Tunisia

Tunisia

تونس (ar) Tunisia (ms) Tunisia (en) الجمهورية التونسية (ar) Republic of Tunisia (en) Republik Tunisia (ms)
Bandeira Brasón
Himno	Humat al-Hima (pt) (12 de novembro de 1987)
Lema	«حرية، كرامة، عدالة، نظام» «Rhyddid, urddas, cyfiawnder, a threfn»
Epónimo	Tunes
Localización
34°N 10°L
Capital	Tunes
Contén a división administrativa	Ariana (pt) Ben Arous (pt) Bizerte (pt) ../... 24+
Poboación
Poboación	11.565.204 (2018) (70,69 hab./km²)
Lingua oficial	lingua árabe
Xeografía
Parte de	África do Norte lista negra dos paraísos fiscais da Unión Europea (–2018)
Superficie	163.610 km²
Bañado por	Mar Mediterráneo
Punto máis alto	Djebel Chambi (pt) (1.544 m)
Punto máis baixo	Shatt al Gharsah (en) (−17 m)
Comparte fronteira con	Libia Alxeria
Datos históricos
Precedido por	Protetorado Francês da Tunísia (pt)
Creación	20 de marzo de 1956
Evento clave Tunisian independence (en)
Día festivo	Día Internacional dos Traballadores (1 de maio) Aninovo (1 de xaneiro) Eid al-Fitr (1 Shawwal (en) ) Eid al-Adha (10 Dhu al-Hijjah) Ano novo musulmán (1 Muharam) Mawlid (12 Rabi' al-awwal (en) ) National Women's Day (en) (13 de agosto) Evacuation Day (en) (15 de outubro) Events of 9 April 1938 (en) Revolução de Jasmim (pt) Isra e Miraj (pt) (27 Rajab (en) )
Organización política
Forma de goberno	República parlamentaria República semipresidencialista
• Presidente da Tunísia (pt)	Kaïs Saïed (pt) (2019–)
Órgano executivo	Government of Tunisia (en)
• Primeiro-ministro da Tunísia (pt)	Ahmed Hachani (pt) (2023–)
Órgano lexislativo	Assembly of the Representatives of the People (en) , (Escano: 217)
Membro de	Área Continental Africana de Livre Comércio (pt) Comunidade dos Estados do Sahel-Saara (pt) Organización Mundial da Propiedade Intelectual ../... 38+
PIB nominal	46.687.298.709 $ (2021)
Moeda	dinar tunisiano (pt)
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar Tempo central europeo, horario estándar UTC+02:00, horario de verán Africa/Tunis (en)
Dominio de primeiro nivel	.tn
Prefixo telefónico	+216
Teléfono de emerxencia	190 (en) , 198 (pt) , 193 e 197 (en)
Código de país	TN
Outro
Irmandado con	Seto

Tunisia (en árabe : al-Jamhuriya at-Tunisia, الجمهورية التونسية), é un país árabe de África do norte, limitado polo Mediterráneo. É un país do Magreb, coma Marrocos, Mauritania, Alxeria e Libia. Situada no norte do país, a súa capital é Tunes.

Coa independencia o 20 de marzo do 1956, unha asemblea constituínte foi elixida, que aboliu a monarquía bey da dinastía huseinita no poder desde 1705 e proclamou a república o 25 de xullo do 1957 con Habib Bourguiba coma presidente.

Tunisia é un destino popular dos turistas europeos que visitan Hamamato, Monastir, Souse e o Porto El-Kantaoui, o deserto do Sáhara no sur, e os sitios arqueolóxicos coma Cartago ou Dougga.

Historia

Tunisia está poboada desde a prehistoria. Os seus primeiros habitantes coñecidos son os bérberes.

• 814 A.C.: Fundación de Cartago por colonos fenicios, conducidos pola raíña Dido. A nova cidade desenvólvese axiña, converténdose nunha potencia que inqueda a Roma.
• 264 - 146 A.C.: Tres guerras contra Roma, pasadas á posteridade baixo o nome das guerras púnicas, dando lugar, entre outras, á fantástica expedición conducida por Haníbal que atravesa os Alpes cos seus elefantes (218 - 202 A. C). Estas guerras rematan coa derrota de Cartago.
• 146 A.C. - 439: Establecemento da primeira colonia romana, Africa. O país coñece unha grande prosperidade. Desenvólvense a agricultura e a urbanización.

Vándalos e Bizantinos

• 439: Conquista de Cartago polos Vándalos.
• 533: Toma de Cartago polos Bizantinos.

Era árabe-musulmá

Mapa de Tunisia

• 647-698: Comezo da era árabe-musulmá. Fundación de Kairouan por Oqba Ibn Nafaa (en 670) e toma de Cartago polos árabes no 698.
• 800-909: Expansión do islam e establecemento da dinastía dos Aghlabidos (construción da mesquita de Zitouna de Tunis). Kairouan é entón o centro político e intelectual do Magreb.
• 909-1159: Dinastías fatimida e zirida. Mahdia, fundada en 921, convértese na capital do país.
• 1159-1230: Os Almohades unen os país do Magreb e a Andalucía musulmá.
• 1236: Os Hafsides, vasalos dos Almohades, decláranse independentes e fundan unha nova dinastía en Tunisia que reina ata o 1574.
• 1574: A Tunisia é anexada ao Imperio Otomán.
• 1705: Fundación da dinastía huseinita (botada o 25 de xullo do 1957).

Protectorado francés

Tunisia vista desde satélite

1881-1956: Protectorado francés, establecido o 12 de maio de 1881. A resistencia anticolonial dura durante practicamente a totalidade dos 75 anos da dominación francesa.

Independencia

O 20 de marzo de 1956 Tunisia obtén a independencia. O 25 de xullo de 1957 proclamouse a república, nomeándose a Habib Bourguiba presidente da Tunisia independente.

O 1 de xuño de 1959 adoptouse a primeira constitución republicana.

O 15 de outubro de 1963 as tropas francesas evacuaron Bizerte, a súa última base no país.

O 7 de novembro de 1987 o primeiro ministro Zina el-Abidina Ben Ali depuxo o presidente Bourguiba, xulgado por incapacidade de continuar as súas funcións.

O 14 de xaneiro de 2011 un levantamento popular depuxo o presidente Ben Ali e mandouno ao exilio a Arabia Saudita.

División administrativa

Provincias de Tunisia

Tunisia atópase dividida en 24 provincias:

Ariana Béja Ben Arous Bizerte Gabès Gafsa Jendouba Kairouan Kasserine Kebili Kef Mahdia

Manouba Medenine Monastir Nabeul Sfax Sidi Bou Zid Siliana Sousse Tataouine Tozeur Tunis Zaghouan

As provincias están divididas en 264 " delegacións" ou "distritos" (mutamadiyat), e subdivididos en municipios (shaykhats' ') e sectores (imadats).

Política

Gobernantes dende 1957:

• Habib Bourgiba (1957-1987)
• Zine al-Abidine Ben Alí (1987-2011)

Xeografía

Artigo principal: Xeografía de Tunisia.

Economía

Artigo principal: Economía de Tunisia.