Academia das Ciências de Lisboa
Academia das Ciências de Lisboa | |
---|---|
Acrónimo | ACL |
Tipo | academia de ciencias e regulador lingüístico |
Data de fundación | 24 de decembro de 1779 |
Fundador(es) | María I de Portugal |
Organización matriz | Governo da República Portuguesa |
Premios | Gran Cruz da Orde de Santiago da Espada |
Sede | Lisboa |
En | Lisboa |
País | Portugal |
38°42′47″N 9°08′59″O / 38.713152, -9.149664 | |
Na rede | |
http://www.acad-ciencias.pt | |
[ editar datos en Wikidata ] |
A Academia das Ciências de Lisboa é o nome da academia de ciencias de Portugal[1] e o órgano regulador da lingua portuguesa en coordinación coa Academia Brasileira das Letras.[2]
Historia
[editar | editar a fonte]A Academia foi fundada durante o reinado de María I de Portugal o 24 de decembro de 1779, en plena Ilustración, como Academia Real das Sciencias de Lisboa [3] co lema en latín nisi profit est quod facimus stulta est gloria (salvo se é de proveito, o que facemos é gloria estulta).
En 1910, coa proclamación da República Portuguesa, tomou o seu nome actual de Academia das Ciências de Lisboa.[4][5]
O 28 de maio de 1930 foi concedida á Academia a Gran Cruz da Orde Militar de Sant'iago da Espada. [6]
Sede
[editar | editar a fonte]Ao longo da súa historia, a Academia tivo a sede en seis lugares.
Desde 1833 atópase no antigo Convento de Xesús da Orde Terceira Franciscana, na parte baixa do Bairro Alto de Lisboa.[7]
Organización
[editar | editar a fonte]A Academia réxese polo estatuto aprobado co Decreto-Lei n.º 5 do 12 de xaneiro de 1978 e posteriores modificacións.
No momento da súa fundación, a Academia estaba dividida en tres clases: Ciencias Naturais, Ciencias Exactas, Letras Belas.
En 1851, as dúas primeiras clases fusionáronse na categoría de Ciencias, mentres que a última cambiou o seu nome pola clase de Letras.
A clase de Ciencias consta de sete seccións:
- 1a sección: Matemáticas
- 2a sección: Física
- 3a sección: Química
- 4a sección: Ciencias da Terra e do Espazo
- 5a sección: Ciencias Biolóxicas
- 6a sección: Ciencias Médicas
- 7a sección: Ciencias da Enxeñaría e outras Ciencias Aplicadas
A clase de Letras componse de sete apartados:
- 1a sección: Literatura e Estudos Literarios
- 2a sección: Filoloxía e Lingüística
- 3a sección: Filosofía, Psicoloxía e Ciencias da Educación
- 4a sección: Historia e Xeografía
- 5a sección: Dereito e Ciencias Políticas
- 6a sección: Economía e Facenda
- 7a sección: Socioloxía e outras Ciencias Humanas e Sociais
Cada sección ten cinco membros activos e dez membros correspondentes. Tamén hai membros correspondentes brasileiros, membros correspondentes estranxeiros, membros de honra e membros eméritos.[8]
A Academia de Ciencias de Lisboa tamén comprende dous institutos:[9]
O Instituto de Altos Estudos, aberto a expertos e científicos non pertencentes á Academia, promove estudos avanzados en ciencias e humanidades.[10]
O Instituto de Lexicoloxía e Lexicografía da Lingua Portuguesa, presidido por Anselmo Artur, ocúpase da conservación e divulgación da lingua portuguesa; nel participan tamén estudosos alleos á Academia. Entre outras cousas, o Instituto elaborou o Dicionário da Língua Portuguesa Contemporânea.[11]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Artigo 1º dos Estatutos da Academia
- ↑ Artigo 5º dos Estatutos da Academia
- ↑ Memorias da Academia Real das Sciencias de Lisboa (en portugués). Na typografia da Academia. 1797.
- ↑ AMARAL, Ilídio do, Nótulas Históricas Sobre os Primeiros Tempos da Academia das Ciências de Lisboa, Lisboa, Colibri, 2012
- ↑ "Ciência em Portugal - Episódios". cvc.instituto-camoes.pt. Arquivado dende o orixinal o 06 de xuño de 2014. Consultado o 2023-01-13.
- ↑ "ENTIDADES NACIONAIS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS - Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas". www.ordens.presidencia.pt. Consultado o 2023-01-13.
- ↑ Santana, 1994, pp. 5-7 s. v. «Academia das Ciências de Lisboa»
- ↑ Estatutos da Academia de Ciências de Lisboa
- ↑ Artigo 20.º dos Estatutos da Academia
- ↑ "Instituto de Altos Estudos da Academia das Ciências de Lisboa". www.dn.pt (en portugués). Consultado o 2023-01-13.
- ↑ Anselmo Artur, http://www.acad-ciencias.pt/joomla/images/Documentos/ILLLP/Bases%20para%20a%20reedição%20do%20Dicionário%20da%20Academia.pdf Arquivado 09 de novembro de 2013 en Wayback Machine.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]A Galipedia ten un portal sobre: Portugal |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Academia das Ciências de Lisboa |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- editado pola Academia, Academia das Ciências de Lisboa: Fundada em 1779, Lisboa, Academia das Ciências de Lisboa, 1999
- Aires Cristóvão, Para a História da Academia das Sciências de Lisboa, Coimbra, Imprensa da Universidade, 1927, from the Boletim da Segunda Classe da Academia das Sciências de Lisboa, vol. 12
- Amaral Ilídio, Nótulas Históricas Sobre os Primeiros Tempos da Academia das Ciências de Lisboa, Lisboa, Colibri, 2012
- de Carvalho Rómulo, D. João Carlos de Bragança, 2. º Duque de Lafões: Fundador da Academia das Ciências de Lisboa, Lisboa, Academia das Ciências de Lisboa, 1987
- Medina João, História de Portugal, Amadora, Ediclube - Edição e Promoção do Livro Lda., 2004, volume IX
- Reis Fernando, Academia das Ciências de Lisboa, en Ciência em Portugal: Personagens e Episódios, Lisboa, Camões - Instituto da Cooperação e da Língua
- Ribeiro José Silvestre, Historia dos estabelecimentosscientificos litterarios e artisticos de Portugal nos successs reinados da monarchia, Lisboa, Academia Real das Sciências, 1871-1914, volume II,
- Santana Francisco e Sucena Eduardo (Editores), Dicionário da História de Lisboa, Sacavém, Carlos Quintas & Associados - Consultores, 1994
- ACL, en Infopédia, Porto, Porto Editora, 2003-2013
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- "Sitio oficial". acad-ciencias.pt.