Gran Premio de España
| ||
| Tipo | evento deportivo recorrente  | |
|---|---|---|
| Deporte | deportes de motor | |
| Organizador | Federación Internacional do Automóbil | |
| Localización e Datas | ||
| Localización | Circuíto de Cataluña (Vallès Oriental) (1991–) 41°34′12″N 2°15′40″L / 41.57, 2.2611111111111 | |
| Lonxitude | 4,675 km | |
| País | España | |
| Vixencia | 1913 – | |
| Período de ocorrencia | 1 ano | |
| Competición | ||
| Primeiro posto | Lewis Hamilton | |
| Outro | ||
| Páxina web oficial | circuitcat.com… | |
O Gran Premio de España é unha carreira válida para o campionato de Fórmula 1 e actualmente dispútase no Circuíto de Cataluña, en Barcelona, España. A carreira é unha das máis antigas do mundo aínda que con polémica, celebrou o seu centenario en 2013. A carreira tivo un comezo modesto como unha carreira de coches de serie. Interrompida pola primeira guerra mundial, a carreira esperou unha década para a súa segunda carreira antes de converterse nun elemento básico do calendario europeo. Foi promovido á Campionato de Europa en 1935 antes de que a guerra civil española puxera fin á competición. A carreira foi restablecida con éxito en 1967 e regularmente forma parte do Campionato Mundial de Fórmula Un desde 1968 en distintos lugares.
Historia
[editar | editar a fonte]Orixes e preguerra
[editar | editar a fonte]O primeiro Gran Premio de España disputouse en 1913, en realidade non foi Un Gran Premio de fórmula dun día, disputouse coas regras da competición sobre un circuíto de estrada de 300 km preto de Madrid, na vía cara a Valladolid. distintas carreiras de motor disputáranse en España antes, a máis notable entre eles a Copa de Cataluña de 1908 e 1909, nas estradas ao redor de Sitges, preto de Barcelona. Ambos eventos foron gañados por Jules Goux, axudando a establecer unha forte tradición de carreiras en España, que continuou ata os nosos días. Este entusiasmo polas carreiras levou ao proxecto de construción dunha pista permanente en Sitges, un óvalo de 2 km coñecido como Sitges-Terramar, e foi sede do Gran Premio de España de 1923.
Lasarte
[editar | editar a fonte]Logo desta primeira carreira, a pista tivo dificultades financeiras, e os organizadores tiveron que buscar outro lugar. En 1926, o Gran Premio de España trasladouse aos 17´749 km do Circuíto de Lasarte na costa norte, sede da principal carreira en España durante a década de 1920, o Gran Premio de San Sebastián. O Gran Premio de España de 1927 foi parte do Campionato Mundial de Fabricantes AIACR, pero a carreira non se estableceu e en 1928 e 1929 disputouse baixo os regulamentos dos coche deportivos. O Gran Premio de España de 1930 para coches deportivos, previsto para o 27 de xullo foi cancelado debido á mala situación económica tralo Crac de Wall Street en outubro de 1929. Os anunciados Grandes Premios de 1931 e 1932 tamén foron cancelados debido ás dificultades políticas e económicas. Finalmente, en 1933 o Gran Premio de España foi restablecido en Lasarte co apoio do goberno. Logo da carreira de 1935, e xa durante guerra civil as carreiras detivéronse. En 1946, as carreiras regresaron a España como o Gran Premio Peña Rhin no circuíto urbano de Pedralbes en Barcelona.
Fórmula Un
[editar | editar a fonte]Pedralbes
[editar | editar a fonte]España non volveu ao calendario internacional ata 1951, uníndose ao calendario das carreiras do campionato de Fórmula Un disputándose en Pedralbes. O arxentino Juan Manuel Fangio gañou o seu primeiro campionato do mundo na carreira de 1951 nun Alfa Romeo, aproveitándose dos problemas cos pneumáticos de Ferrari. A carreira estaba programada para as tempadas 1952 e 1953, pero non tiveron lugar debido á falta de diñeiro,[1] e en 1954, o británico Mike Hawthorn detivo o dominio de Mercedes ao gañar nun Ferrari. En 1955, o Gran Premio de España en Pedralbes estaba programado para disputarse, pero un terrible accidente nas 24 Horas de Le Mans no que resultaron mortas a máis de 80 persoas deu lugar a regulacións sobre a seguridade dos espectadores e o programado Gran Premio de España (como moitos outros) cancelouse ese ano e nos posteriores 2 anos (tamén debido a máis problemas co diñeiro para soster a carreira), posteriormente a rúa peonil que bordeaba Pedralbes nunca máis foi utilizada de novo para carreiras de coches.
