Turbo, Colombia
Turbo (es) | |||||
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | Colombia | ||||
Departamentos | Antioquia | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 181.000 (2020) (59,25 hab./km²) | ||||
Xeografía | |||||
Superficie | 3.055 km² | ||||
Altitude | 2 m | ||||
Creación | 1840 | ||||
Páxina web | turbo-antioquia.gov.co… |
Turbo é un concello de Colombia localizado na subrexión de Urabá no departamento de Antioquia. Foi declarado por lei da república 1883 de 2018 distrito especial portuario, loxístico, industrial, turístico e comercial.[1]
Limita ao norte co mar Caribe e os municipios de Necoclí e Arboletes; ao leste cos municipios de San Pedro de Urabá e Apartadó e co departamento de Córdoba; ao sur cos municipios de Carepa, Chigorodó e Mutatá e ao oeste co departamento do Chocó.
Historia
[editar | editar a fonte]Turbo recibiu o seu nome polo turbio da auga do mar. Coñeceuse tamén como Pisisi e como Bodega Pisisi. Recibe o apelativo da Terra do cangrexo e o banano, pola abundancia destes dous recursos.
A historia de Turbo comezou coa chegada dos conquistadores españois ao golfo de Urabá en 1501. Formaron parte destas expedicións Rodrigo de Bastidas e Juan de la Cosa. Despois dunha importante secuencia de enfrontamentos indíxenas, a zona foi abandonada á súa sorte durante varios séculos.
A finais do século XVIII a zona gañou prosperidade ante a reactivación do comercio. O 28 de agosto de 1840 o entón presidente, José Ignacio de Márquez aprobou a creación de Turbo. Sete anos despois, baixo a administración de Tomás Cipriano de Mosquera, foi elevado á categoría de distrito parroquial. En (1848), o municipio quedou baixo a xurisdición da Provincia de Antioquia aínda que en 1850 pasou ao Chocó e, seis anos máis tarde, á xurisdición do Estado Soberano do Cauca. Finalmente, en 1910, reintegrouse en Antioquia.
En xaneiro de 2018 o municipio de Turbo nivelouse a Distrito Portuario, Loxístico, Industrial, Turístico e Comercial de Colombia mediante a lei 1883 de 2018.[2]
Demografía
[editar | editar a fonte]Ano | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Poboación | 1938 | 10489 | 1951 | 14434 | 1964 | 23608 | 1973 | 36608 | 1985 | 79893 | 1993 | 99782 | 2005 | 121919 | 2018 | 124552 |
Poboación Total: 124 552 (2018)
- Poboación Urbana: 48 787
- Poboación Rural: 75 765
Alfabetismo: 81,0 % (2005)[3]
- Zona urbana: 87,2 %
- Zona rural: 77,0 %
Grupos étnicos
[editar | editar a fonte]Segundo as cifras presentadas polo DANE do censo 2005, a composición étnica[3] do municipio é:
Xeografía
[editar | editar a fonte]O municipio de Turbo atópase localizado ao norte do departamento de Antioquia, na chamada zona do Urabá antioqueño. O municipio atópase bañado polo mar Caribe e o río Atrato. Ten unha extensión de 3.055 km², ademais conta cun aeródromo, Gonzalo Mejía (non está en funcionamento), un proxecto de porto internacional e unha estrada que o comunica coa capital departamental, Medellín.
Economía
[editar | editar a fonte]O municipio vive principalmente da explotación agrícola; as plantacións de banano e plátano son a actividade principal, a que máis persoas ocupa e a que máis divisas xera; nos últimos catro anos, a actividade viuse desfavorecida pola revaluación do peso colombiano fronte ao dólar, o que diminúe fortemente os ingresos da zona. Algunhas outras actividades primarias son a explotación da selva chocoana, a pesca e a gandaría extensiva.
Desde o ano 1997, ano en que se fixo un estudo de factibilidade para construír un porto no municipio de Turbo, están a buscarse os recursos necesarios para a súa realización. Este foi incluído como un dos proxectos estratéxicos de desenvolvemento do departamento de Antioquia e de toda Colombia, o cal cambiará e impulsará enormemente a economía do municipio.
Patrimonio
[editar | editar a fonte]- Parque nacional Natural de Los Katíos.
- Parque Acuario Central, vía Turbo-Necoclí (sector que xace inhabilitado para o público).
- Baía de Turbo.
- Desembocadura do río Atrato.
- Praias.
- Veredas.
- Praias La Martina.
- Zona Rosa.
- Resgardo indíxena de caimán novo.
- Praia La Martina.
- O waffe.
- Manglares.
- Porto Antioquia.
- Praia Doce.
Festas
[editar | editar a fonte]- Festival do Doce (Semana Santa)
- Día da Antioqueñidade (11 de agosto)
- Entroido das etnias e o Mangle (Festival de bullarengue, Reinado popular das etnias e o mangle, Festa Paisa (inclúe cabalgata e concerto), o reto do cangrexo azul, Caripazifico, Turbo Cor Festival, Reinado nacional do Banano e o Plátano, Festival de acordeóns Simón Simanca e concerto Final.) (5 ao 15 de outubro)
- Aniversarios de Turbo. (28 de agosto)
Personaxes
[editar | editar a fonte]- Luís Carlos Perea (Turbo, Antioquia, 29 de decembro de 1963) é un exfutbolista colombiano que xogaba como defensa central.
- Carlos Castro Herrera (n. Turbo, Antioquia, Colombia; 17 de agosto de 1970) é un exfutbolista colombiano. Xogaba de dianteiro. Destacou por ser goleador en dúas ocasións da Categoría Primeira A colombiana
- David Palmer
- John Jairo "l Turbina" Tréllez (Turbo, Antioquia, Colombia; 29 de abril de 1968) é un exfutbolista colombiano que xogaba de dianteiro
- Luís Amaranto Perea
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Turbo se convierte en el primer distrito portuario de Antioquia" (web). El Tiempo. Consultado o 2 de maio de 2018.
- ↑ "Ley 1883 de 2018, por medio del cual se otorga la categoría de distrito a Turbo" (PDF). Presidencia de Colombia. 24 de xaneiro de 2018. Consultado o 2 de maio de 2018.
- ↑ 3,0 3,1 Censo oficial DANE 2005, Perfiles Departamentos y Municipios
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Turbo, Colombia |