Eleccións parlamentarias de Andorra de 2019
Eleccións parlamentarias de Andorra de 2019 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
← 2015 (en) 2023 → | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data | 7 de abril de 2019 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tipo | Andorran parliamentary election (en) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cargo elixido | 28 Member of the General Council of Andorra (en) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Participación política | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Resultado da votación | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
As eleccións parlamentarias de Andorra celebráronse o 7 de abril de 2019 para elixir os 28 escanos do Consello Xeral de Andorra.[1]
Trasfondo
[editar | editar a fonte]Os Demócratas por Andorra obtiveron a maioría absoluta nas eleccións de 2015 e Antoni Martí foi reelixido Primeiro Ministro de Andorra. En decembro de 2017, Josep Pintat, xunto cos dous membros da Unió Laurediana e dous membros de Ciudadanos Comprometidos, abandonou o grupo liberal.
Antoni Martí non pode ser reelixido, xa que a Constitución limita o cargo a dous mandatos consecutivos completos.
Sistema electoral
[editar | editar a fonte]As eleccións xerais ríxense por un principio de voto paralelo. Cada elector ten que emitir dous votos en dúas urnas diferenciadas:
- Un voto é para elixir a dous conselleiros por cada unha das 7 parroquias nas que se divide o país para un total de 14.
- O outro voto é para elixir 14 conselleiros a nivel nacional por escrutinio proporcional.
Cada 4 anos vótase nas Cortes Xerais
Unha mesma persoa non pode aparecer como candidata a unha lista nacional e unha parroquial, nin tampouco en dúas parroquias diferentes.[2]
Candidaturas
[editar | editar a fonte]Circunscrición nacional
[editar | editar a fonte]Os partidos ou coalicións que se presentaron á circunscrición nacional, no que se elixen 14 conselleiros por representación proporcional, foron:[3]
Candidatura | Cabeza de lista | Programa | Lema[4] | |
---|---|---|---|---|
Demòcrates per Andorra (DA) | Xavier Espot Zamora | [1] Arquivado 2019-03-24 en Wayback Machine. | "Les persones compten" | |
Liberals d'Andorra (LA) | Jordi Gallardo Fernàndez | [2] Arquivado 24 de marzo de 2019 en Wayback Machine. | "Una altra forma de ser, una altra forma de fer" | |
Partido Socialdemócrata (PS) | Pere López i Agràs | [3] Arquivado 2019-03-27 en Wayback Machine. | "Una Andorra per a tothom" | |
Progressistes-SDP (SDP) | Josep Roig Carcel | [4] | “Sí al progrés” | |
Tercera Via
|
Josep Pintat Forné | [5] Arquivado 13 de marzo de 2023 en Wayback Machine. | "Andorra ets tu" | |
Units pel Progrés d'Andorra (UPA) | Alfons Clavera Arizti | [6] Arquivado 29 de decembro de 2021 en Wayback Machine. | "El progrés per a tots" | |
Andorra Sobirana (AS) | Eusebi Nomen Calvet | "Andorra presonera / Andorra sobirana" |
Circunscricións parroquiais
[editar | editar a fonte]Os partidos ou coalicións que se presentaron ás circunscripcións parroquiais, onde se elixen os dous candidatos da lista mais votada de cada parroquia, son:[5]
