Abrantes

Abrantes
Localización
	39°27′52″N 8°11′52″O / 39.464444, -8.197819
Estado	Portugal
Distritos	Distrito de Santarém
Contén a división administrativa	Abrantes (São Vicente e São João) e Alferrarede (pt) ; Aldeia do Mato e Souto (pt) ; Alvega e Concavada (pt) ; Bemposta (pt) ; Carvalhal (pt) ; Fontes (pt) ; Martinchel (pt) ; Mouriscas (pt) ; Pego (pt) ; Rio de Moinhos (pt) ; São Facundo e Vale das Mós (pt) ; São Miguel do Rio Torto e Rossio ao Sul do Tejo (pt) ; Tramagal (pt)
Poboación
Poboación	39.325 (2011) (55,02 hab./km²)
Xeografía
Superficie	714,69 km²
Bañado por	Río Texo
Altitude	35 m
Comparte fronteira con	Constância (pt) ; Sardoal (pt) ; Vila de Rei (pt) ; Tomar ; Mação (pt) ; Ponte de Sor (pt) ; Gavião ; Chamusca (pt) ; Vila Nova da Barquinha
Datos históricos
Día festivo	festa patronal (14 de xuño)
Santo padrón	Vicenzo de Huesca
Identificador descritivo
Código postal	2200
Fuso horario	UTC±00:00, horario estándar; UTC+01:00, horario de verán
Prefixo telefónico	292
Outro
Irmandado con	Parthenay
Sitio web	cm-abrantes.pt

Esta páxina trata sobre o concello portugués. Para a obra Os europeos en Abrantes, véxase o seu autor Vicente Risco.

Abrantes é un concello e cidade do distrito de Santarém (Portugal), na provincia de Ribatexo, rexión do Centro (Região das Beiras) e subrexión de Médio Tejo, cuns 18.500 habitantes.^[1]

É a cabeceira dun concello con 714,69 km² de superficie^[2] e 39.325 habitantes (2011),^[3] subdividido e 13 freguesías^[4] ou parroquias e cunha densidade demográfica de 55,02 hab/km².

O concello limita polo norte con Vila de Rei, Sardoal e Mação, ao leste por Gavião, no sul con Ponte de Sor e no oeste con Chamusca, Constância, Vila Nova da Barquinha e Tomar.

Historia

A orixe podería ser celta, aínda que o seu nome provén do latín Aurantes. Recibiu categoría de cidade en 1916, pola lei nº 601 de 14 de xuño. Hoxe a cidade engloba catro das freguesías: Rossio ao Sul do Tejo, São João e São Vicente e Alferrarede.

Fitos históricos principais:

En 1148, Afonso Henriques conquista aos musulmáns o Castelo de Abrantes e dóao, en 1173, xunto co seu termo á Orde de Santiago da Espada.
1179: Primeiro foro de Abrantes, concedido por Don Afonso Henriques, en recompensa pola resistencia ofrecida aso ataques mususlmáns de Abem Jacob.
1217: Confirmación do foro por D. Afonso II.
En 1385 Abrantes serviu de punto de encontro entre as tropas de Nuno Álvares Pereira e de Xoán I, antes de partiren para a Batalla de Aljubarrota.
En 1471 Lopo de Almeida é nomeado 1.º Conde de Abrantes.^[5]
En 1518 é reformado o Foro de Abrantes por Manuel I.
1807: Abrantes é ocupada polas tropas do xeneral Junot, a quen Napoleón Bonaparte concedeu o título de Duque de Abrantes.
7 de novembro de 1862: inauguración da liña férrea do Leste.
En 1870 foi concluída a ponte sobre o Texo; a ponte ferrovizria fora inaugurada en 1889.
En 1891 entrou en funcionamento a Liña da Beira Baixa.

Xeografía

A cidade de Abrantes érguese sobre unha cuíña a 100 m da marxe dereita do Texo, dominando todo o val desde o oeste de Belver, concello do Gavião, até o concello de Constância.

Economía

A cidade de Abrantes é un polo comercial e industrial da fértil rexión agrícola próxima. Ten industria metalúrxica e metalmecânica de importancia nacional, como a factoría de Mitsubshi Fuso Truck Europe. Localízase alí tamén a Tejo-Energia, cunha central termoelétrica no Pego, sendo a maior empresa do distrito de Santarém.^[6]

Gastronomía

As principais especialidades locais son os dóces, entre os que destacan as seguintes especialidades: Palla de Abrantes, lamprea de ovos, bolo real, broas de Abrantes, paraísos e queixo do ceo.

No peixe, destaca-se a açorda de sábalo, arroz de lamprea, peixe fritido do rio e robaliza á grella. É significativa a cantidade de pratos de peixe, debido á proximidade da cidade ao río Texo.

Na carne, destacan o cabrito asado no forno e o churrasco de porco.^[7]

Artesanía

Na zona de Abrantes mantéñense ofícios de cesteiros, esparteiros, oleiros e tecedores.

Feiras, festas e romarías

A feira anual de São Matias vai dende o 24 de febreiro até o 1º domingo de marzo.
As festas do concello trancorren do 9 ao 14 de xuño.
Feira Nacional de Doçaria Tradicional, organizada pola TAGUS - Ribatejo Interior e a Câmara Municipal, celébrase na derradeira fin de semana de outubro
A Feira da Ladra Numismática sucede durante os primeiros sábados de cada mes, na Praça Barão da Batalha.
Feira Franca - Centro Histórico - 5º sábado - realízase no último sábado dos meses con 5 sábados
fESTA - Festival de Tunas Mistas organizado pola EstaTuna, tuna da Escola Superior de Tecnologia de Abrantes.