Jarama e Montjuïc
[editar | editar a fonte]Na década de 1960, España fixo unha oferta para volver ao mundo das carreiras de motor internacionais, o RACE encargou un novo circuíto de carreiras permanente ao norte de Madrid, en Jarama, e o goberno español reformou do circuíto urbano de Montjuïc en Barcelona con melloras de seguridade. Un Gran Premio fóra de campionato disputouse no Jarama en 1967, foi gañado por Jim Clark competindo nun coche Lotus de F1.
En 1968, o Jarama acolleu o Gran Premio de España, cerca do comezo da tempada de F1. Acordouse, logo deste evento, que a carreira alternaría entre o Jarama estreito, lento e revirado e o rápido, amplo e maxestoso Montjuic, o circuíto de Montjuic acolleu a súa primeira carreira de Fórmula Un en 1969, gañado polo británico Jackie Stewart. O Jarama acolleu a carreira nos anos pares, e Montjuic nos anos impares. A carreira de 1970 viu o belga Jacky Ickx e o británico Jackie Oliver involucrados nun accidente con lume, Ickx e Oliver escaparon con queimaduras. A carreira foi gañada por Stewart, gañou de novo o ano seguinte logo de manter a raia a 3 coches máis potentes con motores de 12 cilindros. O austríaco Niki Lauda gañou a primeira das súas 25 carreiras en 1974. A carreira de 1975, estivo marcada pola traxedia, houbera preocupacións sobre a seguridade da vía durante as carreiras de práctica, xa que as barreiras Armco que rodeaban as rúas da cidade do circuíto de Montjuic non se fixaran adecuadamente. Houbo unha serie de protestas, e os pilotos negáronse a correr. Os organizadores de pánico, e ameazaron con bloquear os coches dentro do estadio senón corrían. Os pilotos e equipos cederon; pero o dobre gañador Emerson Fittipaldi retirouse como protesta logo dunha soa volta. Na volta 26 da carreira, o coche de Rolf Stommelen chocou cando rompeulle o alerón traseiro, matando a catro espectadores. A carreira foi detida na volta 29 e declarouse gañador a Jochen Mass, aínda que se outorgaron só a metade dos puntos.
Jarama
[editar | editar a fonte]Logo dos tráxicos sucesos en Montjuic, o Gran Premio de España limitouse ao Jarama. A carreira de 1976 viu o británico James Hunt aproveitarse da rotura de costelas de Lauda nun accidente de tractor, logo foi descualificado ao atoparse que o seu coche era 1,8 polgadas máis ancho do permitido. O equipo McLaren de Hunt apelou a decisión, que foi un éxito; Hunt recuperou os 9 puntos. 1977 e 1978 viu Mario Andretti dominado co seu Lotus 78 con efecto chan. A carreira de 1980 foi de nota, porque o venres pola mañá antes de fin de semana, o presidente da FISA (o órgano de goberno que controla a Fórmula Un no momento) Jean Marie Balestre anunciou que o Gran Premio de España non sería considerado como unha carreira do campionato, ningún dos equipos de fábrica (Ferrari, Renault e Alfa Romeo) presentáronse para a carreira e só competiron os construtores independentes pertencentes a FOCA. A carreira foi gañada por Alan Jones nun Williams. 1981 foi unha carreira que Gilles Villeneuve no seu Ferrari de difícil manexo mantivo baixo control a 4 coches para logra a vitoria no revirado e estreito circuíto, é considerada como unha das mellores carreiras de todos os deportes de motor. Pero o Gran Premio de España no Jarama tamén foi eliminado do calendario de carreiras porque os organizadores parecían máis interesados en construír un campo de golf preto do circuíto, e tamén debido á estreita pista, as condicións desagradablemente cálidas e a pequena asistencia de espectadores na carreira dese ano; volvería en 1986.
