Valderredible

Valderredible
Localización
	42°48′26″N 3°56′21″O / 42.807222222222, -3.9391666666667
Estado	España
Comunidade autónoma	Cantabria
Capital	Valderredible (en)
Poboación
Poboación	931 (2024) (3,12 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Q107553146
Superficie	298,24 km²
Altitude	835 m
Comparte fronteira con	Valdeprado del Río ; Basconcillos del Tozo ; Berzosilla ; Valle de Valdelucio ; Pomar de Valdivia ; Sargentes de la Lora ; Valle de Valdebezana ; Valle de Sedano ; Alfoz de Santa Gadea ; Alfoz de Bricia ; Aguilar de Campoo
Organización política
• Alcalde	Luis Fernando Fernández (en)
Identificador descritivo
Código postal	39220
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	39094
Sitio web	valderredible.es

Valderredible é o concello máis meridional da comunidade autónoma de Cantabria. Limita polo norte con Valdeprado del Río, polo leste e sueste coa provincia de Burgos e polo oeste e suroeste coa provincia de Palencia, ámbalas dúas de Castela e León. Valderredible está situado na comarca de Campoo-Los Valles e por el discorre o río Ebro. É o municipio de Cantabria con maior extensión.

Historia

Atopáronse restos de ferramentas do Neolítico e da Idade de Bronce en Salcedo, pinturas rupestres en Ruanales e un menhir (chamado Lanchahincada) en San Martín de Elines. Tamén hai pegadas da ocupación romana.

Na Alta Idade Media (cara ao século X), a zona xa era coñecida como Val de Ripa Hibre (castelán antigo: Val do río Ebro, do que deriva o nome actual de Valderredible) e debía de estar bastante poboada, pola abundancia de ermidas rupestres, enterramentos e restos cerámicos datados na época. A partir dos séculos XI e XII constrúense as abundantes igrexas románicas da comarca.

Valderredible estivo integrado no Meiriñado de Campoo até que, en 1633, os seus veciños conseguiron o dereito a ter alcaldes designados pola autoridade real de entre eles. No ano 1835 obtén o rango de municipio.

Patrimonio

Varios son os bens de interese cultural deste municipio. Por un lado, hai unha serie de monumentos entre os que se distinguen as ermidas rupestres das igrexas románicas e, por outro, unha serie de zonas arqueolóxicas.

Monumentos

Colexiata de San Martín, en San Martín de Elines, máximo expoñente do patrimonio románico da zona. Existente xa antes do século X, de influencia mozárabe, foi reconstruída no século XII.
Igrexa rupestre en Cadalso.
Igrexa rupestre de Santa María de Valverde. É a máis destacada das ermidas rupestres; data dos séculos VIII-X, cunha espadana do século XII e situada ao lado dun cemiterio medieval con tumbas tamén escavadas na rocha.
Igrexa rupestre de San Miguel, de Campo de Ebro.
Igrexa rupestre de Arroyuelos.
Igrexa de San Martín, en San Martín de Valdelomar.
Torre de Ruerrero
Torre de Cadalso

Hai outras manifestacións románicas non protexidas oficialmente, que fan que Valderredible forme parte do País do Románico, zona cunha das maiores concentracións de igrexas románicas de Europa, estando todas elas sendo sometidas a un proceso de restauración. Poden citarse San Andrés de Valdelomar (século XII ou comezos do XIII), Castrillo de Valdelomar, Villanueva de Nía e varias máis, conservadas en maior ou menor medida, repartidas por toda a zona.

Zonas arqueolóxicas

Zona arqueolóxica de Santa María de Hito, en Santa María de Hito.
Ídolo de Ruanales, en Ruanales
Abrigo do Cubular, tamén en Ruanales.

Lugares de interese

Xunto á Ermida Rupestre de Santa María de Valverde, localízase o Centro de Interpretación da Arte Rupestre, que se encontra aberto ao público.

Na localidade de La Puente del Valle, atópase o Centro de visitantes da "Piedra en Seco", dependente do Goberno de Cantabria, aberto ao público desde finais do 2006.

Centro de Visitantes la Piedra en Seco, en Puente del Valle.
Cabaña de piedra en seco.

No cruzamento de Puente del Valle con Montecillo e Quintanilla de An, áchanse os restos da ermida rupestre de San Pantaleón, e dunha necrópole labrada no alto dunha rocha.

A localidade de Rebollar de Ebr, alberga o Observatorio Astronómico de Cantabria.

En Riopanero encóntrase o Centro de Visitantes do Monte Hijedo, un dos bosques de carballo albar máis importante do norte de España. A través desta localidade temos un dos accesos a este bosque.

En Polientes, centro de servizos da zona, localízase o Museo Etnográfico de Valderredible.

Localidades

Carballeira nas inmediacións de Navamuel.

Demografía

A poboación deste municipio, como é habitual nas zonas interiores de Cantabria, diminuíu enormemente, tendo escasamente os 1000 habitantes na actualidade. Este despoboamento, xunto á grande extensión do municipio, provoca un número moi baixo de habitantes por quilómetro cadrado.

Evolución demográfica
1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1980	1990	2000	2007
7.442	7.149	7.554	7.050	6.581	6.092	4.989	2.582	1.562	1.374	1.261	1.137

Fonte: INE

No 2008, das 1.131 que residen en Valderredible, 627 son homes e 504 mulleres.

Administración

Eleccións municipais, 25 de maio de 2003
Partido	Votos	%	Concelleiros
PP	426	40,69 %	4
PSOE	365	34,86 %	3
PRC	246	23,50 %	2

Alcalde electo: Luis Fernando Fernández (PRC).

Eleccións municipais, 27 de maio de 2007
Partido	Votos	%	Concelleiros
PRC	411	45,92 %	5
PSOE	240	26,82 %	2
PP	237	26,48 %	2

Alcalde electo: Luis Fernando Fernández (PRC).

Véxase tamén