Puerto del Rosario

Puerto del Rosario
Localización
	28°30′00″N 13°52′00″O / 28.5, -13.86667
Estado	España
Comunidade autónoma	Illas Canarias
Provincia	Las Palmas
Capital de	Fuerteventura
Capital	Puerto del Rosario
Poboación
Poboación	43.390 (2023) (149,62 hab./km²)
Xeografía
Superficie	290 km²
Bañado por	Océano Atlántico
Altitude	16 m
Comparte fronteira con	La Oliva ; Antigua ; Betancuria
Organización política
• Alcalde	Marcial Morales Martín
Identificador descritivo
Código postal	35600
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	35017
Sitio web	puertodelrosario.org

Puerto del Rosario é un municipio español, capital da illa de Fuerteventura, provincia das Palmas, Canarias. Forma unha franxa desde a costa oeste á leste.

Historia

Segundo varios autores, o casarío inicial de Puerto de Cabras estableceuse cara a finais do século XVIII e desenvolveuse en paralelo ao crecemento do tráfico marítimo do seu porto, declarado habilitado para a exportación en 1713.

En 1812 as Cortes de Cádiz iniciaron unha serie de cambios entre os que se incluía a creación de novos municipios, establecéndose en Fuerteventura un por cada parroquia existente naquel momento. Así xurdiron Antigua, Betancuria, Casillas del Ángel, La Oliva, Pájara, Tetir e Tuineje, sendo Puerto de Cabras dependente de Tetir.

Anos despois, o 30 de decembro de 1834, mediante Orde Gobernativa, créase o municipio, independente de Tetir, comezando a funcionar como tal o 1 de febreiro de 1835 con Lázaro Rugama Nieves como primeiro alcalde. Durante ese ano, delimitouse o termo municipal, entregándose oficialmente o 13 de febreiro de 1836. Dez anos despois, o 12 de agosto de 1846 os municipios de Casillas del Ángel, Puerto de Cabras e Tetir, ratificaron o deslinde.

Aos poucos vanse instalando no municipio as distintas institucións da administración e o goberno, converténdoo en capital en 1860, substituíndo a Betancuria, capital da illa ata entón.

Entre os anos 1876 e 1899 xorden unha serie de conflitos territoriais entre Tetir e Puerto de Cabras, que finalmente foron resoltos a favor de Tetir. Anos máis tarde, chega unha nova demarcación da capital da illa e así Tetir e Casillas del Ángel pasan a ser parte do termo municipal como Distritos Censales o 24 de xuño de 1925 e o 21 de setembro de 1926 respectivamente.

En 1936 o coronel Jesús Ferrer Gimeno, gobernador civil, ordena mediante a circular 630 a disolución do concello republicano e establece unha Comisión Xestora integrada por Esteban Domínguez Cabrera, Luis Rodríguez de Vera, Isidro González Díaz e Benito Herrera Cruz. A comisión xestionou o municipio ata o 6 de febreiro de 1949, momento no que tomaron posesión do seu cargo os novos concelleiros elixidos por decreto o 30 de setembro de 1948.

O 19 de febreiro de 1954 o Consello de Ministros aproba a Carta Económica Municipal dos concellos de Fuerteventura, permitindo o saneamento da economía municipal. Nesta época, empeza a exporse a necesidade de cambiar de nome ao municipio, cambio que se aproba no Consello de Ministros o 16 de marzo de 1956, pasando a chamarse Puerto del Rosario, nome que mantén actualmente.

Durante os anos 1960, moitos habitantes da illa emigran a outras illas e ao Sáhara e a capital vai crecendo aos poucos debido á chegada de xente procedente dos pobos do interior.

En 1976, tras a morte de Franco e coa descolonización do Sáhara, o Terzo Don Juan de Austria 3º da Lexión, ao mando do Coronel Pallás, chega a Puerto del Rosario, permanecendo na illa ata 1995. Sendo ben recibida ao principio, aínda que non por todos os seus habitantes, a chegada da Lexión trouxo, por unha banda, a dinamización da economía tanto da capital como da illa no seu conxunto, e por outra, os problemas e conflitos propios dun repentino crecemento da poboación.

Coa transición chega unha perda de interese pola política municipal que se fai patente coa chegada a alcalde en 1979 de Fermín Vera Moséguez tras renunciar ao posto os alcaldes anteriores. A pesar das dificultades desta época, Puerto del Rosario iniciou a etapa democrática na que se atopa hoxe en día.

Na actualidade, varios colectivos e personalidades defenden a recuperación do antigo nome da capital, Puerto de Cabras.

Demografía

Os seus principais núcleos de poboación son Puerto del Rosario, Casillas del Ángel (termo independente ata 1926), Tetir (termo independente ata 1925) e La Asomada.

Evolución demográfica
1900	1930	1950	1970	1981	2000	2010
506	3.441	4.252	6.680	13.878	21.274	35.702

Contorno

Entre as súas praias destacan as de Jarugo, Puerto Lajas e Playa Blanca, que ofrecen as condicións necesarias para a práctica de deportes acuáticos como o surf e o wíndsurf. No seu territorio atópanse dous espazos naturais protexidos, o Parque Rural de Betancuria e a Paisaxe Protexida de Vallebrón, que se estenden tamén por outros municipios.

Transportes

Aeroporto

Artigo principal: Aeroporto de Fuerteventura.

É o principal punto de acceso á illa. As súas instalacións están capacitadas, segundo Aena, para dar servizo a cinco millóns de pasaxeiros ao ano (entre chegadas e saídas). Atópase situado en El Matorral, a cinco quilómetros de Puerto del Rosario. Está conectado aos distintos municipios mediante varias liñas de guaguas (autobuses).

Portos

A actividade principal do porto de Puerto del Rosario é o tráfico de mercancías aínda que as súas instalacións permiten a atracada de cruceiros turísticos. Actualmente estase ampliando e construíndo un porto deportivo.

Estradas

Desde Puerto del Rosario saen as dúas vías principais da illa. A FV-1 une a capital con Corralejo, ao norte, e a FV-2 con Jandía, ao sur. Ambas as estradas discorren bordeando a costa da illa.

O crecemento de Fuerteventura fixo que estas vías se vexan saturadas e cun alto índice de sinistralidade. Por iso, estanse levando a cabo melloras en distintos tramos desta estrada que, no futuro, preténdese converter no eixo norte-sur que una Morro Jable con Corralejo.

Actualmente estase finalizando a construción dunha estación de guaguas. Esta estación, que contará con espazo para 15 guaguas normais e dúas articuladas de grandes dimensións, dará servizo tanto ás municipais como ás liñas que unen as distintas poboacións da illa.

Véxase tamén

Ligazóns externas

Sitio web do concello (en castelán)
Ministerio de Medio Ambiente. Praias do concello (en castelán)
Webcam Playa Blanca, Puerto del Rosario, Fuerteventura (en castelán)