Paulo Leminski
 | Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xaneiro de 2019.) |
 (2013)  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 24 de agosto de 1944 Curitiba, Brasil |
| Morte | 7 de xuño de 1989 (44 anos) Curitiba, Brasil |
| Causa da morte | cirrose hepática |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Translation from French (en)  , tradución do inglés, poesía, crítica literaria e biografía |
| Ocupación | poeta, xornalista, judoka, biógrafo, compositor, tradutor, catedrático, escritor, crítico literario |
| Xénero artístico | Poesia concreta (pt) e Haiku |
| Deporte | judo |
| Obra | |
Obras destacables
| |
| Familia | |
| Cónxuxe | Alice Ruiz |
| Fillos | Estrela Ruiz Leminski |
 | |
Paulo Leminski, nado en Curitiba o 24 de agosto de 1944 e finado na mesma cidade o 7 de xuño de 1989, foi un poeta e escritor brasileiro.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Paulo Leminski chamou a atención pola súa intelectualidade, cultura e xenialidade. É dono dunha extensa e relevante obra. Leminski inventou un xeito propio de escribir poesía, preferindo poemas curtos, decantándose polo haiku.
Participou no I Congreso Brasileiro de Poesía de Vangarda en Belo Horizonte onde coñeceu Haroldo de Campos, amigo e compañeiro en varias obras. Leminski casou, aos dezasete anos, coa debuxante e artista plástica Neiva Maria de Sousa (da cal se separou en 1968). Estreouse en 1964 con cinco poemas na revista Invención, dirixida por Décio Pignatari, portavoz da poesía concreta paulista. En 1965 converteuse en profesor de Historia. En 1966 foi o gañador do II Concurso Popular de Poesía Moderna.
Casou en 1968 coa tamén poetisa Alice Ruiz, con quen viviu durante vinte anos. Tiveron dúas rapazas, Áurea (homenaxe a súa nai) e Estrela Ruiz Leminski. De 1969 a 1970 decidiu vivir no Río de Xaneiro, volvendo a Curitiba para ser director de creación e redactor publicitario.
Tamén destacou como letrista e músico. No ano 1981 foi gravada por Caetano Veloso, no disco Outras Palabras, a canción "Verdura". A propia bossa nova deriva, en partes iguais, da evolución normal da MPB[1], e do feliz accidente de ter creado o modernismo unha linguaxe poética capaz de se asociar coas súas letras máis maleáveis e enganadoramente inxenuas ás tendencias internacionais de entón da música popular. Pola súa formación intelectual, Leminski foi visto por moitos como un poeta de vangarda. Porén, por adherirse á contracultura e publicar en revistas alternativas, moitos o aproximan á xeración de poetas marxinais. Pola súa banda, en moitas ocasións declarou a súa admiración por Torquato Neto, poeta tropicalista e que anticipou moito da estética da década de 1970.
Na década de 1970, tivo poemas e textos publicados en diversas revistas como Corpo Estraño, Cambia Código (editadas por Régis Bonvicino) e Raposa. En 1975 lanzou o seu ousado Catatau, que denominou "prosa experimental", en edición especial. Ademais de poeta e prosista, Leminski era tamén tradutor (traduciu ao castelán e ao inglés algúns fragmentos da súa obra Catatau, a cal foi traducida integramente ao castelán).
Músico e letrista, Leminski fixo asociacións con Caetano Veloso, o grupo A Cor do Son e a banda de punk rock Bico AA Força4 entre 1970 e 1989. Tivo influencia da poesía de Augusto de Campos, Décio Pignatari, Haroldo de Campos, convivencia con Régis Bonvicino, Gilberto Gil, Caetano Veloso, Moraes Moreira, Itamar Assumpção, José Miguel Wisnik, Arnaldo Antunes, Wally Salomão, Antônio Cícero, Antonio Risério, Julio Plaza, Reinaldo Xardín, Regina Silveira, Helena Kolody, Turiba, Ivo Rodrigues.
A música estaba ligada ás obras de Paulo Leminski, unha das súas paixóns, proporcionando unha discografía rica e variada.
Entre 1984 e 1986, en Curitiba, foi tradutor de Petrônio, Alfred Jarry, James Joyce, John Fante, John Lennon, Samuel Beckett e Yukio Mishima, xa falaba 6 idiomas (inglés, francés, latín, grego, xaponés, español). Publicou o libro infanto-xuvenil Guerra dentro da xente, en 1986 en São Paulo.
Entre 1987 e 1989 foi columnista do Diario de Vangarda.
Paulo Leminski foi un estudoso da lingua e cultura xaponesas e publicou en 1983 unha biografía de Basso. A súa obra literaria ten exercido unha marcada influencia en todos os movementos poéticos dos últimos 20 anos.
