Mizoram
| |||||
| Localización | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| País | India  | ||||
| Capital | Aizawl (pt)  | ||||
| Poboación | |||||
| Poboación | 1.097.206 (2011) (52,05 hab./km²) | ||||
| Lingua usada | Língua biate (pt) Pnar (en) Língua hmar (pt) Ranglong (en) Ralte (en) Pangkhu (en) Hrangkhol (en) Hakha–Chin (en) Mara (en) Matu Chin (en) Thadou (en) Língua paite (pt) Dimasa (en) Lingua zyphe Bawm (en) Língua mizo (pt) Lingua aka Língua tedim (pt) Khumi (en) língua chakma (pt) Lingua meitei lingua santali Riang (en) Marma (en) Shendu (en) | ||||
| Xeografía | |||||
| Superficie | 21.081 km² | ||||
| Comparte fronteira con | |||||
| Creación | 20 de febreiro de 1987 | ||||
| Organización política | |||||
| • Xefe de estado | Nirbhay Sharma (en) (2015–2018) Gulab Chand Jain Kataria (en) (2023–) | ||||
| Órgano executivo | Mizoram Legislative Assembly (en) (Escano: 40) | ||||
| • Chief Minister of Mizoram (en) | Pu Zoramthanga (en) (2018–) | ||||
| Órgano lexislativo | Mizoram Legislative Assembly (en) Circunscrición: 40, (Escano: 40) | ||||
| ISO 3166-2 | IN-MZ | ||||
| Sitio web | mizoram.nic.in | ||||
.svg&lang=gl)
Mizoram (en hindi: मिज़ोरम e en lingua mizo Mizoram, escrito en alfabeto latino) é un Estado sen litoral no nordeste da India, con Aizawl como capital e cidade máis grande. Comparte 722 quilómetros (449 millas) de fronteiras internacionais con Bangladesh ao oeste, e Myanmar ao leste e ao sur, con fronteiras nacionais interiores cos Estados indios de Assam, Manipur e Tripura.[1] Abrangue unha área de 21.087 quilómetros cadrados (8.139 millas cadradas) da que o 91% está cuberta por forestas, polo que é o Estado máis boscoso da India.
Símbolos Estatais
[editar | editar a fonte]| Animal | Saza (Serow) | 
|
| Paxaro | Faisán da señora Hume (Vavu) | 
|
| Árbore | Castiñeiro rosa india (Herhse) | 
|
| Flor | Vanda vermella (Senhri) | 
|
Os símbolos de Mizoram son o Saza ou Serow, un animal similar á cabra, habitante das rexións montañosas e boscosas do nordeste de India; o faisán da señora Hume,[3] de viva plumaxe, coñecido localmente como Vavu, é o paxaro estatal; a árbore estatal é o Castiñeiro rosa da India, chamado Herhse en mizo, valorado pola súa madeira, pola súa flor rosa e e usos medicinais; e a flor estatal é a Vanda vermella ou Senhri, unha orquídea de cores vibrantes.
Demografía
[editar | editar a fonte]| Distrito | Poboación (2011) |
Densidade de poboación por km 2 |
|---|---|---|
| Aizawl | 400.309 | 117 |
| Lunglei | 161.428 | 35 |
| Champhai | 125.745 | 37 |
| Lawngtlai | 117.894 | 39 |
| Mamit | 86.364 | 29 |
| Kolasib | 83.955 | 56 |
| Serchhip | 64.937 | 47 |
| Saiha | 56.574 | 52 |
| Khawzawl | 36.381 | 36 |
| Hnathial | 28.468 | 27 |
| Saitual | 11.619 |
.png)
Poboación e urbanismo
[editar | editar a fonte]Cunha poboación estimada de 1,25 millóns en 2023, é o segundo estado menos poboado da India.[4] Cunha taxa de urbanización do 51,5% é o estado máis urbanizado do nordeste da India, ocupando o quinto lugar en urbanización a nivel nacional.[5]
Etnias e linguas
[editar | editar a fonte]Unha das dúas linguas oficiais e a lingua máis falada é o mizo, que serve como lingua franca entre varias comunidades étnicas que falan unha variedade doutras linguas tibeto-birmanas ou indoarias. Mizoram é o fogar da maior porcentaxe de castas e tribos rexistradas na India, sendo o pobo Mizo a maioría.[6]
Relixión
[editar | editar a fonte]Mizoram é predominantemente cristián, con preto do 87% da poboación practicando o cristianismo, principalmente denominacións protestantes como o presbiterianismo e o baptismo. É un dos tres Estados da India con maioría cristiá (87%). Outras relixións como o budismo (8,51%), o hinduísmo (2,75%) e o islam (1,35%) tamén se practican no Estado. A poboación de Mizoram está formada predominantemente por tribos Mizo ou Zo, que comprenden preto do 83,4% da poboación do Estado, con outras comunidades importantes incluíndo os Chakma (8,5%) e Tripuri (3%). Debido ao prolongado conflito civil en Myanmar, Mizoram tamén viu unha afluencia de comunidades birmanas, especialmente da etnia Chin, que buscaron refuxio na rexión, cun estimado de 70.000 a 100.000 refuxiados birmanos que residen no Estado.[7]
Economía
[editar | editar a fonte]Mizoram é unha economía agraria altamente alfabetizada. A agricultura de talla e queima, tamén coñecida como jhum, é a forma máis común de agricultura no Estado. Nos últimos anos, as prácticas de cultivo de jhum foron substituídas constantemente por unha importante industria de produtos hortícolas e de bambú.[8] [9] O produto interior bruto estatal para 2012 estimouse en cerca de 70.000 millóns de ₹rupias. Ao redor do 20% da poboación de Mizoram vive por debaixo do limiar da pobreza, cun 35% da pobreza rural a partir de 2014.[10] O Estado ten uns 871 quilómetros de estradas nacionais, con NH-54 e NH-150 que o conectan con Assam e Manipur respectivamente. Tamén é un punto de tránsito en crecemento para o comercio con Myanmar e Bangladesh.
