Saltar ao contido

Abu al-Faraj al-Isfahani

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaAbu al-Faraj al-Isfahani

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(ar) علي بن الحُسين بن مُحمَّد بن أحمد بن الهيثم المرواني الأُموي Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento897 Editar o valor en Wikidata
Isfahán Editar o valor en Wikidata
Morte20 de novembro de 967 (Gregoriano) Editar o valor en Wikidata (69/70 anos)
Bagdad Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeAbbásida Editar o valor en Wikidata
RelixiónIslam Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónpoeta , músico , letrado , historiador , escritor Editar o valor en Wikidata
AlumnosAl-Daraqutni, Abu-Ishaq at-Tabarí e Ibn Abi Al-Fawaris Editar o valor en Wikidata
LinguaLingua árabe Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
BNE: XX4839037

Ali ibn al-Husayn al-Iṣfahani ( árabe: أبو الفرج الأصفهاني ), tamén coñecido como Abul-Faraj (forma completa: Abū al-Faraj ʿAlī ibn al-Ḥusayn ibn Muḥammad ibn Aḥmad ibn al-Ḥaytham al-Umawī al-Iṣfahānī) nado ca. 897 en Isfahán e finado ca. 967 en Bagdad, foi un escritor, historiador, xenealoxista, poeta, musicólogo e escribano de orixe árabe-quraysh [1] que viviu principalmente en Bagdad. Coñecido sobre todo como o autor de Kitab al-Aghani ("O libro dos cantos"), que inclúe información sobre os primeiros períodos coñecidos da música árabe (do século VII ao IX) e a vida de poetas e músicos dende o período preislámico ata a súa época.

Datas

[editar | editar a fonte]

As datas comunmente aceptadas de nacemento e morte de al-Isfahani son 897/898 e 967 respectivamente, baseándose nas datas dadas por al-Khatib al-Baghdadi, que tirou a súa información do testemuño do discípulo de al-Isfahani, Muhammad ibn Abi al-Fawaris. [2] [a] Porén, a credibilidade destas datas hase tratar con cautela, ningunha fonte sitúa a súa morte antes de 967 pero hai varias que a sitúan máis tarde. Malia todo, estas datas discordan dunha referencia do Kitab Adab al-ghuraba ("O libro dos estraños"), atribuída a al-Isfahani, que afirma estar na flor da mocidade (fi ayyam al-shabiba wa-l -siba) en 967. [5] [6] [b] O cálculo das datas aproximadas do seu nacemento e morte medidas levando en conta a duración da vida dos seus discípulos e dos seus informantes directos suxire que naceu antes de 902 e morreu despois de 960.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Abu al-Faraj al-Isfahani naceu en Isfahán en Persia, pero pasou a súa mocidade e realizou os seus primeiros estudos en Bagdad. Era descendente directo do último dos califas omeias, Marwan II, [c] e, polo tanto, estaba relacionado cos gobernantes omeias de al-Andalus.

Viviu a meirande parte da súa vida en Bagdad[15], porén pasou os últimos anos da súa vida en diversas partes do mundo islámico, como Alepo co seu gobernador Hamdanid Sayf ad-Dawlah, a quen lle dedicou o Libro dos cantos, e en Ray co visir buwayhid Ibn 'Abbad.

Familia

[editar | editar a fonte]

O epíteto al-Isfahani, [d] refírese á cidade de Isfahán, na meseta iraniana. En lugar de indicar o lugar de nacemento de al-Isfahani, [17] [18] [19] [20] [e] este epíteto parece ser común á familia de al-Isfahani. Cada referencia que al-Isfahani fai aos seus parentes paternos inclúe o atributivo, al-Isfahani. [22] [23] Segundo Ibn Hazm (994–1064) algúns descendentes do derradeiro califa omeia, Marwan b. Mahoma (691–750), antepasado de al-Isfahani, [f] establecéronse en Isfahán. [28] Non obstante, hai que ter en conta que a información máis antiga dispoñible sobre a historia familiar de al-Isfahani só data da xeración do seu bisavó, Ahmad b. al-Ḥaytham, que se aveciñou en Samarra nalgún momento entre 835–6 e 847.[29]

