Saltar ao contido

Usuario:Prismapris/Nicolasa Añón Paz

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Modelo:Otros usosModelo:Ficha de personaNicolasa Añón Paz, nacida en Boel (en la parroquia de San Pedro de Outes, municipio de Outes), el 28 de febrero de 1810 y fallecida en el mismo lugar el 1 de noviembre de 1887, fue una campesina y poeta gallega. Era hermana mayor del poeta y periodista gallego Francisco Añón, precursor del resurgimiento cultural gallego del siglo XIX.

Trayectoria[editar | editar a fonte]

miniatura| Portada del libro manuscrito con los versos de Nicolasa Añón. Modelo:Caja de cita miniatura| En la fachada que da al huerto se pueden ver las ruinas de la casa natal de Nicolasa. '"`UNIQ--nowiki-00000001-QINU`"'1'"`UNIQ--nowiki-00000002-QINU`"' Nació en el seno de una familia agricultora acomodada y desempeño toda su vida el oficio de labradora, además de las tareas domésticas típicas de la época.

El 23 de junio de 1829 se casó con Pedro Buján Coiradas, natural de Pazos ( Santa María de Entíns ), también de Outes, y tuvo tres hijos: Jesús, Eduardo y José.

Nicolasa era analfabeta, cosa común entre campesinos y mujeres de la época, pero en 1885, a los 75 años, dictó al maestro Jacobo Lema Fernández un puñado de poemas, que hoy constituyen la única muestra de su poesía. El manuscrito resultante estuvo parcialmente inédito hasta 2014.[2] Jacobo Lema nació en Olveira (Dumbría), donde era párroco el hijo de Nicolasa, Jesús. Seguramente fue él quién sirvió de enlace entre el párroco y Nicolasa Añón.

El texto está compuesto por cuatro poemas en castellano y dos más en gallego, de cierta extensión y de temática religiosa; sólo uno de los poemas, en gallego, se aparta de esta temática y abarca la visita realizada por el rey Alfonso XII a Santiago de Compostela .

En 1886, el periodista de Noiés Lisardo Rodríguez Barreiro fue a encontrarse con Boel y recogió en el reportaje dos poemas que le recitó Nicolasa: uno dedicado a Alfonso XII y otro inédito, dedicado a la muerte de su hermano Francisco Añón. [3]

Señor, non lle valen nada, porqu’eu maxinos así coma quen non quer a cousa, mentras debullo n’o millo ou acomerando as vacas

El 1 de noviembre de 1887 falleció a consecuencia de una neumonía, en la misma casa donde nació. De ella sólo quedan las ruinas y una placa que sólo recuerda al poeta Francisco Añón.

El periodista y escritor español Manuel Ossorio y Bernard le dedicó una entrada en su obra Apuntes para un diccionario de escritoras españolas del siglo XIX, publicada en cinco capítulos en la revista cultural La España Moderna, entre septiembre de 1889 y mayo de 1990.[3]

Nadie vuelve a mencionar a Nicolasa hasta 1963, cuando Ricardo Carballo Calero publica su Historia de la literatura gallega contemporánea y contempla su obra "al cariño de la sombra de su hermano". [4] Xesús Alonso Montero le da una entrada en la Gran Enciclopedia Galega que, en la edición de 2003, dice que nació "entre 1806 y 1810" y que de su obra sólo " dos composiciones, en estrofas octosilábicas, poseen toda la gracia y espontaneidad de la poesía popular ". [5] Recordemos que el manuscrito de Jacobo Lema no se hizo público hasta 2014, [6] después de que el escritor Ramón Blanco Fernández lo encontrara casualmente en octubre de 2012 cuando presentaba su libro sobre Francisco Añón en la Serra de Outes.

Posteriormente, también fue reivindicada por Xosefina López de Serantes, Carmen Blanco [7] y Aurora Marco . [8]

  1. Álbum de mulleres Consello da Cultura Galega.
  2. "Nicolasa Añón, a do verso apagado".  Parámetro descoñecido |fechaacceso= ignorado (suxírese |data-acceso=) (Axuda); Parámetro descoñecido |sitio web= ignorado (Axuda)
  3. 3,0 3,1 Rolland. "Nicolasa Añón, a poeta galega que non sabía ler nin escribir".  Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |fecha= ignorado (suxírese |data=) (Axuda); Parámetro descoñecido |sitio web= ignorado (Axuda); Parámetro descoñecido |fechaacceso= ignorado (suxírese |data-acceso=) (Axuda)
  4. Historia da Literatura Galega Contemporánea. Galaxia. ISBN 84-7154-227-7.  Parámetro descoñecido |apellidos= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |páginas= ignorado (suxírese |páxinas=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)
  5. Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada. El Progreso. ISBN 84-87804-88-8.  Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda)
  6. Poesías de Nicolasa Añón, Asociación Cívico-Cultural Terra de Outes, 2014.
  7. Literatura galega da muller. Edicións Xerais de Galicia.  Parámetro descoñecido |apellidos= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |ubicación= ignorado (suxírese |lugar=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)
  8. As precursoras. La Voz de Galicia.  Parámetro descoñecido |apellidos= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |ubicación= ignorado (suxírese |lugar=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Dicionario biográfico de Galicia. Ir Indo Edicións.  Parámetro descoñecido |volumen= ignorado (suxírese |volume=) (Axuda); Parámetro descoñecido |página= ignorado (suxírese |páxina=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda)
  • Dicionario de Mulleres Galegas. Edicións A Nosa Terra. ISBN 978-84-8341-146-9.  Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |apellidos= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)
  • Vilavedra (ed.). Diccionario da Literatura Galega. Galaxia. ISBN 84-8288-019-5.  Parámetro descoñecido |nombre-editor= ignorado (Axuda); Parámetro descoñecido |enlace-editor= ignorado (Axuda); Parámetro descoñecido |página= ignorado (suxírese |páxina=) (Axuda); Parámetro descoñecido |volumen= ignorado (suxírese |volume=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda)

Otros artículos[editar | editar a fonte]

Enlaces externos[editar | editar a fonte]

[[Categoría:Fallecidos en 1887]] [[Categoría:Nacidos en 1810]] [[Categoría:Poetas de Galicia]]