Prohibición do alcol
[editar | editar a fonte]En 1996, o goberno estatal prohibiu o licor; os líderes da igrexa argumentaron que se debería manter a prohibición, mentres outros argumentaron que a prohibición debía ser levantada.[11] Con todo, foi difícil facer cumprir a lei debido á grande demanda de alcol. En 2008, permitiuse de novo a fabricación, venda, posesión e consumo de viño de uvas e goiaba[12] para axudar á economía do Estado. En 2011, a lei foi modificada para incluír viño de mazá, xenxibre, maracuxá, pexego e pera. En 2014, o ministro de estupefacientes do Estado sinalou que a prohibición de bebidas alcohólicas producira problemas graves debido ao consumo de licor espurio e insalubre (de elaboración local), coñecido como zu. O goberno suxeriu que introduciría un proxecto de lei modificado para permitir que as tendas de venda polo miúdo vendesen alcol, pero non os bares.[13] O proxecto de lei de prohibición e control de bebidas alcohólicas de 2014 foi derrogado co Mizoram Liquor Prohibition Bill de 2019.[14][15]
Problemas de ratas
[editar | editar a fonte]Cada 50 anos, o bambú de Mautam florece e as súas sementes ricas en proteínas provocan unha explosión na poboación de ratas negras na selva, que historicamente destruíu o abastecemento de alimentos de aldeas enteiras logo de que as ratas se trasladasen para devorar as colleitas. A praga de 1958–59 provocou un levantamento rural cunha violenta rebelión de 20 anos contra o goberno central. A disputa viu unha resolución en 1986. O problema das ratas repetiuse en Mizoram entre 2006 e 2008.[16] Os cultivos sufriron danos masivos, con rendementos en mínimos de 30 anos que só se recuperaron até os niveis anteriores en 2009, despois da floración do bambú Mautam.[17]
Historia
[editar | editar a fonte]Crese que as primeiras civilizacións en Mizoram prosperaron desde ao redor do 600 a. C., con importantes evidencias arqueolóxicas descubertas na rexión de Vangchhia.[18] [19] [20] Despois diso, os pobos de fala tibeto-birmana emigraron gradualmente desde os outeiros de Chin no actual Myanmar. [21] Estes grupos formaron xefaturas organizadas e adoptaron prácticas agrícolas jhum. No século XVIII, varios clans da rexión uníronse para formar a identidade Mizo, converténdose nos habitantes dominantes da zona, introducindo a lingua, a cultura e a relixión Sakhua Mizo. A mediados do século XIX, os británicos realizaron unha serie de expedicións militares para facer valer o control da rexión, Mizoram foi anexionada polos británicos en 1895 e incorporada á provincia de Assam.[22] Baixo o dominio británico, a introdución de reformas administrativas e a difusión do cristianismo afectaron significativamente á sociedade mizo. [23]
Despois de que a India obtivese a independencia en 1947, Mizoram seguiu sendo parte de Assam como o Distrito de Lushai Hills. Despois da neglixencia do goberno assamés dos Mizos durante a fame (Mautam), a insurxencia foi dirixida pola Fronte Nacional Mizo na década de 1960 que culminou coa sinatura do Acordo de Paz de Mizoram en 1986.[24] O 20 de febreiro de 1987, Mizoram recibiu a plena condición de Estado, converténdose no 23º estado da India.
Artes escénicas
[editar | editar a fonte]O cantante, compositora, poeta e artista Lalsangzuali Sailo, gañadora do premio Padma Shree, era natural de Mizoram.