Segundo as referencias de al-Isfahani no Kitab al-Aghani, Ahmad b. al-Haytham parece levar unha vida privilexiada en Samarra, mentres que os seus fillos estaban ben conectados coa elite da capital abasí daquela época. [g] O seu fillo, Abd al-Aziz b. Ahmad, foi "un dos escribas de alto rango na época de al-Mutawakkil (r. 847–861) ( min kibār al-kuttāb fī ayyām al-Mutawakkil )". [28] Outro fillo, Muhammad b. Ahmad ( v.g, o avó de al-Isfahani), estivo asociado con funcionarios abasís, o visir Ibn al-Zayyāt (m. 847), o escriba Ibrahim b. al-Abbas al-Ṣūlī (792–857), e o visir Ubaydallah b. Sulayman (m. 901), xunto cos notables Ṭālibid, [31] entre eles al-Husayn b. al-Husayn b. Zayd, que era o líder dos Banu Hashim. [32] Os estreitos lazos coa corte abasí continuaron cos fillos de Muhammad, al-Hasan e al-Husayn (pai de al-Isfahani). [33]

En diferentes partes da súa obra Aghani, al-Isfahani menciona a Yahya b. Muhammad b. Thawaba (dos Al Thawaba) como seu avó por parte de nai. [34] [h] A miúdo suxire que a familia de Thawaba, xiíta, pasou as súas crenzas a al-Isfahani. [37] [i] Porén, a identificación da familia Thawaba como xiíta só se atopa nunha fonte tardía, da autoría de Yaqut al-Hamawi (1178–1225). [5] Aínda que moitas familias da elite que traballaban so o califato abasí eran xiís, de feito aliadas cos Alid ou os seus partidarios, [40] non hai evidencias que membros da familia Thawaba adoptaran o xiísmo máis aló do alidismo. [41]

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

A extensa rede de contactos da familia Isfahani reflíctese nas fontes de al-Isfahani. Entre os informantes directos que al-Isfahani cita nas súas obras, atópanse membros da súa propia familia, que estaban conectados con outras familias notables, [42] os Al Thawaba, [j] os Banū Munajjim, [k] os Yazīdīs, [l] os Ṣūlīs, [m] os Banū Ḥamdūn, [n] os Ṭāhirids, [o] os Banū al-Marzubān [p] ou os Ṭālibids. [q]

Como al-Isfahani e a súa familia moi probablemente se estableceron en Bagdad a primeiros do século X, [r] interactuou cun número considerable de residentes ou visitantes desa cidade, entre eles Jaḥẓa (m. 936). ), [65] al-Khaffāf, [66] Ali b. Sulaymān al-Akhfash (m. 927/8), [67] e Muhammad b. Jarir al-Ṭabari (m. 922). [68] Como outros eruditos da súa época, al-Isfahani viaxou en busca do coñecemento. Aínda que os detalles son insuficientes para establecer as datas das súas viaxes, con base nas cadeas de transmisión ( asānīd, sing. isnād ) que al-Isfahani cita coherente e meticulosamente en cada informe, é certo que transmitiu de ʿAbd al-Malik b. Maslama e ʿĀṣim b. Muhammed en Antakya; [34] ʿAbdallah b. Muhammad b. Ishaq en Ahwaz ; [34] e Yahya b. Aḥmad b. al-Jawn en Raqqa. [34] No Kitab Adab al-ghuraba afirma que visitou unha vez Basora, así como Ḥiṣn Mahdī, Mattūth e Bājistrā. [69] [70] Porén, ningunha destas cidades parece deixar tanto impacto en al-Isfahani como Kufa e Bagdad. Aínda que os informantes bagdadís de al-Isfahani tiñan unha ampla gama de coñecementos, así como de tendencias sectarias e teolóxicas, as súas fontes kufan poden ser caracterizadas como xiítas ou interesadas en preservar e difundir as lembranzas que favorecían Ali e á súa familia. Así, invariablemente, citou nos informes sobre os Alid e os seus méritos a Ibn ʿUqda (m. 944), tanto no Aghānī como no Maqātil,. [71] [72] [73]