Xerez
[editar | editar a fonte]En 1985, o Alcalde de Xerez encargou un novo circuíto de carreiras na súa cidade para promover o turismo e o xerez. A pista, o Circuíto Permanente de Jerez, situado cerca de Sevilla no sur de España terminouse a tempo para a tempada de 1986 de Fórmula Un, viu unha furiosa batalla entre Ayrton Senna e Nigel Mansell, cos dous coches acabando un á beira do outro. Senna gañou por 0.014 segundos: un dos finais máis xustos da F1. En 1987 Mansell gañou no seu Williams e en 1989 Senna, nunha dura carreira para manterse nos puntos na disputa do campionato gañou a carreira por diante do austríaco Gerhard Berger nun Ferrari e o seu odiado compañeiro en McLaren o francés Alain Prost. A carreira de 1990 foi o último Gran Premio de España en Xerez (Xerez, aínda foi o escenario do Gran Premio de Europa en 1994 e 1997). Durante a práctica, o piloto Martin Donnelly destruíu o seu Lotus nun choque a alta velocidade, e o británico saíu despedido do coche. Resultou gravemente ferido, pero sobreviviu, nunca correu de novo na Fórmula Un. A remota localización de Xerez non axudou a atraer grandes multitudes ás carreiras, combinado co atroz accidente de Donnelly, non fixo nada para axudar á reputación de Xerez. Malia que o circuíto era moi popular entre a fraternidade da F1. Os Ferrari terminaron primeiro e segundo na carreira, con Prost terminando por diante de Mansell.
Cataluña
[editar | editar a fonte]O traballo no Circuíto de Barcelona-Cataluña estaba en marcha en Barcelona grazas ao apoio do goberno español, e en 1991, o evento trasladouse a esta nova pista, onde permanece desde entón. O evento de 1992 anunciouse como o Gran Premio dos Xogos Olímpicos.
O equipo Williams dominou as primeiras carreiras celebradas alí, logrando todas as vitorias ata 1994. Michael Schumacher gañou un total de seis veces, incluíndo a súa vitoria de 1996 baixo unha forte choiva, foi a súa primeira con Ferrari. Mika Häkkinen logrou tres vitorias e estaba en camiño da cuarta en 2001 antes do fallo do seu coche na última volta.
Desde o ano 2003 a carreira foi moi seguida grazas a éxito de Fernando Alonso. Alonso terminou segundo en 2003 e 2005 antes de lograr a vitoria desde a pole en 2006. Alonso terminou terceiro en 2007, con dous segundos postos en 2010 e 2012, onde terminou detrás de Williams do castelanfalante Pastor Maldonado, que gañou desde a pole, esta foi a primeira vitoria e pole nun Gran Premio para un piloto venezolano e a primeira vitoria de Williams desde o Gran Premio do Brasil de 2004 e a primeira vitoria do equipo no Gran Premio de España desde 1997. Dous pilotos españois gañaron o Gran Premio de España, Carlos de Salamanca en 1923 e Alonso en 2006 e 2013, cos castelanfalantes Juan Manuel Fangio que gañou en 1951, así como Maldonado en 2012.
A partir da tempada 2013, supoñíase que o Gran Premio de España alternaría cada ano entre Cataluña e o Circuíto urbano de Valencia[2] con todo, isto non ocorreu porque Valencia retirouse por razóns financeiras e Cataluña segue sendo o único anfitrión do Gran Premio de España.[3]
Patrocinadores
[editar | editar a fonte]- 1981: Gran Premio Talbot de España
- 1986–1992: Gran Premio Tío Pepe de España
- 1993–2005: Gran Premio Marlboro de España
- 2006–2010: Gran Premio de España Telefónica
- 2011–2013: Gran Premio de España Santander
- 2014–2017: Gran Premio de España Pirelli
- 2017–2019: Gran Premio de España Emirates
Gañadores do Gran Premio de España
[editar | editar a fonte]Gañadores múltiples (pilotos)
[editar | editar a fonte] Os pilotos en letra grosa están competindo no campionato de Fórmula Un na tempada actual
Un fondo rosado indica un acontecemento que non formaba parte do Campionato Mundial de Fórmula Un .
| # Gañados | Piloto | anos gañados |
|---|---|---|
| 6 |  Michael Schumacher
|
1995, 1996, 2001, 2002, 2003, 2004 |
 Lewis Hamilton
|
2014, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 | |
| 4 |  Max Verstappen
|
2016, 2022, 2023, 2024 |
| 3 |  Louis Chiron
|
1928, 1929, 1933 |
| Jackie Stewart
|
1969, 1970, 1971 | |
| Nigel Mansell
|
1987, 1991, 1992 | |
 Alain Prost
|
1988, 1990, 1993 | |
 Mika Häkkinen
|
1998, 1999, 2000 | |
| 2 |  Emerson Fittipaldi
|
1972, 1973 |
 Mario Andretti
|
1977, 1978 | |
| Ayrton Senna
|
1986, 1989 | |
| Kimi Räikkönen
|
2005, 2008 | |
 Fernando Alonso
|
2006, 2013 |
Gañadores múltiples (construtores)
[editar | editar a fonte] O fondo rosado indica un acontecemento que non formou parte do CampionatoMundial de Fórmula Un .