Poboación

Número de habitantes^[8]
1864	1878	1890	1900	1911	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1991	2001	2011
20.303	22.170	24.671	27.453	32.322	34.367	39.327	45.332	48.925	51.869	48.675	48.653	45.697	42.235	39.325

(Nota: Número de habitantes "residentes", ou sexa, que tiñan residencia oficial no concello na data en que se realizara o censo)

Número de habitantes por Grupo de idades^[9]
	1900	1911	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1991	2001	2011	2021
0-14 Anos	9 293	10 379	10 765	12 509	13 699	13 042	13 833	12 535	10 582	7 406	5 443	4 947	3 514
15-24 Anos	4 671	6 236	5 921	7 446	8 389	9 092	8 299	7 395	7 574	6 743	5 141	3 510	3 207
25-64 Anos	11 068	12 695	13 761	16 235	18 781	21 744	24 684	22 650	23 081	22 833	21 643	20 624	16 921
= ou > 65 Anos	1 871	1 977	2 315	2 944	3 248	3 898	5 053	6 095	7 416	8 715	10 008	10 244	10 687
> Idade descoñecida	17	68	16	78	171

(Nota: De 1900 a 1950 os datos refírense a poboación "de facto", ou sexa, que estaba presente no concello na data en que os censos ser levaran a cabo. Por iso, pode haber algunhas diferenzas respecto coa poboación residente) .

Freguesías

O concello de Abrantes está dividido nas seguintes 13 freguesías:

Abrantes (São Vicente e São João) e Alferrarede
Aldeia do Mato e Souto
Alvega e Concavada
Bemposta
Carvalhal
Fontes
Martinchel
Mouriscas
Pego
Rio de Moinhos
São Facundo e Vale das Mós
São Miguel do Rio Torto e Rossio ao Sul do Tejo
Tramagal

Cidades irmandadas

A cidade de Abrantes está irmanada con:

Parthenay, Deux-Sèvres, Francia (desde 16 de abril de 1994)
São Nicolau, Cabo Verde (desde 7 de xullo de 1998)
Hitoyoshi, Kumamoto, Xapón (desde 24 de setembro de 2009)

Notas

↑ Anuário Estatístico da Região Centro 2012 (en portugués). Lisboa: INE (Instituto Nacional de Estatística). 2013. p. 33. ISBN 978-989-25-0217-5.
↑ Instituto Geográfico Português (2013). «Áreas das freguesias, municípios e distritos/ilhas da CAOP 2013» Arquivado 09-12-2013 en Wayback Machine. (XLS-ZIP). Carta Administrativa Oficial de Portugal (CAOP), versão 2013. Direção-Geral do Território. Consultado o 27 de novembro de 2017
↑ Censos 2011 Resultados Definitivos – Região Centro. Lisboa: INE (Instituto Nacional de Estatística). 2012. p. 119. ISBN 978-989-25-0184-0.
↑ Lei n.º 11-A/2013, de 28 de janeiro: Reorganização administrativa do território das freguesias. Anexo I. Diário da República, 1.ª Série, n.º 19, Suplemento, de 28/01/2013.
↑ Almeida, Andreia da Silva (2010). D. Lopo de Almeida: Memórias do 1º Conde de Abrantes. Abrantes: Câmara Municipal de Abrantes.
↑ 100 Maiores Empresas do Distrito de Santarém (2011).
↑ Bonifácio, Lúcia (2014). O PATRIMÓNIO NATURAL E CULTURAL COMO FATORES DE MOTIVAÇÃO TURÍSTICA NO CONCELHO DE ABRANTES (en portugués). Prácticas de Máster en Historia da Arte, Patrimonio e Turismo Cultural presentado na Facultade de Artes e Humanidades da Universidade de Coimbra.
↑ Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes
↑ INE - http://censos.ine.pt/xportal/xmain?xpid=CENSOS&xpgid=censos_quadros

Véxase tamén

Ligazóns externas

Web oficial Arquivado 16 de marzo de 2021 en Wayback Machine. (en portugués)

[1] Anuário Estatístico da Região Centro 2012 (en portugués). Lisboa: INE (Instituto Nacional de Estatística). 2013. p. 33. ISBN 978-989-25-0217-5.

[2] Instituto Geográfico Português (2013). «Áreas das freguesias, municípios e distritos/ilhas da CAOP 2013» Arquivado 09-12-2013 en Wayback Machine. (XLS-ZIP). Carta Administrativa Oficial de Portugal (CAOP), versão 2013. Direção-Geral do Território. Consultado o 27 de novembro de 2017

[3] Censos 2011 Resultados Definitivos – Região Centro. Lisboa: INE (Instituto Nacional de Estatística). 2012. p. 119. ISBN 978-989-25-0184-0.

[4] Lei n.º 11-A/2013, de 28 de janeiro: Reorganização administrativa do território das freguesias. Anexo I. Diário da República, 1.ª Série, n.º 19, Suplemento, de 28/01/2013.

[5] Almeida, Andreia da Silva (2010). D. Lopo de Almeida: Memórias do 1º Conde de Abrantes. Abrantes: Câmara Municipal de Abrantes.

[6] 100 Maiores Empresas do Distrito de Santarém (2011).

[7] Bonifácio, Lúcia (2014). O PATRIMÓNIO NATURAL E CULTURAL COMO FATORES DE MOTIVAÇÃO TURÍSTICA NO CONCELHO DE ABRANTES (en portugués). Prácticas de Máster en Historia da Arte, Patrimonio e Turismo Cultural presentado na Facultade de Artes e Humanidades da Universidade de Coimbra.

[8] Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes

[9] INE - http://censos.ine.pt/xportal/xmain?xpid=CENSOS&xpgid=censos_quadros

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]