Saltar ao contido

Aburrimento

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Unha vendedora de recordos parece aburrida mentres espera aos clientes.

O aburrimento, fastío ou tedio é un estado de desinterese ou de falta de enerxía propio dos humanos como reacción a estímulos que se perciben como monótonos ou repetitivos ou pola falta de cousas interesantes para ver, oír ou facer cando non se desexa estar sen facer nada. Cando é un estado moi frecuente o aburrimento tamén pode ser un síntoma de depresión.

Psicoloxía

[editar | editar a fonte]
Aburrimento por Gaston de La Touche, 1893

Empréganse habitualmente distintas definicións de aburrimento, o cal complica o seu estudo.[1] O aburrimento foi definido por Cynthia D. Fisher en termos dos seus procesos psicolóxicos principais: "un desagradable estado afectivo transitorio no cal o individuo sente unha intensa falta de interese e a dificultade de concentrarse na actividade actual". Mark Leary describe o aburrimento como "unha experiencia afectiva asociada con procesos cognitivos de atención". Robert Plutchik caracterizou aburrimento como forma suave de noxo.[2] En psicoloxía positiva, o aburrimento é descrito como resposta a un desafío moderado para o cal o suxeito ten máis habilidade da requirida.[3]

Unha rapaza aburrida

Hai tres tipos de aburrimento, todos os cales implican problemas de atención. Estes xorden cando hai momentos nos que se impide que os humanos participen nunha actividade desexada, cando as persoas se ven obrigadas a realizar actividades non desexadas ou cando a xente simplemente non pode, por algún outro motivo, manter a súa participación nunha actividade.[4] A propensión ao aburrimento é unha tendencia a experimentar todo tipo de aburrimento. Normalmente, isto avalíase pola Escala de predisposición ao aburrimento.[5] Investigacións recentes descubriron que a propensión ao aburrimento está asociada de forma clara e consistente con problemas de atención.[6] O aburrimento e a súa propensión están ligados tanto teórica como empiricamente á depresión e a síntomas similares.[7][8][9] Non obstante, descubriuse que a propensión ao aburrimento está tan fortemente correlacionada cos lapsos de atención como coa depresión.[7] Aínda que o aburrimento adoita ser visto como unha molestia trivial e leve, a propensión ao aburrimento relacionouse cunha gama moi diversa de posibles problemas psicolóxicos, físicos, educativos e sociais.[10]

Mulleres aburridas

A mente ausente é un estado no que unha persoa mostra un comportamento de despiste ou esquecemento.[11] A mente ausente é unha condición mental na que o suxeito experimenta baixos niveis de atención e distracción frecuente. A mente ausente non é unha condición diagnosticada, senón un síntoma de aburrimento e somnolencia que as persoas experimentan na súa vida diaria. As persoas de mente ausente tenden a mostrar sinais de falta de memoria e recordo débil dos acontecementos recentes. Normalmente, isto pode ser o resultado dunha variedade de outras condicións diagnosticadas a miúdo polos médicos, como o trastorno por déficit de atención e hiperactividade e a depresión . Ademais de que a mente ausente leva a unha serie de consecuencias que afectan a vida diaria, tamén pode derivar en problemas máis graves a longo prazo.

Saúde física

[editar | editar a fonte]

O letargo é un estado de cansazo, fatiga ou falta de enerxía. Pode ir acompañado de depresión, diminución da motivación ou apatía. O letargo pode ser unha resposta normal ao aburrimento, o sono inadecuado, o exceso de esforzo, o exceso de traballo, o estrés, a falta de exercicio ou un síntoma dalgún trastorno. Cando forma parte dunha resposta normal, o letargo adoita resolverse cun descanso, un sono adecuado, unha diminución do estrés e unha boa nutrición.[12]

Filosofía

[editar | editar a fonte]