Candidatura | Candidatos | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Canillo | Encamp | Ordino | la Massana | Andorra la Vella | St. Julià de Lòria | les Escaldes | ||
Demòcrates per Andorra (DA) | Meritxell Palmitjavila Mònica Bonell |
Jordi Torres M. Martisella |
Joan M. Benazet Alexandra Codina |
Enric Tarrado Marc Pons |
Carles Álvarez Vicky Grau |
Sílvia Calvó Javier Giménez | ||
d'Acord
|
Cristina Valen Josep A. Reina |
David Rios Caterina Juan |
Marc Galabert J, M. Armengol |
Judith Pallarés Vicenç Alay |
Joaquim Miró Sílvia Ferrer |
Gerard Alís Joan Fernàndez |
Rosa Gili Marc Magallón | |
Progressistes-SDP (SDP) | Aaron Comella Judith Montoro |
Felip Gallardo Albert Granyena |
Àngel Dalmau Meritxell Pujol |
Elisabet Zoppetti Marc González | ||||
Tercera Via
|
Olga Martínez Íngrid Ruiz |
Noemí Amador Jordi Balsa |
Emi Matarrodona J. Antonio Préstamo |
Josep Majoral Carine Montaner |
Josep Pubill França Riberaygua | |||
Andorra Sobirana (AS) | Ricard Riba Aret Boronat |
|||||||
Ciutadans Compromesos (CC) | Carles Naudi Raül Ferré |
Enquisas de opinión
[editar | editar a fonte]Axencia | Data da enquisa | Mostra | Vantaxe | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Time Consultants | 7–18/03/19 | 680 | 34,1 7–11 |
16,2 5–7 |
30,2 7–9 |
– | 3,8 0 |
– | 8,6 1–3 |
2,9 0 |
1,20 0 |
– 2 |
3,9 |
CRES | 28/02/19–13/03/19 | 1.212 | 38,7 | 16 | 28,9 | – | 5,9 | – | 6,2 | 3,1 | 1,1 | – | 9,8 |
Time Consultants | 01–10/10/18 | 680 | 34,4 | 19,9 | 36,3 | 8,0 | 1,4 | – | – | – | – | 2,1 | |
CRES | 04–21/06/18 | 809 | 33,1 | 21,7 | 35,3 | 1,5 | 7,7 | – | – | – | – | – | 2,3 |
CRES | 03–25/05/17 | 803 | 37,9 | 27,4 | 21,0 | 5,6 | 4,8 | – | – | – | – | – | 10,5 |
CRES | 16/05/16–30/06/16 | 1.215 | 42,0 | 20,8 | 26,9 | – | 6,4 | – | – | – | – | – | 15,2 |
Eleccións 2015 | 01/03/15 | – | 37,0 15 |
27,7 8 |
23,5 3 |
11,7 2 |
– | – | – | – | – | 9,4 |
Resultados
[editar | editar a fonte]Partido | Circunscricións parroquiais |
Circunscrición nacional |
Escanos totais |
+/– | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Votos | % | Escanos | Vots | % | Escanos | ||||
Demòcrates per Andorra | 5.931 | 34,86 | 6 | 6.248 | 35,13 | 5 | 11 | –4 | |
Partido Socialdemócrata | 6.473 | 38,05 | 2 | 5.445 | 30,62 | 5 | 7 | +4 | |
Liberals d'Andorra | 2 | 2.219 | 12,48 | 2 | 4 | +1 | |||
Tercera Via + Unió Laurediana | 2.122 | 12,47 | 2 | 1.853 | 10,42 | 2 | 4 | -1 | |
Ciutadans Compromesos | 1.136 | 6,68 | 2 | 2 | Nou | ||||
Progressistes SDP | 1.280 | 7,52 | 0 | 1.044 | 5,87 | 0 | 0 | -2 | |
Andorra Sobirana | 71 | 0,42 | 0 | 825 | 4,64 | 0 | 0 | Nou | |
Units pel Progrés d'Andorra | 149 | 0,84 | 0 | 0 | Nou | ||||
Votos brancos | 1.168 | – | – | 531 | – | – | – | – | |
Votos nulos | 443 | – | – | 324 | – | – | – | – | |
Total | 18.624 | 100 | 14 | 18.638 | 100 | 14 | 28 | 0 | |
Censo/participación | 27.278 | 68,27 | – | 27.278 | 68,33 | – | – | – | |
Fonte: Eleccions d'Andorra Arquivado 23 de setembro de 2015 en Wayback Machine. |
Resultados das circunscricións parroquiais
[editar | editar a fonte]Parroquia | Part. | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Canillo | 66,27 | 23,13 | 10,60 | 72,48 | |||||||||||