Morreu o 7 de xuño de 1989, a consecuencia do agravamento dunha cirrose hepática.
Obras
[editar | editar a fonte]
Obra poética
[editar | editar a fonte]- Quarenta clics em Curitiba. Poesia e fotografía, co fotógrafo Jack Pires.
- Curitiba, Etecetera, 1976. (2ª edição Secretaria de Estado Cultura, Curitiba, 1990.)
- Polonaises. Curitiba, Ed. do Autor, 1980.
- Não fosse isso e era menos/ não fosse tanto e era quase. Curitiba, Zap, 1980.
- Tripas. Curitiba, Ed. do Autor, 1980.
- Caprichos e relaxos. São Paulo, Brasiliense, 1983.
- Hai Tropikais. Ouro Preto, Fundo Cultural de Ouro Preto, 1985 (canda a Alice Ruiz).
- Um milhão de coisas. São Paulo, Brasiliense, 1985.
- Caprichos e relaxos. São Paulo, Círculo do Livro, 1987.
- Distraídos Venceremos. São Paulo, Brasiliense, 1987.
- La vie en close. São Paulo, Brasiliense, 1991.
- Winterverno (con ilustracións de João Virmond). Fundação Cultural de Curitiba, Curitiba, 1994.
- O ex-estranho. Iluminuras, São Paulo, 1996.
- Melhores poemas de Paulo Leminski. (seleção Fréd Góes) Global, São Paulo, 1996.
- Aviso a los náufragos. Escolma organizada e traducida por Rodolfo Mata. Coyoacán - México, Eldorado Ediciones, 1997.
Obra en prosa
[editar | editar a fonte]- Catatau (prosa experimental). Curitiba, Ed. do Autor, 1975.
- Agora é que são elas (novela). São Paulo, Brasiliense, 1984.
- Catatau. 2ª ed. Porto Alegre, Sulina, 1989.
- Metaformose, uma viagem pelo imaginário grego (prosa poética/ensaio). Iluminuras, São Paulo, 1994. (Prêmio Jabuti de poesia , 1995)
- Descartes com lentes (conto). Col. Buquinista, Fundação Cultural de Curitiba, Curitiba, 1995.
- Agora é que são elas (novela). 2ª ed. Brasiliense / Fundação Cultural de Curitiba, 1999.
- Catatau. São Paulo, Iluminuras, 2010.
Biografía e ensaios
[editar | editar a fonte]- Cruz e Souza. São Paulo, Brasiliense. Coleção "Encanto Radical", n° 24, 1985.
- Matsuó Bashô. São Paulo, Brasiliense, 1983.
- Jesus. São Paulo, Brasiliense, 1984.
- Trotski: a paixão segundo a revolução. São Paulo, Brasiliense, 1986.
- Vida (biografias: Cruz e Souza, Bashô, Jesus e Trótski). Sulina, Porto Alegre, 1990. (2ª edição 1998)
- POE, Edgar Allan. O corvo. São Paulo, Expressão, 1986.
- "Nossa linguagem". In: Revista Leite Quente. Ensaio e direção. Curitiba, Fundação Cultural de Curitiba, v.1, n.1, mar.1989.
- Anseios crípticos (anseios teóricos): peripécias de um investigador dos sentido no torvelinho das formas e das idéias. Curitiba, Criar, 1986.
- Metaformose, uma viagem pelo imaginário grego (prosa poética/ensaio). Iluminuras, São Paulo, 1994. (Prêmio Jabuti de poesia , 1995)
- Ensaios e anseios crípticos. Curitiba, Pólo Editorial, 1997.
Literartura infanto-xuvenil
[editar | editar a fonte]- Guerra dentro da gente. São Paulo, Scipione, 1986.
- A lua foi ao cinema. São Paulo, Pau Brasil, 1989.
Obra poética traducida
[editar | editar a fonte]- Szórakozott Gyozelmunk ("Nossa Senhora Distraída") - Distraídos venceremos, tradução de Zoltán Egressy, Colección organizada por Pál Ferenc. Hungría, ed. Kráter, 1994.
- Aviso a los náufragos. Colección organizada e traducida ao español por Rodolfo Mata. Coyoacán - México, Eldorado Ediciones, 1997.
- Leminskiana. Antología variada. Selección, cronoloxía e prólogo de Mario Cámara. Bos Aires, Corregidor, 2006.
- Yo iba a ser Homero. Antoloxía poética bilingüe organizada e traducida por Aníbal Cristobo. Barcelona, Kriller71 Ediciones, 2013.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Música Popular Brasileira
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Paulo Leminski  |