O aburrimento é unha condición caracterizada pola percepción do ambiente como aburrido, tedioso e carente de estímulos. Isto pode derivar do lecer e da falta de intereses estéticos. O traballo e a arte poden estar alienados e pasivos, ou inmersos no tedio. Hai unha ansiedade inherente ao aburrimento; a xente fará un esforzo considerable para previlo ou remedialo, aínda que en moitas circunstancias acéptase como un sufrimento que hai que soportar. Os xeitos pasivos comúns de escapar do aburrimento son durmir ou ter pensamentos creativos (soñar esperto). As solucións activas típicas consisten nunha actividade intencionada dalgún tipo, moitas veces algo novo, xa que a familiaridade e a repetición conducen ao tedioso.

1916 Ilustración de Rea Irvin que representa a un aburrido durmindo ao seu público

Durante o fin de siècle, o termo francés para finais do século XIX en Occidente, algunhas das características culturais incluían o cinismo, o pesimismo e "...unha crenza estendida de que a civilización leva á decadencia".[13]

O aburrimento tamén xoga un papel no pensamento existencialista . Søren Kierkegaard e Friedrich Nietzsche foron dous dos primeiros filósofos considerados fundamentais para o movemento existencialista. Como Pascal, estaban interesados na loita tranquila da xente coa aparente falta de sentido da vida e o uso da diversión para escapar do aburrimento. O Enten-Eller de Kierkegaard describe o método da rotación, un método empregado por estetas de nivel superior para evitar o aburrimento. O método é un aspecto hedonista esencial da forma de vida estética. Para o esteta, un cambia constantemente o que está a facer para maximizar o goce e o pracer derivados de cada actividade. Para eles, a repetición constante dunha actividade conduce ao aburrimento, xa que carece de novidade.

Nos contextos nos que un está confinado, espacialmente ou dalgún outro xeito, o aburrimento pode atoparse con diversas actividades relixiosas, non porque a relixión queira asociarse ao tedio, senón, en parte, porque o aburrimento pode ser tomado como a condición humana esencial, á que Deus, a sabedoría ou a moralidade son as respostas definitivas. Moitos filósofos, como Arthur Schopenhauer, defenden esta visión. Esta visión da relixiosa do aburrimento afecta a frecuencia coa que a xente se aburre. As persoas que tiñan unha relixiosidade máis alta mentres realizaban tarefas aburridas informaron de menos aburrimento que as persoas de menos relixiosidade.[14]

Martin Heidegger escribiu sobre o aburrimento en dous textos dispoñibles en inglés, no curso de conferencias do semestre 1929/30 The Fundamental Concepts of Metaphysics, e de novo no ensaio What is Metaphysics? publicado no mesmo ano. Na conferencia, Heidegger incluíu unhas 100 páxinas sobre o aburrimento, probablemente o tratamento filosófico máis extenso do tema. Centrouse na espera nas estacións de ferrocarril en particular como un importante contexto de aburrimento.[15] Søren Kierkegaard comenta en Enten-Eller que "a paciencia non se pode representar" visualmente, xa que existe a sensación de que calquera momento inmediato da vida pode ser fundamentalmente tedioso.

Blaise Pascal nos Pensées comenta a condición humana ao dicir "buscamos o descanso nunha loita contra algúns obstáculos. E cando superamos estes, o descanso resulta insoportable polo aburrimento que produce", e máis tarde afirma que "só un infinito e inmutable obxecto, é dicir, Deus mesmo, pode encher este abismo infinito".[16]

Sen estímulo nin foco, o individuo enfróntase á nada, á carencia de sentido da existencia e experimenta ansiedade existencial. Heidegger expón esta idea do seguinte xeito: "O aburrimento profundo, derivando aquí e acolá nos abismos da nosa existencia como unha néboa abafante, elimina todas as cousas e os homes e a un mesmo xunto con el nunha indiferenza notable. Este aburrimento revela o ser como un todo".[17] Schopenhauer empregou a existencia do aburrimento nun intento de probar a vaidade da existencia humana, afirmando: "... se a vida, no desexo arredor do que xiran nosa esencia e existencia, posuíse en si un valor positivo e un contido real, non existiría o aburrimento: a mera existencia encheríanos e satisfaríanos". [18]