A viaxe en busca de coñecemento realizada por al-Isfahani pode non ser particularmente salientable seguindo o estándar da súa época, pero a diversidade de ocupacións e coñecementos das súas fontes é impresionante. Os seus informantes poden ser asignados a unha ou máis das seguintes categorías: filólogos e gramáticos; [74] cantantes e músicos; [75] libreiros e copistas ( sahhafun ou warraqun, sing. sahhaf ou Warraq ); [76] amigos; [77]; titores (muʾaddibūn, sing. muʾaddib ); [78] escribas ( kuttāb, sing. kātib); [79] imáns ou predicadores ( khuṭabāʾ, sing. khaṭīb ); [80] [34] eruditos relixiosos (dos ḥadīth, os recitados e exéxeses do Corán, ou xurisprudencia) e xuíces; [81] poetas; [82] e akhbārīs (transmisores de informes de todo tipo, incluíndo informes xenealóxicos, históricos e anecdóticos). [83] A variedade dos narradores e das súas narracións enriqueceron a produción literaria de al-Iṣfahānī, que abrangue unha ampla gama de temas dende contos humorísticos ata relatos do martirio dos Álidas. A súa erudición ilústrase polo comentario de Abu Ali al-Muhassin al-Tanukhi (941–994): "Co seu coñecemento enciclopédico da música, músicos, poesía, poetas, xenealoxía, historia e outros temas, al-Iṣfahānī estableceuse como un erudito e profesor". [5] [84] [85] [86]

Obras

[editar | editar a fonte]

Al-Isfahani foi autor de múltiples obras, pero só se conservan unhas poucas. Tres delas consérvanse mediante citas: al-Qiyan ("As qiyan"), al-Diyarat ("Os mosteiros") e Mujarrad al-aghani ("Compendio do libro dos cantos"). [87] Un fragmento do Mujarrad al-aghani atópase no ʿ Uyun al-anba' fi tabaqat al-atibba ʾ de Ibn Abi Uṣaybi'a, que cita un poema do califa, al-Maʾmūn (r. 813–833), que Mutayyam arranxou como unha canción [88] al-ʿAtiyya reconstruíu e publicou os dous primeiros [89] [90] al-Qiyān, é unha colección de biografías de quiyan, mulleres, primordiamente escravas, que formaban para entreter en xuntanzas e festas por medio da música, o baile ou recitado . Nel, al-Isfahani proporcionou a información básica sobre a súa biografía, os seus amos e a súa interacción con poetas, notables como os califas e os seus admiradores, con ilustración dos seus dotes poéticos e/ou musicais. Al-Diyārāt proporciona información relacionada cos mosteiros, coa indicación das súas localizacións xeográficas e, ás veces, da historia e das características topográficas. Non obstante, cuestionase ata que punto as edicións reconstruídas poden representar os textos orixinais, xa que as pasaxes, que citan a al-Isfahani como fonte, e polo tanto inclúe o editor, raramente identifican os títulos das obras. [88]

Catro obras sobreviviron en manuscritos e editáronse posteriormente: Maqātil al-Ṭālibīyīn ("Os mártires Ṭālibid"), Kitab al-Aghani ("O libro dos cantos"), Adab al-ghuraba ("Normas de conduta dos forasteiros"), e al-Ima al-shawair ("As poetas escravas"). [88] a autoría de al-Isfahani do Adab al-ghurabaʾ está en disputa. O autor, fose quen fose, menciona no prefacio os seus sufrimentos pola penuria do tempo e a vicisitude do destino, e o consolo que busca a través das historias de persoas pasadas. [91] De aí que recolla no Adab al-ghuraba os relatos sobre as vivencias de descoñecidos; aqueles que están lonxe das súas casas ou dos seus seres queridos. Algunhas das historias céntranse na penuria que os descoñecidos, anónimos ou non, atoparon na súa viaxe ou exilio, que adoitan mostrarse nos epigramas escritos en monumentos, rochas ou muros. [92]}} Outros relatan excursións aos mosteiros para beber. [93]

O libro al-Imāʾ al-shawāʿir compúxose por orde do visir al-Muhallabī, patrón de al-Isfahani, quen lle esixiu a recollida de informes sobre as escravas que compuxeron poesía dende o período omeia ata o abbasí. [94] Al-Isfahani confesa que non puido atopar ningunha poeta digna de mención no período omeia, ao non estar o pobo daquela época impresionado con versos tenros e suaves. Así, só rexistra as poetas abbasís, con mención dos versos refinados ou dos contos pracenteiros, e organízaos por orde cronolóxica. [94] Hai 31 seccións, con 32 poetas, a maioría breves e normalmente comezan co autor a resumir o tema. [95]

