Mercedes de la Garza

Mercedes de la Garza

Biografía
Nacemento	12 de febreiro de 1939 (85 anos)
Educación	Facultade de Filosofía e Letras da UNAM Universidade Rei Xoán Carlos
Actividade
Campo de traballo	Pobos maias, Nahua e historia
Ocupación	historiadora, profesora universitaria
Empregador	Universidade Nacional Autónoma de México
Membro de	Mexican Academy of History (en)
Premios
(2017)  Premio Nacional de Ciencias e Artes (2017)  doutora honoris causa pola Universidade Nacional Autónoma de México

Mercedes de la Garza Camino, nada o 12 de febreiro de 1939, é unha escritora, historiadora, investigadora e académica mexicana que se especializou no estudo da cultura maia e da cultura náhuatl.

Traxectoria

Cursou a licenciatura en Letras Españolas de 1957 a 1962 na Facultade de Filosofía e Letras da Universidade Nacional Autónoma de México (UNAM). Cinco anos máis tarde, cursou a licenciatura en Historia na mesma facultade. Na súa propia alma mater, realizou unha mestría en Historia de México de 1971 a 1973 e un doutoramento en Historia de 1977 a 1979. Realizou diplomados e cursos de posgrao na Universidade Complutense, O Escorial, a Universidade de Tolosa, a Pennsylvania State University, a Universidade Rei Xoán Carlos e na UNAM, onde chegou a ser discípula de Miguel León-Portilla.

Impartiu clases de lingua española e historia de culturas antigas en escolas privadas de 1963 a 1975. Dende 1973 impartiu clases sobre cultura maia e cultura náhuatl na Facultade de Filosofía e Letras da UNAM, na Facultade de Estudos Superiores Acatlán, no Antigo Colexio de San Ildefonso, así como cursos e diplomados na Casa da Cultura de Campeche, o Museo Nacional de Antropoloxía da Cidade de México, a Universidade Iberoamericana, a Casa América de Madrid, e O Escorial entre outros. Dirixiu máis de vinte e cinco tese de licenciatura, mestría e doutoramento na UNAM, sendo sinodal en máis de corenta exames profesionais. Foi creadora da mestría e doutoramento en Estudos Mesoamericanos.

Investigadora e académica

É membro do Sistema Nacional de Investigadores dende 1984, alcanzando o nivel III en 1990 e o recoñecemento de Investigadora Emérita en 1999. É membro da Sociedade Mexicana de Antropoloxía de México, da Asociación de Historiadores Latinomericanos e do Caribe, da Sociedade Mexicana de Historia e Filosofía do Medicamento, da Sociedade Española de Estudos Mayas, da Sociedade Mexicana de Historia das Relixións, da Sociedade Mexicana de Bibliófilos, da Société Européene de Culture e foi membro fundador da Sociedade Internacional pro Valores Humanos "Eric Fromm, Salvador Zubirán". É membro de número da Academia Mexicana de Ciencias dende 1977 e membro de número da Academia Mexicana da Historia, á cal ingresou o 1 de marzo de 2005, ocupando a cadeira 6.

De 1997 a 2000, foi directora do Museo Nacional de Antropoloxía e foi curadora das exposicións Vida y muerte, arte funerario del Occidente de México en España (1998), I Maya, en Venecia (1998-1999) e Los Mayas no Antigo Colexio de San Ildefonso (1999). É investigadora de tempo completo do Centro de Estudos Maias do Instituto de Investigacións Filolóxicas da UNAM e foi designada para exercer o cargo de directora do Instituto do período de 2005 a 2009. É membro permanente do Comité Científico das Mesas Redondas de Palenque e do Instituto Nacional de Antropoloxía e Historia (INAH).

Publicacións

Libros

• El hombre en el pensamiento religioso náhuatl y maya, en 1972.
• La conciencia histórica de los antiguos mayas, en 1975.
• El hombre en el pensamiento religioso náhuatl y maya, en 1978.
• Literatura maya, en 1980.
• El universo sagrado de la serpiente entre los mayas, en 1984.
• Libro de Chilam Balam de Chumayel, prólogo, introdución e apuntamentos, en 1985.
• Sueño y alucinación en el mundo náhuatl y maya, en 1990.
• Relaciones histórico-geográficas de la Gobernación de Yucatán, coautora en 1992.
• Palenque, en 1992.
• Aves sagradas de los mayas, en 1995.
• Rostros de lo sagrado en el mundo maya, en 1998.

Ediciones

• Estudios de cultura maya, dez volumes de 1976 a 1988.
• Homenaje a Alberto Ruz Lhuillier, coautora e editora en 1981.
• Memorias del Primer Coloquio Internacional de Mayistas, en 1987.
• Memorias del Segundo Coloquio Internacional de Mayistas, en 1989.
• Memorias del Primer Congreso Internacional de Mayistas, en 1992.
• Teoría e historia de las religiones, en 1998.

Capítulos

• "Jaguar y nagual en el mundo maya" en Studia humanitatis, homenaxe a Rubén Bonifaz Nuño, en 1998.
• "Time and World in Maya and Nahuatl Thought", en Cultural Relativism and Philosophy North and Latin American Perspectives en 1991.
• "Visión maya de la conquista", En torno al Nuevo Mundo, en 1992.
• "El juego de los dioses y el juego de los hombres. Simbolismo y carácter ritual del juego de pelota entre los mayas", en El juego de pelota en Mesoamérica, en 1992.
• "La religione. Le forze sacre dell'universo maya", en Culture e Religione Indigene in America Centrale e Meridionale, en 1997.
• "La palabra escrita de los mayas, guardiana de su propio ser", en Filología mexicana, en 2001.
• "Los animales en la mirada de Sahagún", en Bernardino de Sahagún, quinientos años de presencia, en 2002.
• "Sacred forces of the maya universe", en Native Religions and Cultures of Central and South America, Anthropology of the Sacred, en 2002.