Erich Fromm e outros pensadores da teoría crítica falan do aburrimento como unha resposta psicolóxica común á sociedade industrial, onde as persoas están obrigadas a realizar traballos alienados . Segundo Fromm, o aburrimento é "quizais a fonte máis importante de agresión e destrutividade na actualidade". Para Fromm, a busca da emoción e da novidade que caracterizan a cultura de consumo non son solucións ao aburrimento, senón meras distraccións do aburrimento que, sostén, continúa inconscientemente. Máis aló dos gustos e do carácter, o caso universal de aburrimento consiste en calquera instancia de esperar, como sinalou Heidegger, como nunha cola, agardando a que outra persoa chegue ou remate unha tarefa, ou mentres se está viaxando a algún lugar. O automóbil require reflexos rápidos, o que fai que o seu operario estea ocupado e, polo tanto, quizais tamén por outros motivos, o paseo sexa máis tedioso a pesar de rematar antes.

Nalgunhas linguas nguni, como o zulú, o aburrimento e a soidade están representados pola mesma palabra (isizungu). Isto engade unha nova dimensión á definición frecuentemente citada de ubuntu: "Unha persoa é unha persoa a través doutras persoas".

Causas e efectos

[editar | editar a fonte]
A princesa que nunca sorriu de Viktor Vasnetsov

Aínda que non foi moi estudado, a investigación sobre o aburrimento suxire que o aburrimento é un factor importante que afecta a diversas áreas da vida dunha persoa. Descubriuse que as persoas peor clasificadas nunha escala de tendencia ao aburrimento tiñan un mellor rendemento nunha gran variedade de aspectos das súas vidas, incluíndo a carreira, a educación e a autonomía.[19] O aburrimento pode ser un síntoma de depresión clínica. O aburrimento pode ser unha forma de impotencia aprendida, un fenómeno moi relacionado coa depresión. Algunhas filosofías de crianza propoñen que se os nenos son criados nun ambiente carente de estímulos e non se lles permite ou se anima a interactuar coa súa contorna, non desenvolverán as capacidades mentais para facelo.

Nun ambiente de aprendizaxe, unha causa común de aburrimento é a falta de comprensión; por exemplo, se un non está seguindo ou conectando o material nunha clase ou conferencia, normalmente parecerá aburrido. Porén, tamén pode ser certo o contrario; algo que se entende con excesiva facilidade tamén pode ser aburrido. O aburrimento adoita estar inversamente relacionado coa aprendizaxe, e na escola pode ser un sinal de que un alumno non está suficientemente esixido ou estao de máis. Unha actividade que é previsible para o alumnado é probable que os aburra.[20]

Un estudo de 1989 indicou que a impresión individual do aburrimento pode verse influenciada polo grao de atención do individuo, xa que un maior nivel acústico de distracción do ambiente estaba correlacionado con niveis máis altos de aburrimento.[21] Estudouse que o aburrimento está relacionado co abuso de drogas entre os adolescentes.[22] Propúxose o aburrimento como causa de comportamentos de xogo patolóxico. Un estudo atopou resultados consistentes coa hipótese de que os xogadores patolóxicos buscan estimulación para evitar estados de aburrimento e depresión.[23] Suxeriuse que o aburrimento ten unha base evolutiva que anima aos humanos a buscar novos desafíos. Pode influír na aprendizaxe e no enxeño humano.[24]

Estudos publicados no 2024 suxiren que o aburrimento pode ter algúns efectos positivos. Un ambiente de baixo estímulo pode levar a un aumento da creatividade e pode preparar o escenario para un "momento eureka".[25]

No lugar de traballo

[editar | editar a fonte]

Boreout é unha teoría de xestión que postula que a falta de traballo, o aburrimento e a consecuente falta de satisfacción son un malestar común que afecta ás persoas que traballan en organizacións modernas, especialmente nos traballos de pescozo branco baseados na oficina. Esta teoría foi exposta por primeira vez en 2007 en Diagnose Boreout, un libro de Peter Werder e Philippe Rothlin, dous consultores empresariais suízos. Afirman que a ausencia de tarefas significativas, máis que a presenza de estrés, é o principal problema de moitos traballadores.

