Capela de San Miguel de Celanova

Capela de San Miguel de Celanova
	Capela de San Miguel de Celanova
Datos xerais
País	Galicia
Tipo	Igrexa
Advocación	San Miguel
Localización	Celanova
Coordenadas	42°09′08″N 7°57′23″O / 42.152352, -7.956489
Catalogación	Monumento Nacional
Culto
Culto	Igrexa católica
Diocese	Ourense
Arquitectura
Construción	937-942 (Antigo Reino de Galiza )
Fundador	San Rosendo
Estilo	Mozárabe, Arte de repoboación
	; San Miguel de Celanova Localización da Capela de San Miguel de Celanova
	[ editar datos en Wikidata ]

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Capela de San Miguel.

A Capela de San Miguel de Celanova é unha construción prerrománica de estilo mozárabe, ou de repoboación,^[1] a carón do mosteiro de San Salvador de Celanova. Foi declarada Monumento Nacional en 1923.^[2]

Descrición

Da época da fundación do mosteiro só resta, na horta, esta pequena capela prerrománica de influencia mozárabe consagrada a San Miguel (coñecida como Capela de San Miguel), única no seu estilo en Galicia. Foi construída entre os anos 937^[3] e 942^[4] e ergueuna San Rosendo como santuario-oratorio e hospedería para peregrinos^[5] dedicado ao seu irmán o conde Froilán Gutiérrez, creador do mosteiro de San Salvador, nas proximidades.

O material é perpiaño granítico^[3] de gran calidade.

O templo consta de tres espazos que están delimitados por arcos de ferradura: a nave ou vestíbulo, o espazo central e a ábsida. O primeiro, presenta unha entrada lateral e sobre o lintel aparece unha inscrición en latín, na que se menciona ao conde Froilán. Está cuberta, interiormente, por unha bóveda de canón e o seu muro refórzase con contrafortes e, exteriormente, está cuberto por un tellado a dúas augas. Tamén contén unha pequena fiestra cun arco de ferradura.

Inscrición no lintel	Placa conmemorativa coa tradución

† Auctor huius operis tu Deus esse crederis: dele pe- cata omnibus te Christe pie orantibus: instat præseis memoria indigno famulo Froila: que obtat et in Domino te coniurat o bone dilecte qui legis ut me pec- catore memoria habeas sacra et oratione	Ti, oh Deus, autor desta obra es crido Ti, oh Cristo, borra os pecados dos que rezan: O presente recordo recomenda a Froila, o teu indigno servo quen desexa e no señor vos conxura, oh ben amado, que les isto para que te lembres de min, pecador, na sagrada oración .

O corpo central, ou cruceiro, tamén leva contrafortes no muro exterior, tellado a catro augas que se apoia sobre unha cornixa decorada con modillóns ou canzorros de rolos con baixorrelevos nos que alternan espirais e rosetas de seis pétalos, semellantes aos de Santiago de Peñalba (León)^[6]. Interiormente, garda unha bóveda de arestas que se apoia sobre arcos de ferradura que caen sobre canzorros lobulados.

A ábsida está cuberta por un tellado a dúas augas e a menor altura có primeiro corpo. Interiormente ten unha planta case circular, moi pequena, de 1’35 m. de diámetro, separada do resto da construción por un arco de ferradura enmarcado por un alfiz, e está cuberto por unha cúpula galonada.^[6]

A orientación, cara ao leste, está pensada para que o sol nacente atravese, nos equinocios, as fiestras do corpo central.^[7]

Medidas euclidianas

Segundo o investigador da Universidade de Vigo Roberto Vázquez Rozas a capela foi construída segundo as proporcións matemáticas de Euclides^[8]. O módulo central ten 3,836 metros de longo, o duplo da lonxitude do rectángulo da ábsida (1,915 m x 2,31 de ancho). Estas proporcións están relacionadas coas medidas árabes, que posiblemente determinaron o tamaño da edificación. Así, na capela aparece a relación de proporción de 6, 9 e 12 pés árabes na ábsida, a nave e o espazo cadrado central. Isto responde aos principios da sección áurea expostos por Euclides cara ao século III a. C.

Galería de imaxes

Planta
Vista exterior
Arco de ferradura e alfiz
Modillóns ou canzorros interiores.
Ábsida
Modillóns ou canzorros exteriores con espirais alternando con rosetas de 6 pétalos.
Detalle das xaneliñas