratou tamén a destacados líderes militares e políticos implicados na guerra librada entre Paraguai e a Tripla Alianza (o Brasil, a Arxentina e o Uruguai) durante os anos 1864 a 1870.

Faceta científica

[editar | editar a fonte]

Como investigador, realizou importantes estudos e publicacións profusamente ilustradas sobre a orixe das etnias tupí-guaraní e as semellanzas da súa lingua coa exipcia.[15][16] Tamén levou a cabo publicacións sobre a arte colonial hispano-guaraní e a arte xesuíta nas Misións. Tivo unha activa participación na fundación do Museo Arqueolóxico e Etnográfico e da Sociedade Científica do Paraguai,[17] destacando tamén como Miembro Honorario del Centro Americanista de Intelectuales de Sudamérica.[18]

Morte

[editar | editar a fonte]

Como consecuencia de complicacións de saúde relacionadas con problemas cardíacos que padecía, Alborno faleceu aos 84 anos, na súa casa de campo de San Lorenzo, o 11 de xaneiro de 1958. Os seus restos repousan no Cemiterio da Recoleta, cidade de Asunción.[5]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Turner, Jane (2000). Encyclopedia of Latin American & Caribbean Art (en inglés). Grove's Dictionaries. p. 528. ISBN 978-1-884446-04-7. 
  2. ↑ Peris, Carlos (2023-07-07). 1997 - Vol. 37 - Historia Paraguaya (en castelán). Academia Paraguaya de la Historia. p. 22. Consultado o 2024-10-16. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Majavacca, José; Acosta, Juan Francisco Pérez (1951). El aporte italiano al progreso del Paraguay (1527-1930) (en castelán). Tall. Gráf. Lucania. Consultado o 2024-10-16. 
  4. ↑ Yubi, Javier (16 de xuño de 2012). "Pablo Alborno". ABC Color (en castelán). Paraguay. Consultado o 2024-10-16. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Ruiz Díaz, Amalia (2016). Pablo Alborno. De la Serie Grandes Pintores Paraguayos (PDF). Grandes Pintores Paraguayos (en castelán). Asunción, Paraguai: Fondec. Consultado o 15 de outubro de 2024. 
  6. ↑ Duré Cáceres, Nancy (30 de abril de 2016). "Alborno en la pluma de Amalia". ABC Color (en castelán). Paraguai. Consultado o 2024-10-16. 
  7. ↑ International Business Machines Corporation (1941). Arte contemporânea do hemisfério ocidental (en portugués). Consultado o 2024-10-16. 
  8. ↑ Sosa, Angel D. (2006). Vida, personalidad y obras del doctor Andrés Barbero (en castelán). Autor. p. 192. Consultado o 2024-10-14. 
  9. ↑ Bulletin of the Pan American Union (en inglés). The Union. 1935. p. 849. Consultado o 2024-10-16. 
  10. ↑ Corporation, International Business Machines (1941). Arte contemporaneo del hemisferio occidental: Collección permanente, International business machines corporation (en castelán). International Business Machines Corporation. 
  11. ↑ Cardozo, Efraím (2007). Apuntes de historia cultural del Paraguay (en castelán). Servilibro. p. 311. ISBN 978-99953-0-039-5. 
  12. ↑ Viola, Alfredo (1979). Reseña del desarrollo cultural del Paraguay (en castelán). Ediciones Comuneros. p. 177. 
  13. ↑ Díaz-Pérez, Viriato (1982). De arte (en castelán). L. Ripoll. p. 148. ISBN 978-84-85048-78-6. 
  14. ↑ García, Ernetso Beretta; González, Fernanda; Islas, Ariadna; Cazet, Mirtha (2014). Un simple ciudadano, José Artigas (en castelán). Museo Histórico Nacional. p. 262. ISBN 978-9974-36-254-3. 
  15. ↑ Centurión, Carlos R. (1961). Historia de la cultura paraguaya (en castelán). Biblioteca "Ortiz Guerrero,". p. 610. 
  16. ↑ Palacios, Eduardo (13 de decembro de 2020). "La radio del Estado". La Nación (en castelán). Paraguai. Consultado o 2024-10-16. 
  17. ↑ Almada, Adriana (15 de novembro de 2014). "Las formas del tiempo". ABC Color (en castelán). Consultado o 2024-10-16. 
  18. ↑ Alsina, Arturo (1983). Paraguayos de otros tiempos (en castelán). Ediciones NAPA. p. 76. Consultado o 2025-01-03. 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pablo_Alborno&oldid=6934638»