Unha "sala de desterro" (tamén coñecida como "sala de persecución" e "sala de aburrimento") é unha estratexia moderna de xestión da saída dos empregados pola cal os empregados son trasladados a un departamento onde se lles asigna un traballo sen sentido ata que se desaniman o suficiente como para saír.[26] Dado que a renuncia é voluntaria, o empregado non sería elixible para determinados beneficios. A legalidade e a ética da práctica é cuestionable e pode ser interpretada como un despedimento construtivo polos tribunais nalgunhas rexións.

[editar | editar a fonte]

Home superfluo

[editar | editar a fonte]
Un home superfluo (Eugene Onegin) pulindo as súas uñas ociosamente. Ilustración de Elena Samokysh-Sudkovskaya, 1908.

O home superfluo (ruso: лишний человек, lishniy chelovek) é un concepto literario ruso dos anos 1840 e 1850 derivado do heroe Byronic.[27] Refírese a un individuo, quizais talentoso e capaz, que non encaixa nas normas sociais. Na maioría dos casos, esta persoa nace con riqueza e privilexio. As características típicas son o desprezo polos valores sociais, o cinismo e o aburrimento existencial; os comportamentos típicos son os xogos de azar, a bebida, o tabaquismo, as intrigas sexuais e os duelos. Moitas veces é pouco empático e angustia aos demais de forma descoidada coas súas accións.

Ficción existencialista

[editar | editar a fonte]

O antiheroe aburrido fíxose destacado en obras existencialistas de principios do século XX, como A metamorfose (1915) de Franz Kafka,[28] La Nausée de Jean-Paul Sartre (1938),[29] e Albert Camus L'Étranger (1942).[30] O protagonista destas obras é unha personaxe central indecisa que vai á deriva pola súa vida e está marcada polo tedio, a ansiedade e a alienación.[31]

