Saltar ao contido

Partido Socialista de Euskadi - Euskadiko Ezkerra

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Partido Socialista de Euskadi-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE)
Partido político do País Vasco
Federación do PSOE
Dirixentes e organización
LíderJesús Eguiguren
(Presidente)
Patxi López
(Secretario Xeral)
MocidadesJuventudes Socialistas de Euskadi - Euskadiko Ezkerraren Gazteak
Filiación internacionalO PSOE é membro da Internacional Socialista e do Partido Socialista Europeo
Historia
Fundación1977 (como PSE-PSOE)
1993 (fusión do PSE-PSOE e Euskadiko Ezkerra)
Posicións políticas
IdeoloxíaSocialdemocracia
Outros datos
SedeAlameda de Rekalde 27, 4ª planta. 48009 Bilbao
Na rede
www.socialistasvascos.com
Youtube: UCkKpUUwe93ZC5cNR99wOiog BNE: XX132166 Editar o valor en Wikidata

O Partido Socialista de Euskadi - Euskadiko Ezkerra (PSE-EE) é a federación no País Vasco (España) do Partido Socialista Obreiro Español (PSOE).

A utilización da denominación PSE é unha forma de resaltar que a federación vasca do PSOE non é unha mera sucursal do partido estatal, e adopta na súa denominación o termo Euskadi, acuñado polo nacionalismo vasco e alleo á tradición do partido ata a guerra civil de 1936. Aínda así foi o socialista Santiago Aznar quen propuxo como unha das primeiras medidas do primeiro Goberno Vasco a adopción da Ikurriña como insignia. Foi Ramón Rubial, en 1945, quen vetou a Santiago Aznar a creación, clandestinamente, no interior, dunha agrupación socialista vasca sen dependencias doutras instancias. Existen movementos socialistas no País Vasco desde 1886, e varias zonas industriais e mineiras foron feudos do PSOE desde comezos do século XX, pero a denominación de PSE non xurdiría como tal ata os anos 70.

Nas primeiras eleccións autonómicas logo da aprobación do estatuto de 1979, no seu programa de 1980, o PSE defendía a transferencia da Seguridade Social ao Goberno Vasco, a creación dun banco público vasco, a xestión de portos e aeroportos ou o dereito de autodeterminación (tal e como se puido ver en numerosas manifestacións da época, onde era habitual ver a personaxes como "Txiki" Benegas ou Enrique Mugica)

Ata 1982 incluía non só ás Agrupacións Provinciais de Biscaia, Guipúscoa e Áraba, senón tamén á Agrupación Socialista de Navarra que en xuño de 1982 separouse para conformar o Partido Socialista de Navarra, PSN-PSOE. Así, Carlos Solchaga, por exemplo, nado en Tudela, foi membro do organo pre autonómico vasco, o Consello Xeral Vasco, que presidiu o seu compañeiro Ramón Rubial.

A pesar de que a denominación habitual dos militantes do PSE é a de socialistas vascos, non hai que confundir ao PSE co Partido Socialista Vasco, un pequeno partido integrante da esquerda abertzale, de finais dos anos 70 e principios dos 80. Tampouco confundir co PSE, Partido Socialista Europeo. En 1986 e debido ao surgimiento de Eusko Alkartasuna obtivo a primacía nas eleccións lexislativas vascas. Aínda que os resultados posibilitaban o establecemento dun tripartito de esquerdas: PSE - EA e EE, o PSE pacto co PNV. Jose Antonio Ardanza, líder da segunda forza, converteuse en Lehendakari grazas aos votos do PSE, abrindo unha etapa de colaboración que chegaría ata 1998, cando a mediados de devandito ano o PSE decidiu saírse do entón goberno de coalición PNV - EA - PSE.

En 1993, o PSE fusiónase con Euskadiko Ezkerra, partido procedente da integración na vida política de ETA (pm), e dá lugar a un novo partido denominado Partido Socialista de Euskadi-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE), que se federa á súa vez ao PSOE.

A fusión PSE-EE pretendía crear un novo partido socialista vasco que aglutinase nunha única formación política a xentes provenientes de tradicións nacionalistas e obreiras, superando as súas diferenzas e quedando unidas por un ideario autonomista, vasquista e socialdemócrata. O modelo que se quería recrear era o do Partit dels Socialistes de Catalunya (PSC), o dun partido socialista vasco no que tamén tanto nacionalistas vascos como nacionalistas españois puidésense sentir identificados.

Con todo, a escisión interna de Euskadiko Ezkerra (Euskal Ezkerra se coaligo con Eusko Alkartasuna e numerosos cadros integráronse en EAJ/PNV) previa á fusión e a posterior evolución do PSE-EE mostraron que en liñas xerais, sen negar a achega de EE ao PSE, a fusión de ambos os partidos foi na práctica unha absorción de EE por parte do PSE. As voces críticas á fusión falan de que máis dunha década despois dentro do PSE-EE non queda de EE máis que as siglas e algún que outro antigo militante.

Desde o 23 de marzo de 2002, o seu secretario xeral é Patxi López.

O PSE-EE nas institucións vascas

[editar | editar a fonte]

O PSE-EE é actualmente a segunda forza política no Parlamento Vasco, por detrás do PNV. Ao longo da súa historia foi nunha ocasión a forza máis votada (nas eleccións autonómicas de 1986), noutras a segunda (por detrás do Partido Nacionalista Vasco) e noutras a terceira (por detrás de PNV e Partido Popular).

Nas eleccións municipais do 27 de maio de 2007 foi o segundo partido máis votado de Euskadi por detrás do PNV, sendo o partido máis votado na provincia de Guipúscoa e o segundo de Áraba cunha diferenza de 165 votos sobre o primeiro (PP). En canto a concelleiros, conseguiu 339 concelleiros nos concellos vascos, sendo a segunda forza política en número de edís por detrás do PNV, con 1.024 concelleiros e seguido de ANV a tan só 2 edís, 337 (restando todos os votos recibidos por candidaturas impugnadas).

Ostenta as alcaldías de Donostia (capital de Guipúscoa), Vitoria (capital de Áraba e do País Vasco) e as localidades de Barakaldo, Éibar, Ermua, Basauri, Portugalete, Sestao, Trapagaran, Andoain, Irún, Iruña de Oca, Elciego, Ribera Baja, Moreda de Álava, Errenteria e Lasarte.

Do mesmo xeito, ten 5 representantes no Senado de España, ostentando un membro deste partido, Javier Rojo[1], a presidencia da Cámara. Igualmente ten 7 deputados no Congreso dos Deputados de España dun total de 19 deputados vascos.

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
  1. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 25 de xuño de 2008. Consultado o 11 de agosto de 2008.