Terceira batalla do cabo Fisterra
| Terceira batalla do cabo Fisterra | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Representación da batalla do cabo Fisterra de 1805, cadro de William Anderson. | |||||||||
| |||||||||
| Combatentes | |||||||||
 Imperio francés.svg){kind=small} España
|
.svg){kind=small} Reino Unido
| ||||||||
| Comandantes | |||||||||
| Vicealmirante Villeneuve Capitán Gravina
|
 Robert Calder
| ||||||||
| Forzas en combate | |||||||||
| Frota Hispano-francesa • 20 navíos • 7 fragatas • 2 bergantíns |
Armada Real británica • 15 navíos • 2 fragatas • 2 buques menores | ||||||||
| Efectos | |||||||||
| Mortes: 476 mortos ou feridos 2 navíos españois capturados |
Mortes: 39 mortos 209 feridos | ||||||||
A batalla do cabo Fisterra de 1805, ou terceira batalla do cabo Fisterra, foi un enfrontamento naval producido o 22 de xullo de 1805 preto do cabo Fisterra no marco das guerras napoleónicas. Nesta batalla enfrontáronse a Armada Real Británica comandada polo vicealmirante Robert Calder e unha frota franco-española dirixida polo almirante francés Pierre Charles Silvestre de Villeneuve.
Contexto
[editar | editar a fonte]A Paz de Amiens de 1802 (que puxera fin á guerra entre Gran Bretaña e a Primeira República Francesa) chegou ó seu fin cando Napoleón Bonaparte invadiu o Piemonte, provocando que Gran Bretaña declarase de novo a guerra con Francia o 18 de maio de 1803.
Napoleón quería invadir e conquistar Inglaterra para rematar co bloqueo naval británico. En 1805 había un exército de 150.000 homes destinado á invasión que agardaba acampado na cidade de Boulogne-sur-Mer. Se este exército cruzaba a canle da Mancha, había moitas posibilidades de vitoria fronte a unha forza inglesa mal adestrada e pouco equipada. O plan era que a frota francesa fuxira dos bloqueos navais británicos sobre o porto bretón de Brest e o porto provenzal de Toulon, para despois dirixirse cara ás Indias Occidentais. Alí o obxectivo sería atacar intereses británicos das colonias para atraer ós navios ingleses, e a continuación partir dende Martinica cara a Irlanda, promover a rebelión nesa illa, e despois atacar pola retagarda ás defensas costeiras da Canle, facendo posible que os exércitos franceses entrasen de xeito sinxelo en Gran Bretaña.
Villeneuve partiu de Toulon o 29 de marzo de 1805 con 11 navíos de liña, 6 fragatas e 2 bergantíns, evitando o 8 de abril ó almirante Horatio Nelson, que bloqueaba o estreito de Xibraltar. En Cádiz uníronselle outros 6 navíos de liña españois, e a frota conxunta navegou cara ao mar Caribe, chegando a Martinica o 12 de maio. En tanto, Nelson permaneceu no mar Mediterráneo atrapado polos ventos do oeste, e non puido cruzalo estreito de Xibraltar até o 7 de maio, chegando ó Caribe o 4 de xuño, concretamente á illa Antiga.
Villeneuve agardaba en Martinica a que chegase a frota de Ganteaume, que tiña que chegar dende o porto de Brest, pero esta quedara bloqueada polos ingleses, e non apareceu. O 7 de xuño Villeneuve soubo da chegada de Nelson a Antiga, e 4 días despois partiu cara a Europa. A frota franco-española chegou o 9 de xullo ó cabo Fisterra, atopando ventos de nordés que fixeron imposible a súa entrada no mar Cantábrico até o 22 de xullo.
A batalla
[editar | editar a fonte]O vicealmirante Sir Robert Calder, que mantiña bloqueados o portos de Ferrol e Rochefort, recibiu o 19 de xullo a noticia da presenza de Villeneuve en Fisterra, e a orde de partir cara a aló para interceptalo. As dúas frotas atopáronse pola mañá do día 22 de xullo de 1805.
Calder tiña baixo as súas ordes 15 navíos de liña, 2 fragatas e 2 buques menores. Pola súa banda, Villeneuve contaba con 20 navíos de liña, 7 fragatas e 2 bergantíns. A acción bélica comezou sobre as 5 da tarde con pouca visibilidade, e tivo que ser interrompida sobre as 8 e media para seguir ó día seguinte. Á primeira hora do 23 de xullo, entre as dúas frotas había unha separación de 27 quilómetros. Calder consideraba que os franceses eran mais fortes, e tiña medo de que se reforzasen cos navíos desbloqueados dos portos de Ferrol e Rochefort, de xeito que decidiu non seguilo combate e coller rumbo cara ao norte. O 24 de xullo o vento cambiou e puxo ós franco-españois en disposición de atacar dende barlovento con superioridade, pero Villeneuve decidiu non facelo, e virar cara ao sur.
O 1 de agosto Villeneuve chegou á Coruña, e recibiu ordes de Napoleón de dirixirse ós portos de Brest e Boulogne-sur-Mer. Crendo algúns informes falsos sobre a superioridade da frota inglesa no golfo de Biscaia, Villeneuve virou cara a Cádiz chegando aló o 21 de agosto.
Consecuencias
[editar | editar a fonte]A batalla considérase unha derrota das forzas combinadas, na que 15 navíos ingleses se enfrontaran con 20 navíos franco-españois capturando 2 deles. Polo bando británico morreron 39 homes e 159 foron feridos, mentres que polo bando combinado houbo 476 baixas entre mortos e feridos. Villeneuve fracasou na súa misión de desembarcar en Irlanda, mentres que o exército de Napoleón agardaba en Boulogne-sur-Mer inutilmente.
Non obstante Calder foi xulgado en consello de guerra por fuxir do combate nos días 23 e 24 de xullo, e nunca volveu a servir na frota británica.
Napoleón tivo que abandonar a súa idea de invadir Gran Bretaña, e o exército invasor pasou a colaborar na fronte austríaca e rusa.
Villeneuve e a súa frota combinada agardaron en Cádiz durante dous meses ata que partiron cara a unha nova batalla, a batalla de Trafalgar, producida o 21 de outubro de 1805, na que foron derrotados pola frota mediterránea de Horatio Nelson.