O Maqātil al-Ṭālibīyīn é unha compilación histórico-biográfica sobre os descendentes de Abu Talib, que morreron ao ser asasinados, envelenados ata morrer dun xeito traizoeiro, fuxiron da persecución dos gobernantes ou foron confinados ata a morte. [96] [97] A literatura maqātil era bastante común, especialmente entre os xiítas, antes de al-Isfahani e el utilizou moitas obras deste xénero como fonte para o Maqātil al-Ṭālibīyīn . [98] Al-Isfahani non explica a motivación desta compilación nin menciona a quen se dedicou, pero segundo o prefacio desta obra, propón como condición relatar os informes sobre os Ṭālibids que foron "loables pola súa conduta e con razón guiados na súa crenza (maḥmūd al-ṭarīqa wa-sadīd al-madhhab)”. [99] Do mesmo xeito que o al-Imāʾ, a obra estrutúrase por orde cronolóxica, comezando polo primeiro mártir Ṭālibī Jaʿfar b. Abī Ṭālib e remata no ano da súa compilación, en agosto de 925 (Jumādā I 313). [100] En cada entrada biográfica, al-Isfahani dá o nome completo, a liñaxe (ás veces engadindo o lado materno), con menos frecuencia, engade tamén as virtudes e trazos persoais do suxeito e diverso material que considera digno de mención, por exemplo o ḥadīth profético sobre, ou transmitido, do tema da biografía. Despois, al-Isfahani dá conta da morte que, a maioría das veces, constitúe o final da entrada. Ás veces agrega poesía de ou sobre o suxeito. [101] [97] Moitos compiladores xiítas, ou non, usaron o Maqātil como fonte fiable de información nos séculos posteriores. [97] [8]

O Kitab al-Aghani, a obra máis coñecida de al-Isfahani, é unha inmensa recompilación, que inclúe cancións provistas de indicacións musicais (cos modos melódicos e metros de cancións), biografías de poetas e músicos de diferentes épocas ademais de material histórico. Al-Isfahani embárcase na compilación do Aghani primeiro baixo o mando dun mecenas, a quen chama ra'is (xefe), para reconstruír a lista de cen magníficas cancións, seleccionadas por Ishaq b. Ibrahim. Debido a un informe escuro no Mu'jam de Yaqut, a miúdo asúmese que este raʾīs era Sayf al-Dawla al-Ḥamdānī (r. 945–967), [102] pero estudos recentes suxiren un candidato máis plausible no visir al-Muhallabī. [103] [104]. A obra divídese en tres partes: primeiro, As cen cancións (al-mi'a al-ṣawt al-mukhtara) e outras coleccións de cancións; segundo, as cancións dos califas e dos seus fillos e netos (aghani al-khulafa wa-awladihim wa-awlad awladihim) e terceiro, unha selección de cancións de al-Isfahani. Os artigos de cada parte están dispostos en función de patróns diferentes, pero é sobre todo a canción a que introduce os artigos sobre biografías ou acontecementos. [105] O Kitab al-Aghani non é o primeiro libro ou colección de cancións en árabe, pero si que é o máis importante, pois "é unha mina única de información non só sobre centos de textos de cancións cos seus modos e metros, pero tamén sobre a vida dos seus poetas e compositores, e sobre o contexto social da música no Islam primitivo e nas cortes dos califas de Damasco e Bagdad". [106] Debido á meticulosa documentación das súas fontes, o Kitab al-Aghani tamén se pode usar para reconstruír libros anteriores de cancións ou dicionarios biográficos sobre músicos que doutro xeito non saberiamos nada. [106]

En canto ás obras que non sobreviviron, en función dos seus contidos, tal e como implican os seus títulos, pódense clasificar nas seguintes categorías: [107]

As obras xenealóxicas: Nasab Bani Abd Shams ("Xenealoxzía dos Banu Abd Shams"), Jamharat al-nasab ("Compendio de xenealoxías"), Nasab Bani Shayban ("Xenealoxía dos Banu Shayban") e Nasab al-Mahaliba ("Xenealoxía dos Muhallabids"), este último seguramente dedicado ao seu patrón, o visir al-Muhallabi.

Os escritos sobre temas especificados ou non especificados, como Kitab al-Khammarin wa-l-khammarat ("O libro dos taberneiros, homes e mulleres"), Akhbar al-tufayliyin ("Memorias sobre os intrusos nas festas "), al-Akhbar wa-l-nawadir ("Memorias e contos raros"), e Ayyam al-arab ("Os días de batalla dos árabes"), que menciona 1700 días das batallas tribais preislámicas e só circulaba en Andalucía. [s]

Os escritos sobre música, músicos e cantantes: Manajib al-khisyan ("Os nobres eunucos"), Akhbzr Jahza al-Barmaki ("Memorias sobre Jahza al-Barmaki"), al-Mamalik al-shu'ara (" Os poetas escravos"), Adab al-samz ("A etiqueta para escoitar música") e Risala fi 'ilal al-nagham ("Tratado sobre as regras dos tons").

Hai dúas obras, só mencionadas por al-Tusi: Kitab ma nazala min al-Qur'an fi amir al-mu'minīn wa-ahl baytih 'alayhim al-salam ("O libro sobre os versos coránicos revelados sobre do Comandante dos fieis e da xente da súa familia, a paz sexa con eles") e Kitab fihi kalam Fatima alayha al-salam fi Fadak ("O libro sobre as declaracións de Fāṭima, a paz sexa con ela, sobre Fadak"). [109] Se a atribución destas dúas obras a al-Isfahani é correcta, xunto co Maqatil al-Talibiyin, poderían revelar a pertenza ao credo xií de al-Isfahani.

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Outras datas da súa morte sitúanse na década de 970 e en 967/68, suxeridas respectivamente por Ibn al-Nadim e Abu Nu'aym al-Isfahani [3][4]
  2. ↑ Así e todo, a atribución de Adab al-ghuraba a al-Isfahani non é unánime. Entre os autores que concordan na súa atribución están:[7][8][9][10][11] e entre os que discordan:[12][13]
  3. ↑ Al-Isfahani trazou a súa descendencia de Marwan II do seguinte xeito: Abu al-Faraj Ali ibn al-Husayn ibn Muhammad ibn Ahmad ibn al-Haytham ibn Abd al-Rahman ibn Marwan ibn Abd Allah ibn Marwan II ibn Muhammad ibn Marwan I.[14]
  4. ↑ Outra forma al-Isbahani, tamén aparece secundariamente na literatura, mais al-Isbahani figura nos manuscritos e fontes biográficas máis antigas.[16]
  5. ↑ Segundo Azarnoosh,[21] esta idea errónea difundiuna en primeiro lugar Ṭāshkubrīzādah (d. 968/1560) e logo seguírona eruditos modernos
  6. ↑ Mentres a maioría das fontes concordan en considerar a al-Isfahani descendente do derradeiro dos califas omeias, Marwan b. Muhammad, tan só Ibn al-Nadīm afirma que era descendente de Hishām b. ʿAbd al-Malik (72–125/691–743).[24] Fontes da opinión maioritaria:[25][26][27]
  7. ↑ Unha cita en Aghani menciona que Ahmad b. al-Ḥaytham posuía escravos, o que indica que tiña riqueza suficiente para os sustentar.[30]
  8. ↑ Para a identidade de Yahya b. Muhammad b. Thawaba e outros integrantes dos Al Thawaba, véxase: [35][36]
  9. ↑ Tanto Kilpatrick coma Azarnoosh seguen o argumento de Khalafallāh sobre o impacto de Al Thawaba nas crenzas xiítas de al-Isfahani.[38][39]
  10. ↑ As fontes de Al-Isfahani son al-Abbas b. Ahmad b. Thawaba e Yahya b. Muhammad b. Thawaba, o avó de al-Isfahani por parte de nai, citado indirectamente.[43]
  11. ↑ Al-Isfahani conta con tres informantes entre os Banū Munajjim, relacionados coa corte Abbásida como amigos íntimos, eruditos ou astrólogos: Ahmad b. Yahya b. Ali (262–327/876–940); Ali b. Harun b. Ali (277–352/890–963) e Yahya b. Ali b. Yahya (241–300/855–912).[44] Sobre os Banu Munajjim; véxase:[45]
  12. ↑ Os Yazidis tiñan sona polo seu dominio da poesía, das lecturas coránicas, os hadith e a filoloxía. Muhammad b. al-Abbas al-Yazīdī (d. c. 228–310/842–922) era o tituor dos fillos do califa, al-Muqtadir (r. 295–320/908–932) e transmitiu a obra de Abu Ubayda Naqa'id, a de Thaalab's Majalis e as da súa familia; moita da súa narrativa quedou reflectida en Aghani.[46][47]
  13. ↑ A asociación cos Ṣūlīs probablemente comezou na xeración do avó de al-Isfahani, Muhammad b. Ahmad, próximo a Ibrahim b. al-Abbas al-Ṣūlī. As fontes directas desta familia de Al-Isfahani son al-Ṣūlī, Muhammad b. Yahya (d. 335/946 ou 336/947), amigo íntimo de varios califas e un gran xogador de xadrez; seu fillo, Yahya b. Muhammad al-Ṣūlī e al-Abbas b. Ali, coñecido como Ibn Burd al-Khiyār. Véxase:[48][49] [50][51]
  14. ↑ Os Banu Hamdun eran cortesáns na no califato Abbásida. O informante de al-Isfahani é Abdallāh b. Ahmad b. Ḥamdūn;[52]; véxase:[53][54]
  15. ↑ Yahya b. Muhammad b. ʿAbdallāh b. Ṭāhir, identificado por al-Isfahani como o sobriño de ʿUbaydallāh b. ʿAbdallāh b. Ṭāhir (d. 300/913), é o fillo de Muhammad b. ʿAbdallāh b. Ṭāhir (d. 296/908–9), gobernador Khurāsān.[55][56] Véxase:[57][58]
  16. ↑ Al-Isfahani menciona unha conversa entre seu pai e máis Muhammad b. Khalaf b. al-Marzubānī e comenta a longa amizade e lazos matrimoniais entre as dúas familias:[59] [60] Muhammad b. Khalaf b. al-Marzubān é un omnipresente informante en Aghānī:[61]
  17. ↑ Os informantes Ṭālibid de al-Isfahani inclúen: Ali b. al-Husayn b. Ali b. Hamza; Ali b. Ibrahim b. Muhammad; Ali b. Muhammad b. Ja'far; Ja'far b. Muhammad b. Ja'far; Muhammad b. Ali b. Hamza: [62]
  18. ↑ O tío de al-Isfahani, al-Hasan b. Muhammad, suxire en Tarikh Madinat al-Salam, que ou ben que se aveciñou con el Baghdad ou cando menos viviu algún tempo alí:[63][64]
  19. ↑ Este e Nasab Abd Shams semella que só estaban dispoñibles na Península Ibérica[108]

Referencias

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ K. Abū Deeb. "Abu'l-Farj Eṣfahānī". Encyclopædia Iranica (en inglés). 
  2. ↑ al-Khaṭīb al-Baghdādī. Tārīkh Madīnat al-Salām 13. p. 338. 
  3. ↑ Abū Nuʿaym, Akhbār.
  4. ↑ Ibn al-Nadīm, al-Fihrist, p. 128.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 al-Hamawī, Muʿjam al-udabāʾ.
  6. ↑ al-Iṣfahānī, Adab al-ghurabāʾ, p. 83–86.
  7. ↑ Azarnoosh 1992, p. 733.
  8. ↑ 8,0 8,1 Günther 2007.
  9. ↑ al-Munajjid 1972, p. 10–16.
  10. ↑ Kilpatrick 2004, p. 230–242.
  11. ↑ Kilpatrick 1978, p. 127–135.
  12. ↑ Hoyland 2006, p. 36–39.
  13. ↑ Crone & Moreh 2000, p. 128–143.
  14. ↑ De Slane, Mac Guckin (1842). Ibn Khallikan's Biographical Dictionary, Volume 3. París: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland. p. 300. 
  15. ↑ "Abū al-Faraj al-Iṣbahānī". Encyclopedia Britannica. xaneiro de 2024. 
  16. ↑ Kilpatrick 2003, p. vii.
  17. ↑ al-Ziriklī 2002.
  18. ↑ Rotter 1977, p. 7.
  19. ↑ Amīn 2009, p. 248–249.
  20. ↑ Sallūm 1969, p. 9.
  21. ↑ Azarnoosh 1992, p. 719.
  22. ↑ Khalafallāh 1962, p. 23–25.
  23. ↑ Azarnoosh 1992, p. 720.
  24. ↑ Ibn al-Nadīm, al-Fihrist, p. 127.
  25. ↑ al-Khaṭīb al-Baghdādī, Tārīkh Madīnat al-Salām, vol. 13, p. 337.
  26. ↑ al-Dhahabī, Siyar, p. 2774.
  27. ↑ al-Qifṭī, Inbāh, vol. 2, p. 251.
  28. ↑ 28,0 28,1 Ibn Ḥazm, Jamharat ansāb al-ʿarab, p. 107.
  29. ↑ Su 2018a, p. 421–422.
  30. ↑ Su 2018a, p. 422–423.
  31. ↑ Su 2018a, p. 424–426.
  32. ↑ al-Iṣfahānī, Maqātil, p. 547.
  33. ↑ Su 2018a, p. 426–430.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 al-Iṣfahānī, Kitāb al-Aghānī.
  35. ↑ Khalafallāh 1962, p. 52–58.
  36. ↑ Ibn al-Nadīm, al-Fihrist, p. 143–144.
  37. ↑ Khalafallāh 1962, p. 58.
  38. ↑ Kilpatrick 2003, p. 15.
  39. ↑ Azarnoosh 1992, p. 728.
  40. ↑ Su 2018a, p. 433–441.
  41. ↑ Su 2018a, p. 431–432.
  42. ↑ Khalafallāh 1962, p. 41–51.
  43. ↑ Fleischhammer 2004, p. 29, 133.
  44. ↑ Fleischhammer 2004, p. 38, 40, 68–69.
  45. ↑ Fleischhammer 2012.
  46. ↑ Fleischhammer 2004, p. 54–56.
  47. ↑ Sellheim 2012.
  48. ↑ Fleischhammer 2004, p. 32, 64–65.
  49. ↑ al-Iṣfahānī, Kitāb al-Aghānī, vol. 9, p. 229.
  50. ↑ Ibn al-Nadīm, al-Fihrist, p. 167.
  51. ↑ Leder 2012.
  52. ↑ Fleischhammer 2004, p. 30.
  53. ↑ Ibn al-Nadīm, al-Fihrist, p. 161.
  54. ↑ Vadet 2012.
  55. ↑ Fleischhammer 2004, p. 69.
  56. ↑ al-Iṣfahānī, Kitāb al-Aghānī, vol. 21, p. 48.
  57. ↑ Zetterstéen 2012.
  58. ↑ Bosworth, Marín & Smith 2012.
  59. ↑ al-Iṣfahānī, Kitāb al-Aghānī, vol. 24, p. 37.
  60. ↑ Kilpatrick 2003, p. 17.
  61. ↑ Fleischhammer 2004, p. 58–59.
  62. ↑ Günther 1991, p. 140–141; 141–144; 150; 161–162; 190–191.
  63. ↑ al-Iṣfahānī, Kitāb al-Aghānī, vol. 23, p. 21.
  64. ↑ al-Khaṭīb al-Baghdādī, Tārīkh Madīnat al-Salām, vol. 8, p. 440.
  65. ↑ Fleischhammer 2004, p. 34–35.
  66. ↑ Fleischhammer 2004, p. 46–47.
  67. ↑ Fleischhammer 2004, p. 41–42.
  68. ↑ Fleischhammer 2004, p. 58.
