Xoana Manuel de Villena

Xoana Manuel de Villena
	;
Nome orixinal	(es) Juana Manuel de Villena
Biografía
Nacemento	1339 ; Reino de Castela
Morte	27 de marzo de 1381 (41/42 anos); Salamanca, España
Lugar de sepultura	Catedral de Santa María de Toledo
Raiña de Castilla
	1369 – 1379 ; ← Branca de Bourbon (pt) – Lionor de Aragón e de Sicilia →
Outro
Título	Señor de Biscaia (1370–1379); Raiña de Castilla (1369–1379); Duchess of Villena (en) (1361–1381)
Familia	House of Manuel de Villena (en)
Cónxuxe	Henrique II de Castela (1350 (Gregoriano)–)
Fillos	Xoán I de Castela, Lionor de Trastámara
Pais	Don Juan Manuel e Branca Nunes de Lara
Irmáns	Costanza Manuel; Fernando Manuel de Villena; Sancho Manuel de Villena; Henrique Manuel de Vilhena

Xoana Manuel de Villena, coñecida tamén como Xoana Manuel, nada en 1339 e finada en 27 de marzo de 1381 en Salamanca, Reino de Castela e León, foi unha nobre castelá, que foi señora de Villena, de Escalona e de Peñafiel e, desde o 22 de marzo de 1366, raíña consorte de Castela e León, polo seu matrimonio co infante Henrique de Trastámara, máis tarde Henrique II de Castela.

Era filla do infante Juan Manuel, señor de Villena, e de Branca Núñez de Lara.

Orixes familiares

Foi a última filla do nobre, político e escritor Don Juan Manuel e de Blanca Núñez de Lara. Por parte paterna foron seus avós o infante Manuel de Castela e a súa su esposa Beatriz de Savoia. Por parte materna os seus avós foron Fernando de la Cerda e Xoana Núñez de Lara.^[1]^[2]^[3]

Foi irmá de Fernando Manuel de Villena, duque de Villena e señor de Escalona e de Peñafiel.

Foi bisneta de Fernando III o Santo.

Traxectoria

Xa despois de contraer matrimonio con Henrique de Trastámara, futuro rei Henrique II, Xoana Manuel foi señora de Villena, de Escalona e de Peñafiel, e por hernaza da súa nai, tamén señora de Lara e dd Biscaia.

A súa media irmá máis vella, Costanza,^[4] foi a primeira raíña consorte de Castela. O 28 de novembro de 1325, en Valladolid, o seu pai casou a Costanza, aínda unha nena, co xove rei de Catela e León Afonso XI, único fillo varón do rei Fernando IV e da raíña Costanza de Portugal.^[1] Pouco despois diso, en 1327, foi repudiada, recluída na cidade de Toro, e o seu matrimonio anulado (por non consumarse debido á pouca idade da esposa). Máis tarde (1336) casou co infante herdeiro do Reino de Portugal, Pedro. A voda celebrouse no convento de San Francesco de Évora, por poderes, poque Afonso impedira á noiva deixar a cidade de Toro. Finalmente, tres anos máis tarde, o 24 de agosto de 1339, o matrimonio celebrouse, xa en persoa, na catedral de Lisboa.^[5] Costanza e Pedro tiveron un fillo que foi rei de Portugal co nome de Fernando I.^[5]

O 27 de xullo de 1350, Xoana casou, en segredo, no palacio real de Sevilla, con Henrique de Trastámara, fillo ilexítimo de Afonso XI de Castela e da súa amante Lionor de Guzmán.

En 1361, á morte da súa xove sobriña Branca, filla única do seu medio irmán Fernando Manuel, que morrera en 1350,^[1]^[2] Xoana Manuel herdou os señoríos de Villena, Escalona e Peñafiel.^[1]

Como descendente directa de Xoana Núñez de Lara, chamada "La Palomilla" (1286-1351), despois da morte da súa prima Isabel de Lara e da súa xove filla Florentina, en 1370, Xoana herdou tamén os señoríos de Lara e de Biscaia.

Henrique, en 1369 converteuse en soberano castelán ao matar ao se medio irmán Pedro I tras a batalla de Montiel.

Véxase tamén: Guerras fernandinas.

Xoana Manuel ao quedar viúva en 1379, retirouse á cidade de Salamanca, onde faleceu o día 27 de marzo de 1381.