Encamp | 44,62 | 42,07 | 8,46 | 4,86 | 65,96 | ||||||||||
Ordino | 44,59 | 40,19 | 7,88 | 7,34 | 77,80 | ||||||||||
La Massana | 43,87 | 56,13 | 73,75 | ||||||||||||
Andorra la Vella | 37,04 | 37,30 | 14,92 | 10,74 | 62,89 | ||||||||||
Sant Julià de Lòria | 27,32 | 27,86 | 44,82 | 70,43 | |||||||||||
Escaldes-Engordany | 41,39 | 42,56 | 8,46 | 7,60 | 69,65 | ||||||||||
Total porcentaxe votos | 34,8 | 38,1 | 12,5 | 7,5 | 0,4 | 6,7 | |||||||||
Fonte: Eleccions d'Andorra |
Resultados da circunscrición nacional por parroquia
[editar | editar a fonte]Parroquia | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Canillo | 55,9 | 20,0 | 9,4 | 5,6 | 2,6 | 6,5 | 0,6 | ||||||||
Encamp | 37,9 | 32,3 | 16,1 | 4,3 | 5,5 | 3,9 | 1,0 | ||||||||
Ordino | 37,2 | 31,7 | 12,7 | 6,8 | 5,2 | 6,4 | 0,5 | ||||||||
La Massana | 36,1 | 26,6 | 14,1 | 12,8 | 4,4 | 6,1 | 0,7 | ||||||||
Andorra la Vella | 30,3 | 37,0 | 12,6 | 7,2 | 8,7 | 4,3 | 1,3 | ||||||||
Sant Julià de Lòria | 26,6 | 24,6 | 10,5 | 30,0 | 4,9 | 3,3 | 0,5 | ||||||||
Escaldes-Engordany | 42,5 | 30,7 | 11,5 | 5,5 | 5,0 | 4,8 | 0,7 | ||||||||
Total porcentaxe votos | 35,1 | 30,6 | 12,4 | 10,4 | 5,8 | 4,6 | 0,8 | ||||||||
Fonte: Eleccions d'Andorra |
Conselleiros elixidos
[editar | editar a fonte]DA | PS | LA | Tercera Via | CC |
Nacional
Canillo
Encamp
Ordino
|
Nacional
Andorra la Vella
Escaldes-Engordany
|
Nacional
Andorra la Vella
Escaldes-Engordany
|
Nacional
Sant Julià de Lòria
|
La Massana
|
Formación de goberno
[editar | editar a fonte]Xavier Espot de Demócratas por Andorra foi escollido o 15 de maio de 2019 (38 días logo das eleccións) como presidente do Goberno de Andorra, o sétimo da historia do país e o sexto dende a aprobación da Constitución (1993). Espot foi elixido na primeira rolda de votacións por maioría absoluta, grazas ao voto dos 11 conselleiros do seu partido, mais os catro de Liberales de Andorra e os dous de Ciudadanos Comprometidos.
Así foi como Andorra obtivo un goberno tripartito entre DA, L'A e CC.[6]
Espot superou en votos ao candidato socialdemócrata, Pere López, que recibiu os sete votos dos conselleiros do seu partido. Mentres, os catro conselleiros de Tercera Vía abstivéronse.[6]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Les eleccions generals andorranes seran el 7 d’abril". VilaWeb (en catalán). Consultado o 1 de marzo de 2019.
- ↑ "IPU PARLINE database: ANDORRA (Consell general), Electoral system". archive.ipu.org. Consultado o 1 de marzo de 2019.
- ↑ "Set llistes nacionals en les eleccions generals més disputades". Andorra Difusió. 26 de febreiro de 2019. Consultado o 26 de febreiro de 2019.
- ↑ "La campanya alça el teló confrontant la continuïtat demòcrata i el clam de la resta de forces a forçar un canvi". Altaveu. 24 de marzo de 2019. Consultado o 24 de marzo de 2019.
- ↑ "Fins a 24 llistes a les territorials, amb presència de d'Acord a les set parròquies". Ara Andorra. 26 de febreiro de 2019. Consultado o 26 de febreiro de 2019.
- ↑ 6,0 6,1 "Xavier Espot proclamado novo xefe de Goberno de Andorra". La Vanguardia. 15 de maio de 2019. Consultado o 16 de maio de 2019.