Touro de Osborne
O touro de Osborne é un reclamo publicitario do brandy de Xerez Veterano, en forma de silueta dun touro de lida. Teñen un tamaño duns 14 metros de altura e están situadas en outeiros a carón das estradas de España.
Aínda que a función inicial era publicitaria, co paso do tempo e o arraigo cultural foi mudando, traspasando os límites da marca comercial da empresa, nun símbolo cultural de España[1][2]. Existen reclamos similares, pero co nome do brandy Magno impreso sobre eles, nas estradas de México[3]. En 2011 colocouse o primeiro touro de Osborne en terras africanas, na cidade de Melilla, visible desde Marrocos[4].
Historia
[editar | editar a fonte]En 1956 a axencia Azor Publicidad realiza, por encargo do Grupo Osborne, o deseño dun símbolo que servise para representar o brandy Veterano en vallas publicitarias de estrada. O artista Manolo Prieto, director da axencia, foi quen propuxo a figura do touro bravo[5]. Os primeiros carteis comezaron a colocarse en novembro de 1958. Estaban fabricados en madeira e medían 4 metros de altura. Tiñan os cornos pintados de branco e un rótulo que anunciaba a bebida. En 1961 os carteis comezaron a construírse en metal, xa que as condicións meteorolóxicas adversas danaban os de madeira. O seu tamaño aumentou até os 7 metros. En 1962 o seu tamaño pasou aos 14 metros de altura, logo dun cambio na normativa dos carteis publicitarios de estrada.
En xullo de 1988 a Ley Xeral de Estradas obrigaba a retirar a publicidade de calquera lugar visible desde as estradas estatais. Porén, os touros de Osborne mantivéronse. En setembro de 1994 publicouse o Regulamento Xeral de Estradas, que ordenaba retirar estes reclamos. Varias comunidades autónomas, numerosos municipios, asociacións culturais, artistas, políticos e xornalistas pronunciáronse a favor do mantemento dos reclamos. A Xunta de Andalucía pediu a súa catalogación como Ben Cultural e a Comunidade Foral de Navarra amparouse nunha Lei Foral para manter o touro existente no seu territorio. Nese mesmo ano foi declarado polo Congreso dos Deputados «patrimonio cultural e artístico dos pobos de España».[2]. Isto provocou que en decembro de 1997 o Tribunal Supremo ditase sentenza a favor do mantemento dos touros de Osborne. Así, desde 1998 o touro de Osborne deixou de ser un símbolo estritamente comercial.
Está considerado un símbolo asociado ao nacionalismo español e á identidade de España, e recibe boicot por parte de movementos nacionalistas. Así, o único touro existente en Cataluña foi derrubado en numerosas ocasións[6]. En 2008 o touro existente en Abavides (Trasmiras) foi pintado de laranxa nunha acción contra a simboloxía española[7].
Distribución
[editar | editar a fonte]
En 2011 existían 91 touros de Osborne. Existe unha concentración arredor do Marco de Xerez, nas provincias de Cádiz e Sevilla. O resto están dispersados de forma non sistemática: así, mentres que algunhas comunidades autónomas carecen deles (Cantabria, Cataluña, Ceuta e a Rexión de Murcia) ou teñen exclusivamente un (Baleares, Canarias, Melilla, Navarra e País Vasco), existen outras pequenas concentracións en torno a Asturias, Zaragoza ou Alacant.
En Galicia existen cinco touros de Osborne, situados en Abavides (Trasmiras) a carón da N-525 e da A-52; Feás (Aranga) a carón da N-VI; Petán (A Cañiza) xunto á N-120; Ponte Sampaio (Pontevedra) pegado á N-550; e Cadoalla (Becerreá) a carón da N-VI e da A-6.
| Comunidade Autónoma | Cantidade | Comunidade Autónoma | Cantidade |
|---|---|---|---|
| Andalucía | 23 | Estremadura | 5 |
| Aragón | 6 | Galicia | 5 |
| Asturias | 5 | Madrid | 2 |
| Illas Baleares | 1 | Melilla | 1 |
| Illas Canarias | 1 | Rexión de Murcia | 0 |
| Castela-A Mancha | 13 | Navarra | 1 |
| Castela e León | 14 | A Rioxa | 2 |
| Cantabria | 0 | Comunidade Valenciana | 11 |
| Cataluña | 0 | País Vasco | 1 |
| Ceuta | 0 | TOTAL | 91 |
Folclore
[editar | editar a fonte]A imaxe do touro de Osborne adoita aparecer noutros ámbitos á marxe do publicitario: aparece en adhesivo en coches, en recordos de viaxe (camisetas, gorras, chaveiros, cinceiros, postais...). En ocasións aparece sobreimpreso na bandeira española a modo de escudo, e é portado por seareiros en eventos deportivos.
Propiedade industrial e intelectual
[editar | editar a fonte]Dado que é un logotipo comercial, ningunha empresa allea ao Grupo Osborne pode reproducir a imaxe do touro sen unha autorización. En setembro de 2005 unha xuíz penal de Sevilla absolveu varios comerciantes acusados do seu uso ilegal en artigos de agasallo destinados a persoas que ven na figura do touro un símbolo nacional e non a marca concreta dunha empresa. Porén, a Audiencia Provincial de Sevilla revogou a primeira sentenza en xaneiro de 2006, condenando aos comerciantes, aclarando que a carga cultural e simbólica que o touro de Osborne indubidablemente ten, non podía implicar un desapoderamento dos dereitos de autoría sobre a imaxe.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Rivera, J., Molero, V., Rivera Camino, J., Arellano Cueva, R. e Molero Ayala, V. C. (2009): Conducta del consumidor: Estrategias y políticas aplicadas al marketing. ESIC Editorial. ISBN 9788473565936 (en castelán).
- ↑ 2,0 2,1 Gran Enciclopedia de España Enciclopedia de España, S.A. Zaragoza, 1990. 84-87544-01-0 (obra completa) (en castelán).
- ↑ "El Toro de Osborne, de icono publicitario a símbolo de la España cañí, artigo en El Mundo, 23 de xaneiro de 2007 (en castelán).
- ↑ "El toro de Osborne cruza el charco para instalarse en Melilla", artigo en El Mundo, 7 de febreiro de 2011 (en castelán).
- ↑ Eguizábal, R. (2010): 'Industrias de la conciencia: Una historia social de la publicidad en España (1975-2009). Ediciones Península. ISBN 9788483079140 (en castelán).
- ↑ "Derribado el único toro de Osborne que queda en Cataluña", noticia en El Mundo, 13 de outubro de 2002 (en castelán).
- ↑ "Pintam de laranja touro de osborne de Abavides", artigo na web de AGAL, 22 de xaneiro de 2008.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Touro de Osborne |