Kang Youwei
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | (zh-cn) 康有為 19 de marzo de 1858 Distrito de Nanhai, República Popular da China (pt)  |
| Morte | 31 de marzo de 1927 (69 anos) Qingdao, República Popular da China |
| Lugar de sepultura | Tomb of Kang Youwei (en) |
| Relixión | Confucianismo |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Filosofía |
| Ocupación | escritor, filósofo, xornalista, político |
| Partido político | Kuomintang |
| Xénero artístico | Tratado |
| Alumnos | Ch'i-ch'ao Liang (pt) |
| Participou en | |
| 1898 | Reforma dos Cem Dias (pt) |
| Obra | |
| Doutorando | Ch'i-ch'ao Liang (pt) |
| Familia | |
| Fillos | Kang Tongbi |
| Irmáns | Kang Youpu |
| Descrito pola fonte | Nordisk familjebok Qingdai Xuezhe Xiangzhuan (en) Obálky knih,  |
 | |
Kang Youwei (chinés tradicional: 康有為; chinés simplificado: 康有为; pinyin: Kāng Yǒuwéi; Wade-Giles: K'ang1 Yu3-wei2), nado en Fosan (Guangdong) o 19 de marzo de 1858 e finado en Qingdao o 31 de marzo de 1927, foi un académico chinés, figura clave no desenvolvemento intelectual da moderna China. Destacou no campo da caligrafía e especialmente como reformista social.
Segundo o ensaísta indio Pankaj Mishra, "Kang considerábase a si mesmo un sabio confuciano coa misión moral de rexuvenecer a China. Coa vista posta nese resultado, Kang non dubidaba en reformular o propio confucianismo". Nese sentido o gran pensador reformista chinés e discípulo seu, Liang Qichao, dixo del que era o Martiño Lutero do confucianismo.[1] Kang ademais era un firme partidario da monarquía constitucional e pretendía remodelar o país a imaxe da transformación ocorrida no Xapón trala revolución Meiji.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Dirixiu unha escola situada nun templo confuciano de Cantón dedicada á preparación dos alumnos para os exames de ingreso no corpo de funcionarios imperiais e en que ademais explicaba a súa reinterpretación do confucianismo como instrumento para o cambio social e educativo que a China precisaba, tal como explicara nas numerosas cartas e memorandos que enviara á corte Qing de Pequín e que non obtiveran resposta.[2]
Durante a viaxe que fixo en 1895 a Pequín co seu discípulo máis brillante, Liang Qichao, para presentarse aos exames imperiais, o seu barco, aínda que estaba en augas territoriais chinesas, foi abordado e rexistrado por un navío do Xapón, país que acababa de inflixir unha contundente derrota á China, o que enfureceu a Kang e a Liang, preocupados ambos pola insuficiente resposta da China á agresión que estaba a padecer dende as Guerras do Opio por parte das potencias occidentais e agora tamén polo Xapón.[3] A súa ira creceu cando estando xa en Pequín se coñeceron os termos do humillante tratado de Shimonoseki polo que a China, entre outras concesións, se vía obrigada a ceder a illa de Taiwán ao Xapón e a renunciar a Corea.[4] Entón Kang reuniu todos os mozos que ían realizar os exames imperiais e nun xesto inaudito presentou unha petición colectiva ao mozo emperador Guangxu, totalmente dominado pola súa tía, a emperatriz viúva Cixi, para que rexeitase o tratado e iniciase unha serie de reformas ao estilo do tanzimat do Imperio Otomán. Kang organizou a continuación unha campaña de propaganda e creou sociedades de estudo con nomes como Sociedade para o Estudo da Fortaleza Nacional.[5]
A principios de 1898 a emperatriz Cixi deixou que o emperador Guangxu, que tiña entón vinte e tres anos, gobernase con plenos poderes e este chamou inmediatamente a Kang, de quen lera a petición e o memorando que lle enviara tres anos antes, para que se reunise con el na Cidade Prohibida. Durante cinco horas falaron das reformas que había que poñer en marcha e a partir do 10 de xuño comezaron a publicarse unha batería de decretos que se propuxeron transformar a China en todos os ámbitos, dende a administración local ata o intercambio cultural internacional. Kang contou coa colaboración de Liang Qichao e de Tan Sitong, que lle acompañaron ás reunións que mantivo co emperador e nas que non se gardaba en absoluto o ríxido protocolo da corte Qing.[6]
