Payares, Ḷḷena

Payares, Ḷḷena

Localización
43°01′05″N 5°46′37″O
Estado	España
Comunidade autónoma	Asturias
Provincia	provincia de Asturias
Concello	Ḷḷena
Poboación
Poboación	106 (2020) (3,65 hab./km²)
Xeografía
Superficie	29,073 km²
Bañado por	Pajares River (en)
Altitude	929 m
Comparte fronteira con	Samiguel del Río Cabezón Chanos de Somerón
Identificador descritivo
Código postal	33693
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	33033130000

Payares é unha parroquia do concello asturiano de Ḷḷena.

Situación

Atópase na aba das montañas da cordilleira Cantábrica, a unha altitude duns 970 metros. Dá nome ao val onde se atopa, ao río que discorre pola vila e ao porto de montaña de Payares (1378 m), que durante séculos foi a principal vía de comunicación enre Asturias e o resto da península.

Ocupa o extremo suroriental do concello e linda ao sur e ao leste coa provincia de León, ao oeste coas parroquias de Samiguel del Río e Chanos de Somerón e ao norte e nordés coa parroquia de Cabezón. Ten unha extensión de 43,62 km² e unha poboación de 111 habitantes (segundo datos de 2018). A meirande parte deles vive na vila homónima, e os outros repártense entre os lugares de El Brañiḷḷin, La Campa, Floracebos, La Malvea, El Nocíu, La Estación, La Pedrosa, Santa Marina e Viḷḷar. Os seus habitantes reciben o alcume de bainas.

Estación de esquí

Valgrande-Pajares.

Artigo principal: Valgrande-Pajares.

Destaca nesta parroquia a estación invernal e de montaña Valgrande-Pajares, principal motor económico da zona.

A estación de esquí comezou a súa actividade no porto de Payares, xunto ao Parador de turismo do porto, onde Jesús Suárez Valgrande construíu o primeiro telesquí (La Cerra) en 1954, sendo unha das primeiras estacións de esquí españolas. Actualmente, as instalacións deportivas atópanse nas abas de Cueto Negro (1890 m), a un par de quilómetros do porto de Payares, xunto á urbanización de El Brañiḷḷin, onde comezan os dominios da estación de esquí.

Payares na cultura popular

A vila de Payares, pola súa condición de lugar de paso obrigado no camiño que leva a Castela dende o centro de Asturias, é nomeado en multitude de ditos e cantares. Dous que recolle Luciano Castañón son os seguintes:

(Orixinal en lingua asturiana):

• Cuando las tres Marías (que son tres estrelas) van al paliru, salen las de Payares al filandiru.
  
• En Payares non te pares, en la Romía nin de noche nin de día.

Véxase tamén

Bibliografía

• VV.AA., Diccionario geográfico de Asturias. Oviedo, Editorial Prensa Asturiana, 2000.
• Castañón, Luciano, Diccionario geográfico popular de Asturias. Oviedo, Servicio de Publicaciones del Principado de Asturias, 1990.