Saltar ao contido

Padmasambhava

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaPadmasambhava

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(bo) པད་མ་འབྱུང་གནས་ Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento717 (Gregoriano) Editar o valor en Wikidata
Oddiyana (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Morte762 (Gregoriano) Editar o valor en Wikidata (44/45 anos)
RelixiónTantric Buddhism (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónbhikkhu Editar o valor en Wikidata
ProfesoresLongku Dorjé Sempa (en) Traducir, Trawa Ha Ti (en) Traducir, Sri Singha (en) Traducir, Śākyaprabha (en) Traducir, Salwé Gyen (en) Traducir, Chomdendé Tamdrin (en) Traducir, Traktung Nakpo (en) Traducir e Dewa Sal Dzé (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
AlumnosNyak Lotsawa Yeshe Shyönnu../... 26+ (en) Traducir Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteObálky knih, Editar o valor en Wikidata
BNE: XX1726347 Last fm: Padmasambhava Musicbrainz: 48af0ad5-6a33-4c24-bbd4-1306de76e55a Genius: Padmasambhava Editar o valor en Wikidata

Padmasambhava[1] (literalmente, "o que chegou a ser nun loto"), tamén coñecido como Guru Rinpoche, foi un mestre budista do século VIII do subcontinente indio. Aínda que houbo un Padmasambhava histórico, sábese pouco del á parte de que axudou na construción do primeiro mosteiro budista no Tíbet en Samye, a petición de Trisong Detsen,[2] e de que pouco despois abandonou o Tíbet debido ás intrigas da corte.[3]

Apareceron numerosas lendas arredor da vida e dos feitos de Padmasambhava, e é amplamente venerado como un "segundo Buda" polos seguidores do budismo tibetano.[4][5]

No budistmo tibetano é o protagonista dun xénero literario chamado terma,[3] que emana do Amitābha que se di que se apareceu aos tertöns en encontros visionarios e o centro da práctica do guru yoga, particularmente nas escolas do movemento Rimé. A escola Nyingma considera a Padmasambhava como o fundador da súa tradición.[6]

Fontes históricas

[editar | editar a fonte]

Unha das primeiras fontes para a figura histórica de Padmasambhava é o testamento de Ba, datado nos séculos IX ou X, que conta a fundación do mosteiro de Samye baixo o reinado de Trisong Detsen, que abrangue os anos 755–797/804).[7] Outros textos de Dunhuang mostra que as ensinanzas tántricas de Padmasambhava estaban a ser ensinadas no Tíbet durante o século X. Novas evidencias suxiren que Padmasambhava xa figuraba en mitos e rituais relixiosos, e probablemente era visto como a fonte iluminada das escrituras tántricas máis de douscentos anos antes de Nyima Özer (1136-1204).[8]

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Segundo a tradición, Padmasambhava manifestouse como un raio de luz que proviña do corazón de Buda Amitābha, como un neno de oito anos que apareceu nunha flor de loto (en sánscrito: padma) sobre o lago Dhanakosha, situado en Oddhiyana.[9] Mentres algúns estudosos sitúan este reino no val do Swat no actual Paquistán, fixéronse estudos literarios, arqueolóxicos e iconográficos que o sitúan no actual estado de Odisha na India.[10] Foi atopado polo rei Indrabodhi, que como non tiña fillos o adoptou como tal.[11][12] Nunha ocasión, durante unha danza sagrada realizada fronte á corte, no seu delirio deixou escapar ou lanzou o seu tridente ritual (kathvanga) matando no acto a esposa e o fillo non nacido dun dos ministros do seu pai. Por esta razón foi desterrado da corte e residiu en cemiterios empregando o estilo dun iogui tántrico.

Tras recibir diversas ensinanzas das dakinis que residían nos cemiterios, atopou a súa primeira discípula e consorte, Mandarava, coa que desenvolveu o poder de transcender o ciclo do nacemento e da morte practicando na cova sagrada de Maratika[13] (norte do Nepal). A súa sona chegou ata Trisong Deutsen, 38.º rei do Tíbet, grazas á suxestión de Khenpo Bodhisattva, coñecido como o abade Shantarakshita, para axudar a controlar os espíritos malignos que se opuñan á construción do mosteiro de Samye provocando unha seca en Lhasa. O rei convidou a Padmasambhava ao Tíbet onde empregou os seus poderes tántricos para dominar as eidades malignas que atopou polo camiño e finalmente recibiu a esposa do emperador, identificada como a princesa tibetana dakini Yeshe Tsogyal, como discípula e consorte.[14] Isto concordaba co principio tántrico de non eliminar as forzas negativas, senón empregalas para reforzar a viaxe cara ao espertar espiritual.

Fundou o primeiro mosteiro no Tíbet en Samye, instruíu os primeiros monxes non Gran Selo ou Mahamudra, e introduciu os leigos na práctica do budismo tántrico (Vajrayana).[15]

En Bután, Padmasambhava está asociado ao célebre mosteiro de Taktshang ou gorida do tigre, construído nun cantil de cincocentos metros por riba da superficie do val de Paro. Voou ata alí dende o Tíbet na forma sutil de Dorje Trollo a lombos da súa consorte, Yeshe Tsogyal, a quen transformou nun tigre voador para a viaxe. Despois desprazouse ao distrito de Bumthang para apazugar unha poderosa deidade ofendida por un rei local.

