Saltar ao contido

Bandeira dos quechuas

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Bandeira dos quechuas
Bandeira dos quechuas
Características
Uso
Proporción7:4
Adopción1978
Cores     Vermello     Laranxa     Amarelo     Verde     Azul claro     Azul     Violeta

A bandeira dos quechuas (en quechua: Unancha), é un emblema e símbolo utilizado polo pobo quechua do Perú, Ecuador, Bolivia, a Arxentina e Chile.[1]

Termo unancha

[editar | editar a fonte]

É unha palabra que provén do quechua e que quere dicir símbolo, sinal, insignia, estandarte ou simplemente bandeira.[2]

Estandarte do Imperio Inca

[editar | editar a fonte]
Estandarte imperial incaico
O estandarte foi divisado no período do goberno do Inca Huayna Cápac.

As crónicas e referencias dos séculos XVI e XVII apoian a idea dun estandarte imperial. Porén, representaba ao gobernante Inca e non ao Imperio Inca. Francisco de Jerez escribiu en 1534 na súa crónica Verdadera relación de la conquista del Peru y provincia de Cusco, llamada la Nueva Castilla:

... todos viñan repartidos nas súas escuadras coas súas bandeiras e capitáns que os mandan, con tanto concerto coma turcos.[3]

O cronista Bernabé Cobo escribiu:

... o guión ou estandarte real era unha bandeirola cadrada e pequena, de dez ou doce palmos de grande, feita de lenzo de algodón ou de la, ía posta no remate dunha hasta longa, tendida e tesa, sen que ondease no aire, e nela pintaba cada rei as súas armas e divisas, porque cada un as escollía diferentes, aínda que as xerais dos incas eran o arco celeste e dúas cobras tendidas ao longo paralelas coa borda que lle servía de coroa, ás cales adoitaba engadirse por divisa e brasón cada rei as que lle parecía, como un león, unha aguia e outras figuras.[4]
Bernabé Cobo, Historia del Nuevo Mundo (1653)

O libro de 1615 de Felipe Guamán Poma de Ayala, Primer nueva corónica y buen gobierno, amosa numerosos debuxos lineais de bandeiras incas.[5] No seu libro de 1847, Historia de la conquista del Perú, William H. Prescott di que "no exército inca cada compañía tiña o seu estandarte particular e que o estandarte imperial, sobre todo, amosaba a relocente figura do arco da vella, a insignia heráldica dos incas".[6] Na edición de 1917 de Flags of the World dise que entre os incas "o herdeiro aparente... tiña dereito a exhibir o estandarte real do arco da vella nas súas campañas militares".[7]

Bandeira carmesí de Túpac Amaru I e II

[editar | editar a fonte]
Bandeira carmesí de Túpac Amaru I e II

Túpac Amaru I, o cuarto e derradeiro inca de Vilcabamba, empregaba unha unancha na porta da súa vivenda.[1]

Tupa Amaro tiña postas dúas bandeiras de tafetan carmesí na porta da vivenda que ocupaba [..]
Huerto Vizcarra, Héctor

Durante a revolución de 1780 de Túpac Amaru II, tamén se utilizou a bandeira carmesí, que incluía no seu interior dúas cobras das cales saía das súas bocas un arco da vella, heráldica semellante aos estandartes incas prehispánicos.

Bandera de Raúl Montesinos Espejo

[editar | editar a fonte]
Bandeira de cor arco da vella, deseñada por Raúl Montesinos Espejo en 1970.

No presente, a unancha é coñecida por estar conformada por sete franxas horizontais de cores baseadas no arco da vella; vermello, laranxa, amarelo, verde, celeste, azul e violeta.

En 1948, Raúl Montesinos Espejo, fundou unha radiodifusora de Cuzco co nome de Radio Rural, a cal se dedicaba á transmisión de música folclórica e alcanzou gran difusión e audiencia; posteriormente en 1970 foi renomeada como Radio Tawantinsuyo.[8]

En 1973, co gallo do vixésimo quinto aniversario da estación, Montesinos propuxo o deseño da bandeira do arco da vella presentándoa como propia dos incas. A xerencia da cervexeira Cervesur auspiciou con 500 soles a confección da bandeira, a cal foi trasladada nunha procesión dende a radio da avenida El Sol, até a Praza de Armas de Cuzco, onde finalmente foi izada.[9] Montesinos nunca achegou estudos para probar a idoneidade deste deseño de bandeira e foi aceptado de facto sen máis probas.[10]

Cinco anos despois, o 9 de xuño de 1978, a municipalidade provincial de Cuzco adoptou a bandeira como oficial a proposta do profesor Mario Cutimbo Hinojosa, daquela rexedor e inspector de Cultura do concello, mediante Resolución Municipal N.º 17 desa mesma data.[11]

  1. 1,0 1,1 "Banderas de pueblos originarios". Arica hoy. 9 de agosto de 2013. 
  2. "Unancha". 
  3. López, Francisco; de Jerez (1534). Verdadera relación de la conquista del Peru y provincia de Cusco, llamada la Nueva Castilla. 
  4. Cobo, Bernabé (1653). Historia del Nuevo Mundo (en español). 
  5. Guaman Poma, El primer nueva corónica y buen gobierno, (1615/1616), pp. 256, 286, 344, 346, 400, 434, 1077, esta paxinación corresponde á do libro de Det Kongelige Bibliotek. Ademais, Poma amosa bandeiras europeas ben pintadas e escudos de armas nas páxinas 373, 515, 558, 1077, 0. Nas páxinas 83, 167-171, Poma emprega unha convención gráfica heráldica europea, un escudo, para colocar certos tótems relacionados cos líderes incas.
  6. Preble, George Henry; Charles Edward Asnis (1917). Origin and History of the American Flag and of the Naval and Yacht-Club Signals... 1. N. L. Brown. p. 85. 
  7. McCandless, Byron (1917). Flags of the world. National Geographic Society. p. 356. 
  8. Nieto Degregori, Luis (1995). "Tres Momentos en la evolución del Cusqueñismo". Márgenes. 
  9. Bedoya 2004
  10. "Encuentros con Hombres Notables: Raúl Montesinos, creador de la Bandera del Tawantinsuyo.". 
  11. "Concejo provincial incluyó el escudo en la bandera del Cusco". La República. 4 de xuño 2021. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]