Sepultura

Despois da súa defunción, o cadáver da raíña Xoana Manuel recibiu sepultura na Capela dos Reyes Nuevos da catedral de Toledo, na que fora sepultado seu esposo, Henrique II.

Matrimonio e descendencia

Henrique II de Castela e Xoana Manuel de Villena tiveron tres fillos:

Xoán (1358-1390), rei de Castela e León (Xoán I á morte do seu pai.
Lionor de Trastámara (1362-1415), casou con Carlos III de Navarra. Foi sepultada na Catedral de Santa María da Asunción de Pamplona.
Xoana de Castela (1367-1374), falecida na infancia.

Antepasados de Xoana Manuel

16. Afonso IX de León

8. Fernando III de Castela

17. Berenguela de León e Castela

4. Manuel de Castela

18. Filipe de Suabia

9. Beatriz de Suabia

19. Irene Anxo

2. Juan Manuel, príncipe de Villena

20. Tomé I de Savoia

10. Amedeo IV de Savoia

21. Margarida de Xenebra

5. Beatriz of Savoia

22. Barral de Baux

11. Cecilia de Baux

23. Sibila de Anduze

1. Xoana Manuel

24. Afonso X de Castela

12. Fernando de la Cerda

25. Violante de Aragón

6. Fernando de la Cerda

26. Lois IX de Francia

13. Branca de Francia

27. Margarida da Provenza

3. Branca de la Cerda y Lara

28. Nuño González de Lara el Bueno

14. Xoán Núñez I de Lara

29. Teresa Afonso de León

7. Xoana Núñez de Lara

30. Diego López III de Haro

15. Teresa de Haro

31. Costanza de Bearne

Predecesor: Xoana de Castro	Raíña consorte da Coroa de Castela 22 de marzo de 1366 - 29 de maio de 1379	Sucesor: Lionor de Aragón

Predecesor: María de Portugal	Raíña nai de Castela e León 29 de maio de 1379 - 27 de marzo de 1381	Sucesor: Catarina de Lancaster

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Nobreza castelá en Medieval Lns (en inglés).
↑ ^2,0 ^2,1 Casa de Ivrea-genealogy Arquivado 09 de novembro de 2017 en Wayback Machine. (en inglés).
↑ Xoana Manuel en PEDIGREE (en inglés).
↑ Costanza Manuel (ca. 1323–1345) era fillia do segundo matrimonio do pai de Xoana, isto é, filla de Costanza de Aragón (1300 – 1327), filla á súa vez do rei de Aragón Xaime II.
↑ ^5,0 ^5,1 Reis de Portugal en Medieval Lands (en inglés).

Véxase tamén

Bibliografía

Del Arco y Garay, Ricardo (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas.
Elorza, Juan C.; Vaquero, Lourdes; Castillo, Belén; Negro, Marta (1990). El Panteón Real de las Huelgas de Burgos. Los enterramientos de los reyes de León y de Castilla, 2ª ed. Junta de Castilla y León. Consejería de Cultura y Bienestar Social: Editorial Evergráficas, S. A. ISBN 84-2419-999-5.
López de Ayala, Pedro (1994-1997). Crónica del rey don Pedro y del rey don Enrique, su hermano, hijos del rey don Alfonso Onceno (edición crítica y notas de Germán Orduna; estudio preliminar de Germán Orduna Y José Luis Moure). Buenos Aires.
Valdeón Baruque, Julio (1996). Enrique II. Palencia: Diputación Provincial de Palencia. ISBN 84-8173-051-3.

Outros artigos

Ligazóns externas

Doña Juana Manuel de Castilla, Señora de Villena, Escalona y Peñafiel Xenealoxía e pequena biografía en Genealogics (en inglés).

[CASTILE-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Nobreza castelá en Medieval Lns (en inglés).

[ivrea-2] 2,0 ^2,1 Casa de Ivrea-genealogy Arquivado 09 de novembro de 2017 en Wayback Machine. (en inglés).

[Pedigree-3] Xoana Manuel en PEDIGREE (en inglés).

[4] Costanza Manuel (ca. 1323–1345) era fillia do segundo matrimonio do pai de Xoana, isto é, filla de Costanza de Aragón (1300 – 1327), filla á súa vez do rei de Aragón Xaime II.

[Portugal-5] 5,0 ^5,1 Reis de Portugal en Medieval Lands (en inglés).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]