Jeanne Baret
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 27 de xullo de 1740 La Comelle (Reino de Francia) |
| Morte | 5 de agosto de 1807 (67 anos) Saint-Aulaye, Francia (en)  |
| Lugar de sepultura | Saint-Antoine-de-Breuilh Cimetière de l'église de Saint-Aulaye (en) |
| Outros nomes | Jean Baré |
| Residencia | Toulon-sur-Arroux Sainte-Foy-la-Grande París Saint-Antoine-de-Breuilh |
| Actividade | |
| Ocupación | botánica, naturalista, exploradora, ama de chaves |
| Empregador | Philibert Commerson (pt) |
| Cronoloxía | |
| 5 de decembro de 1766 | Q111432523 |
| circumnavigation of Earth (en) | |
| circum-navegação (pt)
| |
 | |
Jeanne Baret ou Jeanne Barret (pseudónimo Jean Baré), nada en La Comelle, Francia, o 27 de xullo de 1740 e finada en Saint-Aulaye, Breuilh, Francia o 5 de agosto de 1807, foi unha botánica francesa, a primeira muller en circunnavegar o mundo, disfrazada de home.
Expedición ao redor do globo
[editar | editar a fonte]En 1766, Jeanne Baret embarcouse como asistente do botánico Philibert Commerson[1] na primeira circunnavegación francesa do mundo, na que se realizou un catálogo de especies de todo o planeta.
A expedición empregou dous barcos de guerra franceses, ao mando de Louis Antoine de Bougainville, nos que non estaba permitida a presenza de mulleres polo que tivo que se disfrazar de home, durante os tres anos de travesía (1766-1769). Aínda que embarcada de incógnito, finalmente foi descuberta a súa condición de muller en 1768. Foi obrigada a desembarcar na Illa Mauricio xunto a Commerson o cal morrería alí en 1773.
Soa e sen recursos, Jeanne traballou nunha taberna en Port Louis. Coñeceu un oficial naval francés, natural de Perigord, Jean Dubernat, con quen casou o 17 de maio de 1774 na Catedral de S. Luís. A parella regresou a Francia, completando así a volta ao mundo.
Contribucións científicas
[editar | editar a fonte]A parella de botánicos recolleu máis de 6000 mostras de especies vexetais dos lugares que visitaron: Brasil, o estreito de Magalláns, Tahití, e as illas de Madagascar, e Mauricio. Entre as contribucións de Jeanne Baret atópase a primeira descrición da vide.
Á volta de Illa Mauricio, Jeanne trouxo as mostras botánicas de Commerson, 30 caixas que contiñan algo máis de 5.000 especies, incluíndo 3.000 descritas como novas. Recibiu a súa parte da herdanza de Commerson, e o rei Lois XVI recoñeceu os seus méritos como asistente do botánico, felicitouna polo seu bo comportamento, describíndoa como "muller extraordinaria" e deixándolle unha renda vitalicia.
A pesar das súas contribucións científicas, a historia mantívoa durante séculos apartada de todo o recoñecemento polo seu labor e só era lembrada como amante de Commerson.
Recoñecemento público
[editar | editar a fonte]O recoñecemento do seu papel como primeira muller en circunnavegar o globo e os seus traballos científicos quedaron escurecidos até a publicación do libro The Discovery of Jeanne Baret: A Story of Science, the High Seas, and the First Woman to Circumnavigate the Globe (2010), da escritora Glynis Ridley.
Durante a viaxe, Commerson dedicoulle un arbusto da familia Meliaceae, Baretia bonnafidia. Con todo, a planta cambiaría máis tarde o seu nome polo de Turraea heterophylla, que sería sinónimo de Turraea floribunda.[2]
O biólogo Eric Tepe, da Universidade de Utah e a Universidade de Cincinnati, honrou o seu recordo, aplicando o seu nome a unha nova especie vexetal recentemente descuberta, Solanum baretiae, da familia Solanaceae, emparentada coa pataca.[3] O seu compañeiro de expedición Philip Commerson xa lle dera nome a máis de 70 especies (como o xénero Commersonia ou numerosas especies co epíteto commersonii).
Outros epónimos
[editar | editar a fonte]- (Araliaceae) Polyscias baretiana Bernardi[4]
- (Asteraceae) Chrysanthemum barretii Costa ex Menezes[5]
- (Crassulaceae) Sempervivum barretii Menezes[6]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ El reconocimiento científico a la primera mujer que dio la vuelta al mundo. Noticias de la Ciencia y la Tecnología. Consultado o 7 de febreiro de 2012.
- ↑ No International Plant Names Index non aparece listado o xénero Baretia ou Barretia, e polo tanto ningunha especie con ese nome.
- ↑ Eric J. Tepe; Glynis Ridley; Lynn Bohs. "A new species of Solanum named for Jeanne Baret, an overlooked contributor to the history of botany" 8. doi:10.3897/phytokeys.8.2101. Consultado o 6 de xaneiro de 2012.
- ↑ Candollea 29(1): 147 1974 (IK)
- ↑ Brotéria. Sér. Bot. 1927, xxiii. 75; Costa, in Broteria, Ser. Bot. 1927 xxiii. 123 (IK)
- ↑ Brotéria. Sér. Bot. 1922 xx. 115 (IK)
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Fanny Deschamps, La Bougainvillée, Albin Michel, París, 1982 ISBN 978-2253039044
- Carole Christinat, « Une femme globe-trotter avec Bougainville: Jeanne Barret 1740-1807 », Annales de Bourgogne, t. 67, p. 41-45, Dijon, 1995 ISSN 003-3901 tamén en: Revue française d'histoire d'outre-mer, tome 83, p. 83-95, París, 1996 ISSN 0300-9513
- John Dunmore, Jeanne Baret, First Woman around the World (1766-1768), Auckland, Heritage Press, 2002
- Jean-Jacques Antier, La prisonnière des mers du sud, Presses de la Cité, París, 2009 ISBN 978-2-258-07985-4
- Glynis Ridley, The Discovery of Jeanne Baret, Harper Collins Publishers, 2011 ISBN 9780730493129
- Hubert Verneret, Le travesti de l'Étoile, Éditions de l'Armancon, 2011 ISBN 2844791611
- Irene Cívico, Sergio Parra e Núria Aparicio (ilustradora). Las chicas van donde quieren. 25 aventureras que cambiaron las historia Editorial Montena, 2019. ISBN: 978-84-1746-064-8
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Artigo en Le Monde (7 de xaneiro de 2012)
