Canón (xeoloxía)

En xeoloxía e xeomorfoloxía, un canón é un accidente xeográfico provocado por un río que, a través dun proceso de epixénese, escava en terreos brandos unha profunda fendedura de paredes case verticais. Os canóns (tamén chamados, especialmente cando son estreitos, foces, desfiladeiros ou gargantas) son incisións lineais de tendencia rectilínea e que posúen carácter estrutural, dirixidos por levantamentos tectónicos, por descensos do nivel de base ou erosión remontante do río principal. Outras orixes dos canóns son:

Canóns kársticos, producidos pola incisión máis a karstificación.
Canóns asociados a fracturas, nas que tamén debe de haber karstificación ou un cambio do nivel de base.
Canóns de carácter estrutural, como as cluses.

En xeral, os relevos tabulares favorecen a presenza de canóns profundos asociados a fracturas, por exemplo os karsts.

Canóns famosos

Avon Gorge, en Bristol, Inglaterra
Canón Fortaleza, en Cambará do Sul, Brasil
Cataract Gorge, en Launceston, Australia
Cheddar Gorge, en Somerset, Inglaterra
Canón de Colca, no río Colca, no Perú
Canón de Vikos, en Grecia
Canón de Taroko, en Taiwán
Columbia River Gorge, en Norteamérica
Fish River Canyon, en Namibia
Glen Nevis, en Lochaber, Escocia
Grand Canyon du Verdon, na Provenza, Francia
Gran Canón, do río Colorado, en Arizona, Estados Unidos
Gorges du Tarn, en Francia
Hells Canyon, entre Idaho e Oregón, Estados Unidos
Desfiladeiro de Ironbridge, en Shropshire, Escocia
Itaimbezinho, en Cambará do Sul, Brasil
Kloof Gorge, en Kloof, Suráfrica
Palo Duro Canyon, en Texas, Estados Unidos
Red River Gorge, en Kentucky, Estados Unidos
Royal Gorge, en Colorado, Estados Unidos
Canón do río Tara, en Montenegro
As Tres Gorxas, na China
Kings Canyon, en California, Estados Unidos
Canón do Sil, en Galicia

Véxase tamén

Outros artigos

Canón submarino