  1. En sánscrito Padmasambhava; en tibetano པདྨ་འབྱུང་གནས། transliterado 'byung gnas (EWTS); en mongol ловон Бадмажунай, lovon Badmajunai; en chinés: 莲花生大士, transliterado en pinyin Liánhuāshēng
  2. Kværne, Per (2013). Tuttle, Gray; Schaeffer, Kurtis R., eds. The Tibetan history reader. Nova York: Columbia University Press. p. 168. ISBN 9780231144698. 
  3. 3,0 3,1 Schaik, Sam van. Tibet: A History. Yale University Press 2011, páxinas 34-5, 96-8.
  4. "Padmasambhava". Encyclopædia Britannica. Consultado o 5 de outubro de 2015. 
  5. Buswell, Robert E.; Lopez, Jr., Donald S. (2013). The Princeton dictionary of Buddhism. Princeton: Princeton University Press. p. 608. ISBN 9781400848058. Consultado o 5 de outubro de 2015. 
  6. Harvey, Peter (2008). An Introduction to Buddhism Teachings, History and Practices. (2 ed.). Cambridge: Cambridge University Press. p. 204. ISBN 9780521676748. Consultado o 6 de outubro de 2015. 
  7. van Schaik, Sam; Iwao, Kazushi (2009). "Fragments of the Testament of Ba from Dunhuang". Journal of the American Oriental Society. 128 (3): 477–487. ISSN 0003-0279
  8. Cantwell, Cathy;Mayer, Rob; REPRESENTATIONS OF PADMASAMBHAVA IN EARLY POST-IMPERIAL TIBET(pg.22). https://ocbs.org/wp-content/uploads/2015/08/Cantwell-Mayer-Early-Representations-of-Padmasambhava-copy.pdf
  9. Trungpa (2001) 26.
  10. Keown, Damien (2003). A Dictionary of Buddhism (1 ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 203. ISBN 9780198605607. Consultado o 11 de febreiro de 2016. 
  11. Morgan (2010) 208.
  12. Tsogyal (1973) volume I deals with Padmasambhava's life in India.
  13. Maratika
  14. 'Guru Rinpoche' and 'Yeshe Tsogyal' in: Forbes, Andrew ; Henley, David (2013). The Illustrated Tibetan Book of the Dead. Chiang Mai: Cognoscenti Books. B00BCRLONM
  15. Schaik, Sam van. Tibet: A History. Yale University Press 2011, page 96.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Berzin, Alexander (10-11 de novembro de 2000). "History of Dzogchen". Study Buddhism. Consultado o 20 de xuño de 2016. 
  • Bischoff, F.A. (1978). Ligeti, Louis, ed. "Padmasambhava est-il un personnage historique?". Csoma de Körös Memorial Symposium (Budapest: Akadémiai Kiadó): 27–33. ISBN 963-05-1568-7. 
  • Boord, Martin (1993). Cult of the Deity Vajrakila. Institute of Buddhist Studies. ISBN 0-9515424-3-5. 
  • Dudjom Rinpoche The Nyingma School of Tibetan Buddhism: Its Fundamentals and History. Translated by Gyurme Dorje and Matthew Kapstein. Boston: Wisdom Publications. 1991, 2002. ISBN 0-86171-199-8
  • Guenther, Herbert V. (1996). The Teachings of Padmasambhava. Leiden: E.J. Brill. ISBN 90-04-10542-5. 
  • Harvey, Peter (1995). An introduction to Buddhism. Teachings, history and practices. Cambridge University Press. 
  • Heine, Steven (2002). Opening a Mountain. Koans of the Zen Masters. Oxford: Oxford University Press. 
  • Jackson, D. (1979) 'The Life and Liberation of Padmasambhava (Padma bKaí thang)' en: The Journal of Asian Studies 39: 123-25
  • Jestis, Phyllis G. (2004) Holy People of the World Santa Barbara: ABC-CLIO. ISBN 1576073556
  • Kinnard, Jacob N. (2010) The Emergence of Buddhism Minneapolis: Fortress Press. ISBN 0800697480
  • Laird, Thomas. (2006). The Story of Tibet: Conversations with the Dalai Lama. Grove Press, Nova York. ISBN 978-0-8021-1827-1
  • Morgan, D. (2010) Essential Buddhism: A Comprehensive Guide to Belief and Practice Santa Barbara: ABC-CLIO. ISBN 0313384525
  • Norbu, Thubten Jigme; Turnbull, Colin (1987). Tibet: Its History, Religion and People. Penguin Books. ISBN 0140213821. 
  • Snelling, John (1987). The Buddhist handbook. A Complete Guide to Buddhist Teaching and Practice. Londres: Century Paperbacks. 
  • Sun, Shuyun (2008). A Year in Tibet: A Voyage of Discovery. Londres: HarperCollins. ISBN 978-0-00-728879-3. 
  • Taranatha The Life of Padmasambhava. Shang Shung Publications, 2005
  • Thondup, Tulku. Hidden Teachings of Tibet: An Explanation of the Terma Tradition of the Nyingma School of Tibetan Buddhism. Londres : Wisdom Publications, 1986.
  • Trungpa, Chögyam (2001). Crazy Wisdom. Boston: Shambhala Publications. ISBN 0-87773-910-2
  • Tsogyal, Yeshe. The Life and Liberation of Padmasambhava. Padma bKa'i Thang. Dous volumes. 1978. ISBN 0-913546-18-6 e ISBN 0-913546-20-8
  • Tsogyal, Yeshe. The Lotus-Born: The Lifestory of Padmasambhava Pema Kunsang, E. (trad.); Binder Schmidt, M. & Hein Schmidt, E. (eds.) primeira edición, Boston: Shambhala Books, 1993. Reimpresión: Boudhanath: Rangjung Yeshe Publications, 2004. ISBN 962-7341-55-X
  • Wallace, B. Alan (1999), "The Buddhist Tradition of Samatha: Methods for Refining and Examining Consciousness", Journal of Consciousness Studies 6 (2-3): 175-187
  • Zangpo, Ngawang. Guru Rinpoche: His Life and Times. Snow Lion Publications, 2002

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]