O fondo de crema indica un evento que formou parte do Campionato de Europa de pre - guerra.
Os Equipos en letra grosa están competindo no campionato de Fórmula Un na tempada actual
| # Gañados | Construtor | Anos gañados[4] | |
|---|---|---|---|
| 12 |  Ferrari
|
1954, 1974, 1981, 1990, 1996, 2001, 2002, 2003, 2004, 2007, 2008, 2013 | |
| 9 | Mercedes
|
1934, 1935, 2014, 2015, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 | |
| 8 | Williams
|
1980, 1987, 1991, 1992, 1993, 1994, 1997, 2012 | |
| McLaren
|
1975, 1976, 1988, 1989, 1998, 1999, 2000, 2005 | ||
| 7 | Lotus
|
1967, 1968, 1972, 1973, 1977, 1978, 1986 | |
| 6 |  Red Bull
|
2010, 2011, 2016, 2022, 2023, 2024 | |
| 3 | Bugatti
|
1926, 1928, 1929 | |
| 1 | Alfa Romeo F1
|
1933, 1951 | |
Gañadores do Gran Premio de España
[editar | editar a fonte].svg)
As carreiras que non forman parte da Fórmula 1 están marcadas cun fondo en cor rosa.
O fondo de crema indica unha carreira que formou parte do Campionato de Europa antes da guerra.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
* Carreira de autos deportivos
Marcas no Gran Premio de España
[editar | editar a fonte]| Gran Premio de España | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Cataluña | País/Piloto | Chasis/Motor | Tempo | Lonxitude | Ano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pole Position | Fernando Alonso
|
Renault V8 | 1:14.648 | 4´627 km | 2006 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Volta rápida | Giancarlo Fisichella
|
Renault V10 | 1:15.641 | 4´627 km | 2005 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Xerez | País/Piloto | Chasis/Motor | Tempo | Lonxitude | Ano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pole Position | Ayrton Senna
|
McLaren-Honda V10 | 1:18.387 | 4´218 km | 1990 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Volta rápida | Riccardo Patrese
|
Williams-Renault V10 | 1:24.513 | 4.218 km | 1990 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jarama | País/Piloto | Chasis/Motor | Tempo | Lonxitude | Ano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pole Position | Jacques Laffite
|
Liger-Matra V12 | 1:18.387 | 3´312 km | 1981 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Volta rápida |  Gilles Villeneuve
|
Ferrari F12 | 1:24.513 | 3.404 km | 1979 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Montjuïc | País/Piloto | Chasis/Motor | Tempo | Lonxitude | Ano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pole Position |  Ronnie Peterson
|
Lotus-Ford V8 | 1:21.8 | 3´791 km | 1973 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Volta rápida | Ronnie Peterson
|
Lotus-Ford V8 | 1:23.8 | 3´791 km | 1973 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pedralbes | País/Piloto | Chasis/Motor | Tempo | Lonxitude | Ano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pole Position | Alberto Ascari
|
Ferrari V12 | 2:10.59 | 6´316 km | 1973 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Volta rápida |  Juan Manuel Fangio
|
Alfa Romeo L8c | 2:16.93 | 6´316 km | 1973 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ http://www.talkingaboutf1.com/2011/02/looking-back-f1s-phantom-races.html
- ↑ "Valencia pays 2012 fee, Spain to alternate from 2013". MSN Sport. MSN Sport. 9 de marzo de 2012. Arquivado dende o orixinal o 25 de febreiro de 2014. Consultado o 9 de marzo de 2012.
- ↑ http://www.grandprix.com/ns/ns26562.html
- ↑ Official Formula One website. "1950-Present race results archives". Consultado o 23 de agosto de 2006.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Gran Premio de España  |
 |
A Galipedia ten un portal sobre: Fórmula 1 |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Etzrodt, Hans. "Grand Prix Winners 1895-1949 : Part 2 (1919-1933)". The Golden Era of Grand Prix Racing. Arquivado dende o orixinal o 29 de xuño de 2013. Consultado o 5 March 2009.
- Etzrodt, Hans. "Grand Prix Winners 1895-1949 : Part 3 (1934-1949)". The Golden Era of Grand Prix Racing. Arquivado dende o orixinal o 09 de novembro de 2018. Consultado o 5 March 2009.
- Galpin, Darren. "Pre-World Championship Grand Prix". The GEL Motorsport Information Page. Arquivado dende o orixinal o 03 de marzo de 2016. Consultado o 5 March 2009.