Asonancia
A asonancia, tamén coñecida como rima asonante ou rima vocálica,[1] e tamén rima toante, en galego reintegracionista e portugués[2][3] é a repetición de fonemas vogálicos idénticos en palabras ou sílabas próximas, a partir da última vogal acentuada, en dous ou máis versos.
Usos
[editar | editar a fonte]Habitual na literatura poética, pódese empregar co obxectivo de acelerar o ritmo ou aumentar a expresividade do poema. [4] [5]
Na literatura galego-portuguesa, era común tanto a consonancia como a asonancia.[2]
Nas diversas literaturas europeas románicas, como a desenvolvida en occitano (como n'O cantar de Roldán e outros romances), en castelán ou en linguas italo-románicas, a asonancia tamén é utilizada desde a Idade Media e até a literatura contemporánea actual. Tamén é común o seu uso nos poemas e cancións en linguas célticas.
Na literatura inglesa medieval, porén, non se empregaba, e o seu uso só pasa a se tornar significativo en lingua inglesa moderna a partir das obras do poeta xesuíta irlandés Gerard Manley Hopkins e o poeta de guerra Wilfred Owen, entre o final do século XIX e inicio do século XX.
Exemplos na literatura galega e portuguesa
[editar | editar a fonte]Na lírica medieval
[editar | editar a fonte]Este célebre poema de Don Dinís combina a asonancia (pino/amigo; ramo/amado) coa consonancia (amigo/comigo; amado/jurado):[2]
Ai flores, ai flores do verde pino,
se sabedes novas do meu amigo!
Ai Deus, e u é?
Ai flores, ai flores do verde ramo,
se sabedes novas do meu amado!
Ai Deus, e u é?
Se sabedes novas do meu amigo,
aquel que mentiu do que pôs comigo!
Ai Deus, e u é?
Se sabedes novas do meu amado,
aquel que mentiu do que mi 'á jurado!
Ai Deus, e u é?
Vós me preguntades polo voss'amigo,
e eu bem vos digo que é san'e vivo:
Ai Deus, e u é?
— Don Dinís, Cancioneiro da Vaticana [6]
Nas variantes modernas
[editar | editar a fonte]No galego do Rexurdimento, no galego moderno e no portugués moderno tamén se emprega a asonancia.
En Cantares gallegos, Rosalía de Castro fai rimar en asoante a primeira estrofa:
Adiós ríos, adiós fontes,
adiós regatos pequenos,
adiós vista dos meus ollos,
non sei cando nos veremos
— Rosalía de Castro, Cantares Gallegos [7]
O poema Toante, de Manuel Bandeira, utiliza a asonancia en lugar das rimas tradicionais ao final de cada verso, creando parellas asonánticas nos versos intermitentes de cada estrofa: [2]
Molha em teu pranto de aurora as minhas mãos pálidas.
Molha-as. Assim eu as quero levar à boca,
Em espírito de humildade, como um cálice.
De penitência em que a minh'alma se faz boa...
Foi assim que Teresa de Jesus amou...
Molha em teu pranto de aurora as minhas mãos pálidas.
O espasmo é como um êxtase religioso...
E o teu amor tem o sabor das tuas lágrimas...
— Manuel Bandeira, Toante [8][9]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "asonancia". Dicionario da Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-15.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Ceia, Carlos (30-12-2009). "ASSONÂNCIA". Consultado o 30-11-2024.
- ↑ "Significado de toante no Dicionário Estraviz". estraviz.org. Consultado o 2024-12-15.
- ↑ "Assonância" (en portugués). Consultado o 2024-11-30.
- ↑ Tavares, Sandra Duarte (2022). "Recursos expressivos a nível fónico" (en portugués). Consultado o 2024-11-30.
- ↑ "Ai flores, ai flores do verde pino". pt.wikipedia.org. Consultado o 2023-12-15.
- ↑ Rosalía de Castro (1863). "Adiós ríos, adiós fontes". Cantares gallegos.
- ↑ Bandeira, Manuel (2020). Poesia Completa e Prosa Seleta 1. p. 254. ISBN 978-8521001294.
- ↑ Os versos 5 e 7 deste poema, a pesar de coincidir a vogal acentuada da sílaba tónica, é máis común considerar simplemente que non riman, ao non coincidir as outras vogais.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]----
|
Este artigo sobre literatura é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |
