Armental, Vilasantar
| Armental | |
|---|---|
 Vista da igrexa de Laxe en Armental, Vilasantar. | |
 | |
| Concello | Vilasantar[1] |
| Provincia | A Coruña |
| Coordenadas | 43°03′36″N 8°04′42″O / 43.06007, -8.07832 |
| Poboación | 103 hab. (2019) |
| Entidades de poboación | 12[1] |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
San Martiño de Armental[1] é unha parroquia que se localiza no centro do concello de Vilasantar. Segundo o IGE en 2018 tiña 96 habitantes (53 homes e 43 mulleres) distribuídos en 12 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 161 habitantes.
Eclesiasticamente pertence ao arciprestado de Sobrado, igual cás demais parroquias do concello, e incorpora desde 1867 a parroquia da Ciadella (do concello de Sobrado).
_no_Madoz.jpg)
Xeografía
[editar | editar a fonte]Situación
[editar | editar a fonte]Armental sitúase no centro do concello de Vilasantar. Limita ao oeste coa parroquia de Vilasantar, ao sur con Présaras e Vilariño, ao leste con San Vicenzo de Curtis e ao norte con Fisteus (Curtis).
Hidrografía
[editar | editar a fonte]Pola parroquia discorren varios varios ríos e regatos, cuxas augas acaban todas no río Tambre. O río Cabalar separa a parroquia de Armental das de Présaras e Vilariño, mentres que o seu afluente, o Rego das Lanzas, sepáraa de San Vicenzo. Ao norte, o río Albeiro e o seu afluente, o Rego de Follente, serven como límite con Fisteus. O río dos Muíños fai de límite coa parroquia de Vilasantar. Tamén atravesan a parroquia o Rego do Bidueiro e o Rego do Pontigo.[3]
Clima
[editar | editar a fonte]É unha zona fría en inverno, con constantes xeadas pola noite e precipitacións que de cando en vez poden chegar a converterse en neve. No verán as temperaturas son suaves. Encádrase dentro do clima temperado.
Historia
[editar | editar a fonte]Na reforma parroquial de 1867, levada a cabo persoalmente polo arcebispo de Santiago de Compostela, García Cuesta, suprimiuse a parroquia eclesiástica da Ciadella e agregouse á de Armental, trasladándose ademais a igrexa parroquial á da Laxe.[4][5]
Demografía
[editar | editar a fonte]Século XVIII
[editar | editar a fonte]| 1752[6] | 1768[7] | 1787[8] |
|---|---|---|
| Veciños | Habitantes | |
| 45 | 208 | 296 |
Século XIX
[editar | editar a fonte]| 1826[9] | 1831[10] | 1836[11] | 1845[2] | 1857[12] | 1860[13] | 1887[14] | 1900[15] | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Veciños | 36 | – | 58 | 58 | 48 | 70 | – | – |
| Habitantes | 142 | 403 | 290 | 290 | 332 | 354 | 399 | 424 |
Dicionarios xeográficos Boletín Oficial da Provincia da Coruña (BOPC) Censos (poboación de feito)
Século XX
[editar | editar a fonte]| 1910[15] | 1920[15] | 1930[15] | 1940[15] | 1950[15] | 1960[15] | 1970[15] | 1981[15] | 1986[16] | 1991[15] | 1999[17] | 2000[18] | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Habitantes | 389 | 412 | 399 | 487 | 519 | 497 | 358 | 234 | 222 | 185 | 161 | 151 |
Censos (poboación de feito) Padrón municipal
Século XXI
[editar | editar a fonte]| 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 145 | 149 | 150 | 146 | 140 | 139 | 134 | 126 | 124 | 123 |
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
| 126 | 119 | 113 | 102 | 106 | 103 | 102 | 96 | 103 | |
| Fonte: IGE (padrón municipal)[19] | |||||||||
| Gráfica de evolución demográfica de Armental entre 1887 e 2018 |
 |
| Poboación de feito segundo os censos de poboación. Poboación segundo o padrón municipal. |
Etnografía
[editar | editar a fonte]Festas e celebracións
[editar | editar a fonte]- Festa da Ascensión, celébrase na Laxe nos primeiros días de maio.
- Romaría Nova, celébrase en Eirixe sobre a segunda fin de semana de agosto.
- Festa do Outono, celébrase en Eirixe sobre o San Martiño.
- Festa de Santa Lucía, celébrase en Eirixe sobre o 13 de decembro.
Lugares e parroquias
[editar | editar a fonte]Lugares de Armental
[editar | editar a fonte]| Lugares da parroquia de Armental no concello de Vilasantar (A Coruña) | |
|---|---|
|
O Campo | O Castro | Eirixe | A Fonte | O Granxeo | A Laxe | Libioi | O Pazo | O Porto | Sesmonde | O Toural | Zanfoga |
Parroquias de Vilasantar
[editar | editar a fonte]Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.
- ↑ 2,0 2,1 Madoz, Pascual (1845). Armental (San Martin de). Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar (en castelán) II (Madrid). p. 574.
- ↑ "Información xeográfica de Galicia". mapas.xunta.gal. Consultado o 11 de decembro de 2018.
- ↑ "A reforma parroquial de 1867: a diocese de Santiago de Compostela". A parroquia en Galicia: pasado, presente e futuro (PDF). Xunta de Galicia. 2009. pp. 127–128, 141. ISBN 978-84-453-4777-5. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 03 de agosto de 2017. Consultado o 05 de decembro de 2018.
- ↑ "Arciprestado de Sobrado". Arquidiocese de Santiago de Compostela. Arquivado dende o orixinal o 04 de decembro de 2018. Consultado o 3.12.2018.
- ↑ Censo de Población de la Corona de Castilla. Marqués de la Ensenada 1752 (PDF) (en castelán). II: Nomenclatores. Madrid: INE. 2016 [1993]. p. 121. ISBN 978-84-260-2716-0.
- ↑ Censo de Aranda (PDF) (en castelán). IX: Diócesis de Santiago, Segorbe y Segovia. Madrid: INE. 2013 [2011]. p. 39. ISBN 978-84-260-3760-2.
- ↑ Censo de 1787 “Floridablanca” (PDF) (en castelán). IV: Comunidades autónomas del Norte Atlántico. Madrid: INE. 2016 [1990]. p. 3829. ISBN 978-84-260-1970-7.
- ↑ Miñano, Sebastián (1826). Armental (San Martin de). Diccionario geográfico-estadístico de España y Portugal (en castelán) I (Madrid). p. 281.
- ↑ Armental (San Martin de). Diccionario geográfico universal (en castelán) I (Barcelona). 1831. p. 479.
- ↑ Fariña Jamardo, Xosé (1990). Os concellos galegos. Parte Xeral. Fundación Barrié. p. 142. ISBN 978-84-87819-06-3.
- ↑ Nomenclátor de los pueblos de España (en castelán). Madrid. 1858. p. 249.
- ↑ Nomenclátor estadístico de las parroquias que componen la provincia de La Coruña (en castelán). A Coruña. 1863. pp. 8–9. Arquivado dende o orixinal o 17 de novembro de 2018. Consultado o 16 de novembro de 2018.
- ↑ "Provincia de La Coruña". Nomenclátor de las ciudades, villas, lugares, aldeas y demás entidades de población de España en 1.º de enero de 1888 (en castelán). III: Ciudad Real á Gerona. Madrid. 1892. p. 158.
- ↑ 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 Pazo Labrador, Alberto Xosé; Santos Solla, Xosé Manuel (1995). Poboación e territorio. As parroquias galegas nos últimos cen anos. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. p. 123. ISBN 978-84-605-3156-2.
- ↑ Torres Luna, María Pilar de; Pérez Fariña, María Luisa; Santos Solla, Xosé Manuel (1989). Municipios y parroquias de Galicia (en castelán). Universidade de Santiago de Compostela. p. 52. ISBN 978-84-7191-529-0.
- ↑ "Nomenclátor estatístico de Galicia. Ano 1999" (XLS). Instituto Galego de Estatística (IGE).
- ↑ "Nomenclátor estatístico de Galicia. Ano 2000" (XLS). Instituto Galego de Estatística (IGE).
- ↑ Nomenclátor estatístico de Galicia. Anos "2001" (XLS); "2002" (XLS); "2003" (XLS); "2004" (XLS); "2005" (XLS); "2006" (XLS); "2007" (XLS); "2008" (XLS); "2009" (XLS); "2010" (XLS); "2011" (XLS); "2012" (XLS); "2013" (XLS); "2014" (XLS); "2015" (XLS); "2016" (XLS) e "2017" (XLS). Instituto Galego de Estatística (IGE).
