Os Cantóns

Os Cantóns
Tipoloxía	avenida
Localización
Inicio	Rúa Real, rúa Nova e avenida da Mariña
Fin	Rúa de Juana de Vega, rúa Compostela e rúa Sánchez Bregua
Localidade	A Coruña

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Cantón (homónimos).

Os Cantóns é o nome que recibe unha das principais avenidas da cidade da Coruña, situada no barrio da Pescaría e formada por dous tramos diferenciados no nomenclátor: o Cantón Grande e o Cantón Pequeno. O Cantón Grande comeza no cruzamento da rúa Real coa rúa Nova e a avenida da Mariña e vai ata a rúa Santa Catarina, onde pasa a se denominar Cantón Pequeno ata chegar á praza de Mina, punto de confluencia entre as rúas Juana de Vega, Compostela e Sánchez Bregua, continuación natural esta última da avenida que conforman os dous Cantóns. Durante todo este percorrido, os Cantóns están delimitados na beira sur polos xardíns de Méndez Núñez.

Historia

Vista dos Cantóns a finais do século XIX por José Sellier.

No edificio situado no número 13 do Cantón Grande faleceu o xeneral Sir John Moore.

En 1820-1823, 1840-1874 e 1932-1936 o Cantón Grande recibiu o nome de Cantón de Porlier e o Pequeno o de Cantón de Lacy. En 1943 foron bautizados como Cantóns de José Antonio.

O Camiño Inglés atravesa os Cantóns, procedente da igrexa de Santiago.

Institucións e comercios

En 1920 inaugurouse o Teatro Linares Rivas nun edificio modernista de Leoncio Bescansa. Foi derribado en 1940 para a construción do Cine Avenida.

No primeiro piso do número 14 (derruído en 1977) do Cantón Grande estivo a sede do Casino Republicano.

Pola súa situación céntrica foi sede de numerosos bancos e fundacións.

Arquitectura

Obelisco.

A arquitectura dos Cantóns modificouse enormemente dende a construción do Banco Pastor en 1925. Existen na rúa edificios destacados, algúns deles catalogados. No Cantón Grande sitúanse:

• Nº 3, Fundación ONCE, de Sebastián Mateu, Gilbert Barbany (década de 1990).
• Nº 4, Banco Santander, de arquitectura franquista inspirada no Neoclasicismo (década de 1950).
• Nº 5, Edificio Granada, edificio para o Banco de Granada deseñado por José María García de Paredes (1974-1980).
• Nº 7, Cine Avenida, de Rafael González Villar (1941), edificio racionalista.
• Nº 8, Sede de Afundación, de Nicholas Grimshaw (2006).
• Nº 9, Sede da Fundación Barrié, de Gerardo Salvador Molezún, Ramón Vázquez Molezún e Rafael Olaquiaga (1990).

No Cantón Pequeno:

• Sede do Banco Pastor, de Antonio Tenreiro e Peregrín Estellés (1922-1925). Edificio de 40 metros de altura inspirado na Escola de Chicago con detalles art déco. Foi o edificio máis alto de España ata 1929.
• Nº 15-17, sede de The Anglo-South American Bank, de Eduardo Rodríguez-Losada Rebellón (1925).
• Nº 18-21, sede do Banco de La Coruña, de Leoncio Bescansa (1925).
• Nº 22, de Pedro Mariño (1926).
• Nº 26, de Eduardo Rodríguez-Losada Rebellón (1915).

Ademais, no Cantón Grande está o Obelisco en honra de Aureliano Linares Rivas, de Gabriel Vitini Alonso, con base de Antonio de Mesa (1895).

Galería de imaxes

• 
  Nº 4 do Cantón Grande.
• 
  Sedes da Fundación Barrié e AFundación.
• 
  Sede do Banco Pastor no Cantón Pequeno.
• 
  Nº 15-17 do Cantón Pequeno.
• 
  Nº 18-21 do Cantón Pequeno.

Véxase tamén

Bibliografía

• García López, Alfonso (2009). Calles con historia (en castelán). Espacio Cultura Editores. ISBN 978-84-938089-1-4. 
• Martínez Suárez, Xosé Luís; Casabella López, Xan (1989). Catálogo arquitectura. A Coruña 1890-1940. COAG. ISBN 978-84-85665-09-9. 

Ligazóns externas

• Historia da Zona Obelisco Arquivado 04 de marzo de 2016 en Wayback Machine.
• Plano dos Cantóns (1879)
• La casa del Cantón