  69. ↑ Azarnoosh 1992, p. 721.
  70. ↑ Kilpatrick 2003, p. 18.
  71. ↑ Günther 1991, p. 127–131.
  72. ↑ Fleischhammer 2004, p. 36–37.
  73. ↑ Su 2016, p. 204–209.
  74. ↑ Fleischhammer 2004, p. 41–42 (al-Akhfash); 60–61 (Ibn Durayd); 32 (Ibn Rustam); 30 (ʿAbd al-Malik al-Ḍarīr).
  75. ↑ Fleischhammer 2004, p. 42 (Dhukāʾ Wajh al-Ruzza); 34 (Jaḥẓa).
  76. ↑ Fleischhammer 2004, p. 52–53 (ʿĪsā b. al-Ḥusayn al-Warrāq); 40 (ʿAlī b. al-Ḥusayn al-Warrāq); 37 (Aḥmad b. Muḥammad al-Ṣaḥḥāf); 31 (ʿAbd al-Wahhāb b. ʿUbayd al-Ṣaḥḥāf); 65 (Muḥammad b. Zakariyyā al-Ṣaḥḥāf).
  77. ↑ Fleischhammer 2004, p. 32 (Abū al-Qāsim al-Shīrbābakī).
  78. ↑ Fleischhammer 2004, p. 32 (Aḥmad b. al-ʿAbbās al-Muʾaddib); 35 (Aḥmad b. ʿImrān al-Muʾaddib); 61–62 (Muḥammad b. al-Ḥusayn al-Muʾaddib); 62 (Muḥammad b. ʿImrān al-Muʾaddib).
  79. ↑ Fleischhammer 2004, p. 43–44 (Jaʿfar b. Qudāma al-Kātib); 50–51 (al-Ḥusayn b. al-Qāsim al-Kawkabī al-Kātib); 53 (Isḥāq b. al-Ḍaḥḥāk al-Kātib); 41 (ʿAlī b. Ṣāliḥ al-Kātib); 39 (ʿAlī b. al-ʿAbbās al-Ṭalḥī al-Kātib); 39–40 (ʿAlī b. ʿAbd al-ʿAzīz al-Kātib); 49 (al-Ḥasan b. Muḥammad al-Kātib); 57 (Muḥammad b. Baḥr al-Iṣfahānī al-Kātib).
  80. ↑ Fleischhammer 2004, p. 61 (Muḥammad b. Ḥusayn al-Kindī was al-Iṣfahānī’s tutor and the preacher at the congregational mosque in Qādisiyya); 40–41 (ʿAlī b. Muḥammad, an imam of a Kūfan mosque).
  81. ↑ Fleischhammer 2004, p. 30 (ʿAbdallāh b. Abī Dāwūd al-Sijistānī); 36–37 (Ibn ʿUqda); 58 (Muḥammad b. Jarīr al-Ṭabarī); 59–60 (Muḥammad b. Khalaf Wakīʿ).
  82. ↑ Fleischhammer 2004, p. 42 (ʿĀṣim b. Muḥammad al-Shāʿir); 49 (al-Ḥasan b. Muḥammad al-Shāʿir).
  83. ↑ Fleischhammer 2004, p. 37 (Aḥmad b. Sulaymān al-Ṭūsī); 37–38 (Ibn ʿAmmār); 42–43 (Abū Khalīfa al-Jumaḥī); 45–46 (al-Ḥaramī b. Abī al-ʿAlāʾ).
  84. ↑ Khalafallāh 1962, p. 168–169.
  85. ↑ al-Aṣmaʿī 1951, p. 73–85.
  86. ↑ ʿĀṣī 1993, p. 24–30.
  87. ↑ Kilpatrick 2003, p. 24–25.
  88. ↑ 88,0 88,1 88,2 Kilpatrick 2003, p. 25.
  89. ↑ al-Iṣfahānī, al-Qiyān.
  90. ↑ al-Iṣfahānī, al-Diyārāt.
  91. ↑ al-Iṣfahānī, Adab al-ghurabāʾ, p. 20–21.
  92. ↑ al-Iṣfahānī, Adab al-ghurabāʾ, p. 25–26, 29–31.
  93. ↑ al-Iṣfahānī, Adab al-ghurabāʾ, p. 34–36.
  94. ↑ 94,0 94,1 al-Iṣfahānī, al-Imāʿ al-shawāʿir, p. 23.
  95. ↑ Kilpatrick 2003, p. 26.
  96. ↑ al-Iṣfahānī, Maqātil, p. 24.
  97. ↑ 97,0 97,1 97,2 Bahramian 1992, p. 734–735.
  98. ↑ Günther 1994, p. 200–205.
  99. ↑ al-Iṣfahānī, Maqātil, p. 24–25.
  100. ↑ al-Iṣfahānī, Maqātil, p. 24–25, 565.
  101. ↑ Günther 1994, p. 205–206.
  102. ↑ Khalafallāh 1962, p. 101, 105–110.
  103. ↑ Khalafallāh 1962, p. 101–110.
  104. ↑ Kilpatrick 2003, p. 19–20.
  105. ↑ Kilpatrick 2003, p. 259–267.
  106. ↑ 106,0 106,1 Sawa 2002, p. 399.
  107. ↑ Kilpatrick 2003, p. 23–24.
  108. ↑ al-Khaṭīb al-Baghdādī, Tārīkh Madīnat al-Salām, vol. 13, p.338.
  109. ↑ Kilpatrick 2003, p. 23.

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Abu_al-Faraj_al-Isfahani&oldid=6835364»