Xosé

Este artigo amosa escritos hebraicos. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

Xosé^[1]^[2] é un nome propio masculino galego. A súa orixe é o hebro yôsef (יוסף) «anada», do verbo lehosif (להוסיף) «engadir» «(Deus) engadirá» ("Deus dará").

En xaneiro de 2023 existían 455 varóns en Galicia co nome Xosé, cunha media de idade de 40,7 anos.^[3]

Etimoloxía

A explicación do significado deste nome que acha no Antigo Testamento, no libro da Xénese é a seguinte:

Logo lembrouse Deus de Raquel. Deus ouviuna e abriu o seu seo, e ela concibiu e deu a luz un fillo. E dixo: «Tirou Deus a miña afronta.» E chamouno Xosé, como dicindo: «Engádeme Xehová outro fillo.»"

Xénese 30,22-24.

Variantes do nome

En galego tamén ten os hipocorísticos Pepe, Pepiño, Piño, Pepín, Pepucho, Pucho, Pepaño, Xepe, Che, Cheíño, Chi, Chiño, Checé, Xexo, Xosín, Xosiño, Seso, Sesé, Se, Ieie ou Xe.^[2]

11 parroquias teñen a San Xosé coma padrón (véxase: Parroquias de Galicia baixo a advocación de san Xosé).

Festa

A festividade de San Xosé é o 19 de marzo e o 1º de maio, San Xosé Obreiro, Día do Traballador.

Personaxes célebres

Personaxes bíblicos

Xosé, fillo de Xacobe, patriarca do pobo de Israel, xefe dunha das doce Tribos de Israel e pai de Efraín e Manasés.
Xosé de Nazaret, carpinteiro, home de María e pai terreal de Xesús.
Xosé de Arimatea, que foi quen solicitou poder dar sepultura a Xesús de Nazaret.

Santos

Xosé Cafasso, sacerdote, defensor dos presos condenados a morte.
Xosé de Calasanz, sacerdote, fundador da primeira escola cristiá popular (Escolas Pías) de Europa.
Xosé de Leonessa, capuchino.
Xosé Marello Vialle, bispo, fundador da Congregación dos Oblatos de San Xosé.
Xosé María Rubio, confesor xesuíta, apóstolo de Madrid.
Xosé Oriol, sacerdote.
Xosé de Cupertino, freire.
Xosemaría Escrivá de Balaguer, sacerdote, fundador do Opus Dei.

Nobres

Xosé I do Sacro Imperio Romano Xermánico.
Xosé II do Sacro Imperio Romano Xermánico.
Xosé I de España (Xosé Bonaparte, irmán de Napoleón Bonaparte).
Xosé I de Portugal

Variantes noutras linguas

albanés: Jozef, Jozefina, Zef, Josif.
alemán: Josef, Joseph, con diversas formas de diminutivo, principalmente Jupp.
alsaciano: Sepp, frecuentemente usado co diminutivo, Seppi no Alto Rin e Seppele no Baixo Rin.
aragonés: Chusé
armenio: Hovsep
árabe: يوسف (Yūsuf), dialectal Yusef, Youcef.
azerí: Yusif, Yusuf, Usub.
búlgaro: Yosif
castelán arcaico: Joseph, Josef (formas de escribilo até mediados do século XIX).
catalán: Josep, Pep, Josepa (feminino), Pepa (feminino).
checo: Josef, e como diminutivo Pepa.
coreano: "요셉", "요섭" (o sobrenome escrito en alfabeto coreano ou hangul).
corso: Ghjaseppu
croata: Josip, Joso, Jozo, Joško, Bepo, Joža.
esloveno: Jože
esperanto: Jozefo
estoniano: Joosep
finés: Jooseppi
francés: Joseph
escocés (gaélico escocés): Seòsaidh
esloveno: Jožef, Jože
éuscaro: Joseba, Josepe, Joxe
galego: Xosé
galego medieval: Joseph, Josef (formas de escribilo até mediados do século XIX).
grego moderno: Ιōσιφ / Yosiph
húngaro: József, Jóska
inglés: Joseph ; a forma coloquial moi difundida e até usada como nome é Joe pron. [you], o seu diminutivo é Joey.
irlandés: Seosamh
italiano: Giuseppe;^[5] aumentativo Peppone, dialectal: Beppe, Beppo, Peppe, Peppuzzo, Pino, Pippo.
latín: Iosephus
letón: Jazeps
limurgués:cc Joep
lituano: Juozapas
maltés: Ġużeppi ; outras formas Żeppi, Ġużè, Peppi.
maorí: Hohepa
neerlandés: Jozef
occitano: Josèp
persa: یوسف / Yusof.
polaco: Józef
portugués: José; o diminutivo moi frecuente é Zé.
rifeño: Yousri
romanés: Iosif
ruso: Иосиф (Iósif), Yosip, Osip.
sardo: Zuseppe ; o diminutivo é Peppe.
serbio: Josif
turco: Yusuf
ucraíno: Yosyp
xaponés: ホセ / hose
xeorxiano: იოსებ/Yoseb

Notas

↑ Xunta de Galicia (ed.). "Ímoslle chamar..." (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de marzo de 2018. Consultado o 13 de xuño de 2017.
↑ ^2,0 ^2,1 Boullón Agrelo, A. I. (coord.) (2022). "Xosé". Guía de nomes galegos. A Coruña: Real Academia Galega. <https://academia.gal/nomes>.
↑ Nome Xosé na Web do Instituto Galego de Estatística
↑ Sinagoga de Givat Mordejai, Xerusalén.
↑ Nome moi estendido polo sur de Italia: segundo unha estimación realizada no ano 2000 no século XX en Italia atopouso como o primeiro nome máis común. Nomes masculinos en Italia no Século XX (en italiano).

Véxase tamén

Outros artigos

[1] Xunta de Galicia (ed.). "Ímoslle chamar..." (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de marzo de 2018. Consultado o 13 de xuño de 2017.

[RAG-2] 2,0 ^2,1 Boullón Agrelo, A. I. (coord.) (2022). "Xosé". Guía de nomes galegos. A Coruña: Real Academia Galega. <https://academia.gal/nomes>.

[3] Nome Xosé na Web do Instituto Galego de Estatística

[4] Sinagoga de Givat Mordejai, Xerusalén.

[5] Nome moi estendido polo sur de Italia: segundo unha estimación realizada no ano 2000 no século XX en Italia atopouso como o primeiro nome máis común. Nomes masculinos en Italia no Século XX (en italiano).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]