Ponte de Sarandón

Ponte de Sarandón
Tipo	ponte
Localización
42°44′53″N 8°26′57″O
Estado	España
Comunidade autónoma	Galicia
Provincia	Provincia da Coruña
Concello	Vedra
Parroquia	San Miguel de Sarandón
Construción
Fundación	1929
[ Wikidata ]

A ponte de Sarandón é unha ponte que salva o río Ulla e une as parroquias de San Miguel de Sarandón (Vedra) e Ribeira (A Estrada) e ó mesmo tempo as provincias da Coruña e Pontevedra. Sobre ela pasa a estrada PO-7021.

Calcúlase que se levantou no século XII e sufriu varias inundacións que a destruíron case na súa totalidade. Estivo tempo sen repararse e en 1929 terminouse de construír unha nova sobre os vellos piares.

Historia

Crese que no ano 1180 (século XII) existía unha ponte que contaba con seis arcos e unha capela dedicada a San Miguel. Dúas inundacións danaron considerablemente a ponte. A primeira no 1571 desfíxoa cando menos parcialmente e a segunda, no ano 1708 apenas deixou rastro dos cimentos. Esta subida do río tamén afectou varios quilómetros arriba á ponte da parroquia de Ponte Ulla. Durante anos empregáronse barcas para trasladar persoas e mercadorías polo río. Estas barcazas eran arrendadas por períodos de catro e seis anos e deron lugar ao nome de «barca de Sarandón». Finalmente no ano 1835 reconstruíuse a ponte de Ponte Ulla pero a de Sarandón tardaría case un século en levantarse de novo.

No Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar de Pascual Madoz publicado en 1849 menciónase o nome da barca de Sarandón:

[...] Los caminos vecinales y municipales, así como el que desde Santiago llega á la barca de Sarandón están mal cuidados: el correo se recibe de Santiago por baligero que lo conduce á Orense. Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar, tomo XV, Madrid 1849.

Non sería ata o 20 de outubro do ano 1913 cando se deixou constancia no pleno municipal do concello da Estrada a necesidade de mellorar a comunicación entre ambas provincias.

[...] poniendo en comunicación a los hoy aislados habitantes de las mismas [...] las ruinas del llamado de Sarandón, que la acción del tiempo destruyó conservándose aún los cimientos

Extracto da acta do Pleno Municipal da Estrada o 20 de outubre de 1913.

Esta situación repetiuse nos plenos de 1915 e en 1917 acórdase «solicitar del Sr. Gobernador Civil la correspondiente declaración de utilidad pública, previa instrucción del expediente». O 22 de marzo de 1918 aprobase finalmente no pleno o proxecto para a reconstrución e en 1921 o enxeñeiro Manuel Espárrago Fernández realiza un informe onde explicaba a situación da ponte e a súa orixe romana. Aclaraba ademais que se destruíra parcialmente durante o enfrontamento de Pedro Madruga e o arcebispo de Santiago no contexto das guerras irmandiñas e que a principios do século XIX xa se atopaba derruído.

[...] conservándose tan solo y en muy buen estado las soleras de las pilas y estribos y parte de la avenida del lado de la Coruña.

Extracto do informe de Manuel Espárrago, 1921.

No informe especifícase que «construirase sobre as pías que se conservan unha ponte nova de 8 tramos, de 10,80 metros cada un, de formigón armado, acadando unha lonxitude total de 96 metros». Faríase ademais un firme novo de canto rodado machucado e conectaríanse os camiños de ambos lados do río. O custo total das obras ascendían a 106.208,84 pesetas financiado o 54% o Estado e o resto o concello da Estrada. Estableceuse un prazo inicial de dous anos pero que non se cumpriu e a obra non se levou a cabo ata finais de 1926 tras varias queixas da Deputación Provincial. As obras iniciáronse pero alargáronse ata 1929 con cambios no proxecto inicial. Algúns veciños chamaron a atención aos enxeñeiros que a ponte era demasiado baixa xa que en épocas de choivas o río medraba ata a altura da plataforma. A pesar disto continuouse e cando se inaugurou houbo unha inundación aínda que non ocasionou danos. Tal era a subida do río que unha persoa podía alcanzar a auga dende a ponte a punta dun paraugas.