Yidįįłtoo
_(20317173116).jpg)
Yidįįłtoo ou yidiiltoo é a tatuaxe facial tradicional das mulleres dos pobos hän e gwichʼin, pobos indíxenas de Alasca e o Canadá.[1]
Historia
[editar | editar a fonte]A práctica remóntase a polo menos 10.000 anos.[2] Tradicionalmente, as nenas hän gwich'in recibían as súas primeiras tatuaxes entre os 12 e os 14 anos, moitas veces coa primeira menstruación.[1][3][2] Os misioneiros dos anos 1800 e 1900 prohibiron a práctica tradicional xunto con outras tradicións culturais.[3][2][4]
A partir da década de 2010, algunhas nenas e mulleres indíxenas comezaron a recuperar a tradición.[2][5][6]
Descrición
[editar | editar a fonte]As marcas típicas inclúen liñas verticais desde o beizo inferior que se estenden ata debaixo do queixo.[2] Segundo o antropólogo tatuador Lars Krutak, a anchura das liñas e a separación entre elas estaban tradicionalmente asociadas a cal dos nove grupos de hän gwich'in pertencía a nena.[2]
Pódense crear outras marcas nas tempas ou nas meixelas.[2]
Método de aplicación
[editar | editar a fonte]O método tradicional é con paus e agullas feitas con ósos de paxaro.[2] Algúns practicantes modernos usan agullas de tatuaxe.[2]
Portadores de sona
[editar | editar a fonte]- Quannah Chasinghorse, unha modelo de ascendencia hän gwich’in e sicangu oglala lakota, recibiu o seu primeiro yidįįłtoo con 14 anos.[1][3][4]
Apropiación cultural
[editar | editar a fonte]Algunhas persoas non indíxenas usan marcas temporais, maquillaxe ou xoias que imitan o tradicional yidįįłtoo. Angelina Jolie foi criticada por levar xoias faciais que imitaban o yidįįłtoo.[2]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Frey, Kaitlyn (14 December 2021). "Quannah Chasinghorse Didn't Want to Discuss Her Face Tattoo Because People 'Wouldn't Have Accepted'". People (en inglés). Consultado o 2022-07-29.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Allaire, Christian (2022-03-08). "In Alaska, Indigenous Women Are Reclaiming Traditional Face Tattoos". Vogue (en inglés). Consultado o 2022-07-29.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Mailhot, Terese Marie (2021-12-14). "Quannah Chasinghorse Is On a Mission". Elle (en inglés). Consultado o 2022-07-29.
- ↑ 4,0 4,1 Baker, Ariel (29 de marzo de 2022). "Zara’s "Skin Love" Campaign Brings Indigenous Face Tattoos to the Masses". Yahoo News (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 29 de xullo de 2022. Consultado o 2022-07-29.
- ↑ Ryu, Jenna. "Face tattoos and our changing perception of an ancient tradition". USA Today (en inglés). Consultado o 2022-07-29.
- ↑ "With 3 bold marks, Indigenous women helped revive a once-banned tradition". NPR (en inglés). 15 de outubro de 2021. Consultado o 2022-07-29.