  1. Vodanovich, Stephen J. (Novembro 2003). "Psychometric Measures of Boredom: A Review of the Literature" [Medidas Psicométricas do Aburrimento: Unha Revisión da Literatura] (PDF). The Journal of Psychology (en inglés) 137 (6): 569–595. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 21 de novembro de 2018. Consultado o 27 de agosto de 2024. 
  2.  Leary, M. R.; Rogers, P. A.; Canfield, R. W.; Coe, C. (1986). "Boredom in interpersonal encounters: Antecedents and social implications" [Aburrimento en encontros interpersoais: Antecedentes e implementacións sociais]. Journal of Personality and Social Psychology (en inglés) 51 (5): 968–975. doi:10.1037/0022-3514.51.5.968. 
  3. Csikszentmihalyi, Mihaly (1997). Finding Flow: The Psychology Of Engagement With Everyday Life [Buscando o «Flow»: A Psicoloxía do Compromiso coa Vida Cotiá] (en inglés). Basic Books. ISBN 978-0-465-02411-7. 
  4. Cheyne, James Allan; Carriere, Jonathan S. A.; Smilek, Daniel (2006). "Absent-mindedness: Lapses of conscious awareness and everyday cognitive failures" [Mente ausente: Lapsos de conciencia e fallos cognitivos cotiáns]. Conosciousness and Cognition (en inglés) 15: 578–592. PMID 16427318. doi:10.1016/j.concog.2005.11.009. Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2010. Consultado o 27 de agosto de 2024. 
  5. Farmer, Richard; Sundberg, Norman D. (1986). "Boredom proneness--the development and correlates of a new scale" [Propensión ao aburrimento--o desenvolvemento e correlatos dunha nova escala]. Journal of Personality Assessment (en inglés) 50: 4–17. PMID 3723312. doi:10.1207/s15327752jpa5001_2. 
  6. Fisher, Cynthia D. (Decembro 1991). "Boredom at work: A neglected concept" [Aburrimento no traballo: Un concepto descoidado] (PDF). Discussion paper no. 19. Bond University (en inglés) 46: 395–417. doi:10.1177/001872679304600305. 
  7. 7,0 7,1  Carriere, J. S. A.; Cheyne, J. A.; Smilek, D. (Setembro 2008). "Everyday Attention Lapses and Memory Failures: The Affective Consequences of Mindlessness" [Perdas de Atención Diarias e Fallos de Memoria: As Consecuencias Afectivas da Falta de Conciencia] (PDF). Consciousness and Cognition (en inglés) 17: 835–847. PMID 17574866. doi:10.1016/j.concog.2007.04.008. 
  8. Sawin, David A.; Scerbo, Mark W. (Decembro 1995). "Effects of Instruction Type and Boredom Proneness in Vigilance: Implications for Boredom and Workload" [Efectos do Tipo de Instrución e a Propensión ao Aburrimento na Vixilancia: Implicacións para o Aburrimento e a Carga de Traballo]. Human Factors (en inglés) 37 (4): 752–765. PMID 8851777. doi:10.1518/001872095778995616. 
  9. Vodanovich, S. J.; Verner, K. M.; Gilbride, T. V. (Decembro 1991). "Boredom proneness: its relationship to positive and negative affect" [Propensión ao aburrimento: a súa relación co afecto positivo e negativo]. Psychological Reports (en inglés) 69 (3): 1139–1146. PMID 1792282. doi:10.2466/pr0.1991.69.3f.1139. 
  10. Hollow, Mathew (20 de Agosto do 2013). "Boredom: The Forgotten Factor in Fraud Prevention?" [Aburrimento: O Factor Esquecido na Prevención da Fraude?]. Journal of Corporate Accounting & Finance (en inglés) 24: 19–24. doi:10.1002/jcaf.21887. 
  11. "Definición de «absent-minded»". Oxford Learner's Dictionaries (en inglés). Consultado o 24/08/2024. 
  12. Hall, John E.; Guyton, Arthur C. (2006). Textbook of Medical Physiology (PDF) (11ª ed.). Elsevier Saunders. ISBN 978-1-4160-4574-8. 
  13. Pireddu, Nicoletta (Maio 2006). "Primitive Marks of Modernity: Cultural Reconfigurations in the Franco-Italian Fin de Siècle" [Marcas Primitivas da Modernidade: Reconfiguracións Culturais no Fin de Siècle Franco-Italiano] (PDF). Romanic Review (en inglés) 97 (3-4): 371–400. doi:10.1215/26885220-97.3-4.371. 
