Ø
Ø ou ø é unha vogal utilizada nas linguas dinamarquesa, feroesa e norueguesa aínda que tamén no antigo éuscaro.
Foneticamente soa case como ir en bird ou ur en hurt en inglés, cunha pronuncia non rótica (que non pronuncia a [ɹ] silábica postnuclear, é dicir, a que está en posición de coda). Tamén é semellante á pronuncia do ditongo eu en francés, e ö en alemán, sueco ou turco.
O nome da letra é o mesmo que o seu son pero ás veces é denominada polos tipógrafos en inglés como "o con barra" (slashed ou).
A orixe da letra é a ligadura do ditongo "oe" (a liña horizontal do "e" representada na liña a través de "o") que se converteu nunha letra por si mesma.
En dinamarqués, feroés e noruegués modernos, a letra é unha vogal única (AFI [ø]), e non un ditongo, nin unha ligadura, nin unha variante da letra "O". Como di unha guía turística de Noruega, "non é un 'O' cunha barra, é un 'Ø'!". Nestas linguas pódese escribir ø ou oe se é necesario (en computadoras ou teléfonos non escandinavos).
Ten a súa equivalencia en "Ö" nos alfabetos utilizados en turco, azerí, turcomán, tártaro, finés, sueco, islandés, alemán, estoniano e húngaro.
En dinamarqués (e na escritura conservadora bokmål do noruegués), ø é unha palabra en si que significa "illa".
O símbolo "ø" úsase no Alfabeto Fonético Internacional para indicar o son da letra dinamarquesa e norueguesa, a vogal entre semipechada e media anterior arredondeada.
En computadores
[editar | editar a fonte]En computadoras, cando se usa ISO 8859-1 ou Unicode, os códigos para 'Ø' e 'ø' son, respectivamente, 216 e 248, ou D8 e F8 en hexadecimal. No sistema operativo de Apple Macintosh pódese mecanografar apertando a tecla [Option] xunto co O ou o. En Microsoft Windows pódese escribir mantendo premida a tecla [Alt] e despois marcando 0216 ou 0248 (Ø -ø) no teclado numérico, se os sistemas usan a páxina de códigos 1252 como sistema por defecto. O nome da letra en unicode é "Letra latina ou maiúscula/minúscula con barra" (Latin capital/small letter ou with stroke). Na referencia do carácter de entidade de HTML, requirido a casos en que a letra non está dispoñíbel co código ordinario, os códigos son Ø e ø. Na contorna de X Window System, pódese producir estes caracteres premendo a Multi key cunha barra e despois apertando o ou O. Nalgúns sistemas, como a versión antiga de MS-DOS, a letra Ø non é parte da páxina de códigos por defecto. Neste caso, a non ser que haxa páxinas de código adicionais instaladas (como a escandinava), o símbolo do yen (¥) substitúe a Ø, e o símbolo do centavo (¢) substitúe a ø. Tamén existen as opcións de Alt+157 para "Ø" e Alt+155 para "ø".
 | Tradución con problemas
Este artigo é unha tradución automática que non foi revisada, ou unha tradución de alguén que non ten suficientes coñecementos do galego ou da lingua de orixe. O artigo precisa unha revisión completa e mellora, en caso contrario o artigo pode que pase a ser eliminado nun prazo de 30 días a partir da data orixinal deste aviso. |
| Xeroglífico exipcio (ollo) ir
|
Proto-Semítico Ou
|
Fenicio Ou
|
Grego Omicrone
|
Etrusco Ou
|
Latín Ou
|
Noruegués Ø
| |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
Outros usos
[editar | editar a fonte]- Un símbolo similar era utilizado para sinalar o nome do gladiador que morrera en combate nos mosaicos romanos.
- Tamén é usado na matemática como "Conxunto baleiro" (∅).
- Na música úsase para escribir cifrados de acordes, escríbese en superíndice despois da letra correspondente á fundamental do acorde, para definir o acorde semidiminuído que se dá naturalmente na tetrada do sétimo grao da escala maior.
- No son profesional utilízase como símbolo de troco de fase.
- Adoita utilizarse como símbolo de diámetro no debuxo mecánico de pezas. Con todo, para indicar o diámetro utilízase principalmente a letra grega Fi maiúscula, é dicir o risco en posición vertical no canto de inclinado.
- En inmunoloxía, utilízase como abreviatura para os macrófagos.
- Nalgúns casos de abreviaturas informais, como apuntamentos universitarios, utilízase para abreviar as terminacións -ción. Por exemplo, clasificación: clasificaø.
- En fotografía, o símbolo utilízase para denominar o tamaño en milimetros que se utiliza tanto en filtros e accesorios da rosca como o das tampas que cobren as lentes fotográficas (obxectivos).
Notas
[editar | editar a fonte]- Ø Robert Bringhurst (2002). The Elements of Typographic Style, páxinas 270, 284. Para referencias tipográficas de "o barrada" ('slashed o-').