O Estado de Mizoram ten moitos bailes tradicionais, como:
- Cheraw : un baile que consiste en homes que suxeitan bambú preto do chan. Tocan os paus ábrense e péchanse co ritmo da música. Mulleres con vestidos de cores bailan entrando e saíndo do bambú coa música. [25]
- Khual Lam : un baile mixto que tradicionalmente celebraba con éxito a caza con panos balanceándose con canto e música.[26]
- Chheih Lam : adoita realizarse durante noites frescas con cervexa de arroz, a xente senta en círculo con dous ou máis bailaríns no centro; cantan con composicións improvisadas e moitas veces humorísticas sobre acontecementos recentes ou convidados entre eles con música e bailaríns seguindo o ritmo. A canción chamábase Chheih Hla . A xente mizo tentou presentar o Chheih Lam durante os sermóns da igrexa con polémica.
- Chai Lam : un baile importante no Chapchar Kut, que sitúa aos músicos no centro mentres homes e mulleres con vestidos de cores alternan e forman un círculo; as mulleres sostiñan aos homes á cintura, mentres que os homes sostiñan ás mulleres aos ombreiros; dan un paso adiante para moverse en círculos mentres se balancean á esquerda e á dereita coa música. Pódese cantar unha canción que tamén se chama Chai.[25]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "About Mizoram". dipr.mizoram.gov.in (en inglés). Consultado o 2025-01-14.
- ↑ "at a glance: Mizoram". mizoram.nic.in. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ O nome científico deste paxaro é Syrmaticus humiae, e foi nomeado en honor de Mary Ann Grindall Hume, esposa de Allan Octavian Hume, un administrador británico e ornitólogo do s. XIX.
- ↑ "indian states population". statisticstimes.com; www.main.mohfw.gov.in (en inglés).
- ↑ "india map and urbanization rates" (PDF). cdn.ihs.com.
- ↑ "SCST Presentation". censusindia.gov.in.
- ↑ "Census planned for Chins in Mizoram State - Myanmar". ReliefWeb; reliefweb.int (en inglés). 2012-05-18. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ Agriculture Statistical Abstract 2012-2013 Directorate of Agriculture, Government of Mizoram (2013)
- ↑ Mizoram Economy IBEF, Nova Delhi (2010)
- ↑ "Reserve Bank of India - Publications". www.rbi.org.in. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ "Mizoram Church no to liquor ban Act amendment". news.webindia123.com. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ "mltp-act-wine-rules" (PDF). police.mizoram.gov.in (en inglés).
- ↑ Mizoram likely to lift liquor ban The Times of India
- ↑ "Mizoram passes Bill for total prohibition". The Indian Express (en inglés). 2019-03-21. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ NEWS, NE NOW (2019-03-20). "Mizoram goes dry again as Assembly passes Liquor Prohibition Bill 2019". NorthEast Now (en inglés). Consultado o 2025-01-14.
- ↑ FOTOS: Rat Attack in India Set Off by Bamboo Flowering National Geographic (Marzo de 2009)
- ↑ Aplin, K., & Lalsiamliana, J. (2010), Chronicles and impacts of the 2005–09 mautam in Mizoram, in Rodent outbreaks: Ecology and Impacts, International Rice Research Institute, ISBN 978-971-22-0257-5, pp 13-48
- ↑ "top destination". mizoramtourism.com.
- ↑ "Destination-of-the-week. The discovery of Vangchhia". indianexpress.com.
- ↑ "City of the dead and the lost civilization of Vangchhia - an unexplored heritage site in Mizoram". www.oknortheast.com. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ J.M. Lloyd, History of the Church in Mizoram: Harvest in the Hills (Aizawl: Synod publication Board, 1991, 2), OCLC 29798339.
- ↑ Pau, Pum Khan (2007-01-01). "Administrative Rivalries on a Frontier: Problem of the Chin-Lushai Hills". Indian Historical Review (en inglés) 34 (1): 187–209. ISSN 0376-9836. doi:10.1177/037698360703400108.
- ↑ (en inglés) 2: 55–61. ISSN 2663-7197 https://al-kindipublisher.com/index.php/jhsss/article/view/232. Falta o
|title=(Axuda) - ↑ "Playing the Piper". Frontline (en inglés). 2013-11-27. Consultado o 2025-01-14.
- ↑ 25,0 25,1 Nevill Parry, Lushai Custom: A monograph on customs and ceremonies en Google Books.
- ↑ Kurian, J. C., & Varte, R. T. (1995), Crerow and Khuallam Dances of Mizos, Encyclopaedic Profile of Indian Tribes, Vol 1, ISBN 978-8171412983, Chapter 8
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Mizoram  |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- B. Hamlet, Encyclopaedia of North-East India: Mizoram, Volume 5,ISBN 8170997925
- C. Nunthara, Mizoram: Society and Polity,ISBN 978-8173870590
- T. Raatan, Encyclopaedia of North-east India: Arunachal Pradesh Manipur Mizoram, ISBN 978-8178350684
- Zoramdinthara, Mizo Fiction: Emergence and Developement,ISBN 978-93-82395-16-4
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Official Tourism Site of Mizoram
Geographic data related to Mizoram at OpenStreetMap (en inglés)
