Adenosín trifosfato
Adenosín trifosfato | |
---|---|
[(2''R'',3''S'',4''R'',5''R'')-5-(6-aminopurin-9-il)-3,4-dihidroxioxolan-2-il]metil(hidroxifosfonooxifosforil)hidróxeno fosfato | |
Outros nomes adenosina 5'-(tetrahidróxeno trifosfato) | |
Identificadores | |
Número CAS | 56-65-5 |
PubChem | 5957 |
ChemSpider | 5742 |
UNII | 8L70Q75FXE |
DrugBank | DB00171 |
KEGG | C00002 |
ChEBI | CHEBI:15422 |
ChEMBL | CHEMBL14249 |
Ligando IUPHAR | 1713 |
Imaxes 3D Jmol | Image 1 Image 2 |
| |
| |
Propiedades | |
Fórmula molecular | C10H16N5O13P3 |
Masa molar | 507,18 g mol−1 |
Densidade | 1,04 g/cm3 (sal disodio) |
Punto de fusión | 187 °C (sal disodio; descomponse) |
Acidez (pKa) | 6,5 |
Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa. |
O adenosín trifosfato (ATP) é un composto de grande importancia biolóxica, xa que actúa como mecanismo de control en certas reaccións bioquímicas que se dan na célula. Coñécese tamén coma a moeda de enerxía celular, debido a alta enerxía de hidrólise de enlaces fosfoanhidro de fácil acceso.
O ATP forma parte do grupo bioquímico dos nucleósidos trifosfato. En moitos libros de bioqímica considérase un nucleótido, pero a IUPAC só considera nucleótidos aos que teñen un só fosfato, como os que forman parte do ADN. A súa base nitroxenada é a adenina e o seu monosacárido é a ribosa. Como o seu nome indica, no carbono 5 posúe unha cadea de tres fosfatos unidos, o primeiro, únese ao carbono 5 mediante enlace fosfodiéster moi estable, e os outros dous aos fosfatos por medio de enlace anhidro (ou fosfoanhidro) de alta enerxía e máis facilmente hidrolizables.
A hidrólise dun dos dous enlaces anhidro (xeralmente o do último fosfato), ten un incremento de enerxía libre de Gibbs de 30,5 kJ/mol. Esta enerxía é aproveitábel para formar enlaces cuxa formación sería endergónica se non estiver acoplada a dita hidrólise, un claro exemplo desta enerxía é a síntese de ácidos nucleicos.
Cómpre mencionar a súa importancia como mecanismo de control proteico, xa que o feito de ter un fosfato nun lugar determinado, activa ou inactiva unha proteína; habitualmente dito fosfato é achegado por unha molécula de ATP ou GTP.
Produto da hidrólise do ATP son ou ben o fosfato inorgánico (Pi) e o adenosín difosfato (ADP), ou ben o pirofosfato (PPi) e o adenilato (AMP). Esta última reacción cara a pirofosfato e AMP é de especial importancia na sinalización intercelular acoplada aos receptores de membrana. Neste proceso a adenilato ciclase produce adenilato cíclico (cAMP) e PPi). Dito adenilato cíclico controla as numerosas PKA, proteínas quinases dependentes do adenilato cíclico, que fosforilan a outras proteínas inducindo así a súa activación ou inhibición.