  14. van Tilburg, Wijnand A. P.; Igou, Eric R.; Maher, Paul J.; Moynihan, Andrew B.; Martin, Dawn G. (2019). "Bored like Hell: Religiosity reduces boredom and tempers the quest for meaning." [Aburrido coma o Inferno: A relixiosidade reduce o aburrimento e atempera a busca de sentido.]. Emotion (en inglés) 19 (2): 255–269. ISSN 1931-1516. doi:10.1037/emo0000439. 
  15. Heidegger, Martin (1996-01-22). The Fundamental Concepts of Metaphysics [Os Conceptos Fundamentais da Metafísica] (en inglés). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-00440-6. 
  16. Pascal, Blaise (Xuño 1993). Pensées [Pensamentos] (en francés). Flammarion. ISBN 978-0-87220-717-2. 
  17. Heidegger, Martin (1929). Was ist Metaphysik? [Que é a metafísica?] (en alemán). F. Cohen. LCCN 31015889. OCLC 7919117. OL 6759517M. 
  18. Schopenhauer, Arthur (1970). Essays and aphorisms [Ensaios e Aforismos] (en inglés). Penguin Books. p. 52. ISBN 0140442278. LCCN 79509016. OCLC 95086. OL 4058874M. 
  19. Watt, J. D.; Vodanovich, S. J. (1999). "Boredom Proneness and Psychosocial Development" [Propensión ao Aburrimento e Desenvolvemento Psicosocial]. The Journal of Psychology (en inglés) 133 (3): 303–314. PMID 10319449. doi:10.1002/(SICI)1097-4679(200001)56:1<149::AID-JCLP14>3.0.CO;2-Y. 
  20. Small, Ruth V. (1996). "Dimensions of Interest and Boredom in Instructional Situations" [Dimensións do Interese e do Aburrimento en Situacións de Instrución] (en inglés). 
  21. Damrad-Frye, R.; Laird, J. D. (1989). "The experience of boredom: the role of the self-perception of attention" [A experiencia do aburrimento: o rol da autopercepción da atención]. Journal of Personality and Social Psychology (en inglés) 57 (2): 315–320. doi:10.1037/0022-3514.57.2.315. 
  22. Iso-Ahola, Seppo E.; Crowley, Edward D. (1991). "Adolescent Substance Abuse and Leisure Boredom" [Abuso de Substancias por parte dos Adolescentes e Aburrimento no Lecer]. Journal of Leisure Research (en inglés) 23 (3): 260–271. Bibcode:1991JLeiR..23..260I. doi:10.1080/00222216.1991.11969857. 
  23. Blaszczynski, A.; McConaghy, N.; Frankova, A. (Agosto 1990). "Boredom proneness in pathological gambling" [Propensión ao aburrimento na ludopatía]. Psychological Reports (en inglés) 67 (1): 35–42. PMID 2236416. doi:10.2466/pr0.1990.67.1.35. 
  24. "The Psychology of Boredom – Why Your Brain Punishes You for Being Comfortable and Safe" [A Psicoloxía do Aburrimento - Por que o teu Cerebro che Castiga estando Seguro e Cómodo]. HealthGuidance (en inglés). Consultado o 27 de agosto de 2024. 
  25. "'It's like a little trigger': The surprising benefits of boredom" ['É como un pequeno impulso': os sorprendentes beneficios do aburrimento]. Technology & Science – CBC News (en inglés). Consultado o 27 de agosto do 2024. 
  26. "Layoffs Taboo, Japan Workers Are Sent to the Boredom Room". The New York Times (en inglés). 16 de agosto de 2013. Consultado o 27 de agosto do 2024. 
  27. Cornwell, Neil (1998). Cornwell, ed. Reference Guide to Russian Literature [Guía de Referencia da Literatura Rusa] (en inglés). Routledge. p. 111. ISBN 978-1-315-07387-3. doi:10.4324/9781315073873. 
  28. Barnhart, Joe E.; Kraeger, Linda (2005). Dostoevsky's Polyphonic Talent [Talento Polifónico de [[Dostoievski]]] (en inglés). University Press of America. p. 151. ISBN 978-0761830979.  Ligazón wiki dentro do título da URL (Axuda)
  29. Asong, Linus T. (2012). Psychological constructs and the craft of African fiction of yesteryears [Construcións psicolóxicas e o oficio da ficción africana de tempos pasados] (en inglés). Langaa RPCIG. p. 76. ISBN 978-9956727667. 
  30. Gargett, Graham (2004). Heroism and Passion in Literature [O Heroísmo e a Paixón na Literatura] (en inglés). Rodopi. p. 198. ISBN 978-9042016927. 
  31. Brereton, Geoffery (1968). A Short History of French Literature [Unha Curta Historia sobre a Literatura Frances] (en inglés). Penguin Books. pp. 254–255. OL 21015698M. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]