O ritmo tan rápido das reformas iniciadas o 10 de xuño de 1898 e o seu contido, especialmente a abolición do sistema de exames imperiais, provocou a hostilidade dos sectores conservadores que continuaban a ser fieis á emperatriz viúva. A súa contudente resposta produciuse o 21 de setembro de 1898, 103 días despois do primeiro decreto imperial, cando anunciou que volvía asumir os plenos poderes porque o emperador estaba aqueixado dunha grave doenza, aínda que en realidade estaba prisioneiro nunha pequena illa dentro dos xardíns imperiais.[7]
A continuación anulou a maioría dos decretos promulgados dende o 10 de xuño e emitiu ordes de arresto en contra de Kang, Liang e Tan Sitong, entre outros intelectuais que participaron na Reforma dos Cen Días. Kang logrou escapar a Shanghai e dende alí fuxiu á colonia británica de Hong Kong, mentres que Liang se refuxiou na embaixada xaponesa, mais Tan Sitong non quixo fuxir e deixouse deter. Foi condenado a morte e decapitado xunto con outros cinco promotores das refomas, que foron coñecidos como os Seis Cabaleiros da Reforma dos Cen Días.[8] A emperatriz Cixi ordenou tamén que as tumbas da familia de Kang fosen profanadas.[9]
Kang logrou chegar ao Xapón en novembro de 1898, onde se reuniu con Liang Qichao, mais no verán do ano seguinte marchou ao Canadá onde fundou a Sociedade para a Protección do Emperador. Cando estalou a rebelión dos bóxers na primavera de 1900 Kang intentou incitar unha insurrección armada, mais o seu fracaso obrigouno a refuxiarse na illa de Penang, entón baixo soberanía británica, onde se atopaba tamén Sun Yat-sen, con quen acabou pelexando. En decembro de 1901 trasladouse á India, pasando un ano no complexo de Darjeeling no Himalaia. Alí rematou o seu tratado O libro da Gran Comunidade, en que defendía un certo internacionalismo utópico ao proper a formación dunha comunidade moral universal en que non habería distinción de raza, etnia ou lingua, e en que mesmo xa non existiría a familia.[10]
Nas súas viaxes reuniuse coa diáspora chinesa para promover unha monarquía constitucional, á vez que competía co revolucionario Sun Yat-sen e as súas organizacións Sociedade Revivir China e Alianza Revolucionaria para conseguir fondos e seguidores.
No exilio opúxose á revolución; en cambio, favoreceu a reconstrución da China mediante a ciencia, a tecnoloxía e a industria. Regresou en 1914 e participou nun intento de reinstauración do emperador mediante un golpe de estado fracasado en 1917. Os seus temores dun país dividido fixérono oporse ao goberno de Sun Yat-sen no sur da China.
Kang foi envelenado en Qingdao (Shandong) en 1927.
Legadó
[editar | editar a fonte]A reputación de Kang serviu como termómetro das actitudes políticas do seu tempo. Nun prazo de vinte anos pasou de ser considerado un radical iconoclasta a ser un paria anacrónico sen modificar a súa ideoloxía de modo significativo.
Escribiu un tratado utópico titulado O Libro da Grande Unidade (大同書), en que tomou como referencia o principio do confucianismo chamado datong.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Mishra 2014, p. 225; 228-229: "Kang converteu moitos membros da burguesía culta aos valores políticos de Occidente polo procedemento de que parecesen formar parte das tradicións confucianas. O desafío que Kang estaba formulando á orde política tradicional co seu arsenal de teoría política tradicional ía resultar trascendental; foi o comezo dunha nova fase radical na historia da China en que se ían cuestionar e subverter todas e cada unha das antigas verdades eternas."
- ↑ Mishra 2014, p. 211-212.
- ↑ Mishra 2014, p. 210-212.
- ↑ Mishra 2014, p. 219-221.
- ↑ Mishra 2014, p. 221-223.
- ↑ Mishra 2014, p. 232: "Kang, Liang e Tan Sitong chegaron a ser tan poderosos como o sería calquera outro grupo de intelectuais dunha mentalidade semellante en calquera outro país dende a Revolución Francesa."
- ↑ Mishra 2014, p. 232-233.
- ↑ Mishra 2014, p. 233-234.
- ↑ Mishra 2014, p. 234.
- ↑ Mishra 2014, p. 242; 256.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Kang Youwei  |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Mishra, Pankaj (2014) [2012]. "La China de Liang Qichao y el destino de Asia". De las ruinas de los imperios. La rebelión contra Occidente y la metamorfosis de Asia. Barcelona: Galaxia Gutenberg. ISBN 978-84-16072-45-3.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Infoplease.com Profile Arquivado 28 de xullo de 2012 en Wayback Machine.
- K'ang Yu-wei on Encyclopedia.com
- On the Ostensible Sources of Mao Zedong's Utopia: Kang Youwei & Saneatsu Mushanokoji
| Control de autoridades |
|
|---|
