Saltar ao contido

Copa do Mundo de Fútbol

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Mundial de fútbol»)
Modelo:Competición deportivaCopa do Mundo de Fútbol
Imaxe
Nome na lingua orixinal(en) FIFA World Cup Editar o valor en Wikidata
Tipocompetición internacional de seleccións de fútbol Editar o valor en Wikidata
OrganizadorFIFA Editar o valor en Wikidata
Localización  e  Datas
Vixencia1930 – Editar o valor en Wikidata
Período de ocorrencia4 (1930–valor descoñecido) Editar o valor en Wikidata
Outro
Cancelo#FIFAWorldCup Editar o valor en Wikidata
Páxina web oficialfifa.com… Editar o valor en Wikidata
Facebook: fifaworldcup Twitter: FIFAWorldCup Instagram: fifaworldcup TikTok: fifaworldcup Editar o valor en Wikidata

A Copa do Mundo da FIFA, tamén coñecida como Campionato Mundial de Fútbol ou Mundial de Fútbol, é un torneo internacional de fútbol, organizado cada catro anos pola FIFA. O torneo conta con dúas fases principais, un proceso clasificatorio onde os países compiten agrupados por diferentes confederacións continentais, chegando na edición de 2010 a 204 participantes, e unha fase final nunha sede designada pola organización na que participan 32 seleccións nun período aproximado dun mes.

A primeira edición do Mundial organizouse en 1930 no Uruguai, coa vitoria da selección anfitrioa, e dende entón foi celebrado cada catro anos coa excepción de 1942 e 1946 debido á segunda guerra mundial. A selección do Brasil é a selección que acadou máis títulos mundiais até o momento, con cinco, sendo tamén a única que participou en tódalas edicións. Trala selección brasileira sitúanse Alemaña e Italia, con catro títulos cada unha, a Arxentina, o Uruguai e Francia con dous e, cun só título, Inglaterra e España.

O torneo presenta unha forte dominación dos equipos europeos e suramericanos: os primeiros gañaron o título en 12 ocasións, mentres que os segundos en nove. Ademais tan só dous equipos doutras confederacións xeográficas teñen chegado ás semifinais: os Estados Unidos en 1930 e Corea do Sur en 2002. Ademais, o Brasil (en 1958 e 2002), España (en 2010) e Alemaña (en 2014) foron até o momento os únicos equipos que conseguiron gañar fóra do seu continente. A fase final da Copa do Mundo é o evento dunha soa disciplina máis seguido do mundo (a edición de 2002 foi vista por máis de 1.100 millóns de espectadores), e o segundo máis seguido en xeral tan só por detrás dos Xogos Olímpicos de Verán.

As primeiras competicións internacionais

[editar | editar a fonte]

O primeiro amigable internacional de Fútbol foi xogado en 1872, entre Inglaterra e Escocia, nun momento en que este deporte era raramente practicado fóra de Gran Bretaña. No final do século XIX o fútbol comezou a gañar máis adeptos, e por iso se tornou en deporte de demostración (sen disputa de medallas) nos Xogos Olímpicos de 1900 e 1904, ata se converter en competición oficial nos Xogos Olímpicos de 1908. Organizado pola Football Association, era un evento para xogadores non profesionais, e na época non foi considerado unha competición, mais si un mero espectáculo. A selección non profesional da Inglaterra foi a campioa nas dúas edicións, 1908 e 1912.

En 1914 a FIFA recoñeceu o torneo olímpico como unha "competición global de fútbol non profesional", tomando para si a responsabilidade de organizalo. Así, na edición de 1924 enfrontáronse equipos de varios continentes. O Uruguai foi o campión nas dúas edicións, 1924 e 1928. O 28 de maio de 1928 a FIFA tomou a decisión de organizar a competición por separado, polo que deixou de ser un deporte olímpico. Para celebrar o centenario da independencia do Uruguai en 1930 foi decidido que a sede da competición sería no país suramericano, no mesmo ano.

A primeira Copa do Mundo oficial

[editar | editar a fonte]
O Estádio Centenário, local da primeira final da Copa do Mundo, en 1930, na cidade de Montevideo, Uruguai

Só trece seleccións participaron na primeira Copa, sete da América Latina (o Uruguai, a Arxentina, Bolivia, o Brasil, Chile, Paraguai e o Perú), catro da Europa (Bélxica, Francia, Iugoslavia e Romanía) e dúas da América do Norte (México e Estados Unidos). Moitas seleccións europeas acabaron desistindo da competición debido á longa e cansada viaxe polo océano Atlántico.

Os dous primeiros partidos da Copa disputáronse simultaneamente, sendo vencidos por Francia e os Estados Unidos, que gañaron a México por 4-1 e a Bélxica por 3-0, respectivamente. O primeiro gol nunha Copa do Mundo foi marcado polo xogador francés Lucien Laurent. A final foi disputada entre o Uruguai e a Arxentina, gañando os uruguaios por 4-2, no Estadio Centenario de Montevideo, cun público estimado de 93.000 espectadores. O máximo goleador deste torneo foi o arxentino Guillermo Stábile.

Desenvolvemento

[editar | editar a fonte]
Globo en forma de bóla de Fútbol en Nuremberg, Alemaña, como propaganda do Mundial de Fútbol Alemaña 2006. O torneo creceu ao longo do tempo ata se tornar a maior competición deportiva do planeta.

Os problemas que atopaban as primeiras edicións do torneo eran as dificultades da época para unha viaxe intercontinental. Nas Copas de 1934 e 1938, xogadas en Europa, houbo unha pequena participación dos países suramericanos. Só a selección brasileira estivo presente nesas dúas edicións. As edicións de 1942 e 1946 foron canceladas debido á segunda guerra mundial.

O Mundial de Fútbol Brasil 1950 foi o primeiro en ter participantes británicos. Estes retiráranse da FIFA en 1920, pois rexeitaban xogar con países cos que recentemente estiveran en guerra e por unha protesta da influencia estranxeira no fútbol, ao considerar que dito deporte, unha invención británica, estaba sendo deturpado polo modo de xogar estranxeiro. A pesar disto, volveron ser membros da FIFA en 1946. O torneo tamén contou coa volta da participación do Uruguai, que boicoteara as dúas edición anteriores.

Entre as edicións de 1934 e 1978 a fase final do torneo era disputada por 16 seleccións (agás nos raros casos onde se retiraron algunhas seleccións). A maioría era da América Latina e Europa, cunha pequena minoría de África, Asia e Oceanía. Esas seleccións normalmente non pasaban da primeira fase, sendo facilmente derrotadas (coa excepción de Corea do Norte, que chegou ata os cuartos de final en 1966).

A fase final foi expandida ata 24 seleccións en 1982, e ata 32 en 1998, permitindo que máis seleccións de África, Asia e América do Norte puidesen participar. Nos seguintes anos eses novos participantes acadaron mellores posicións, como o Camerún, que chegou ata os cuartos de final en 1990 e Corea do Sur, Senegal e Estados Unidos, que fixeron o mesmo en 2002, alcanzando Corea o cuarto lugar.

Símbolos

[editar | editar a fonte]

De 1930 a 1970 ao campión entregábaselle a Copa Jules Rimet. Inicialmente coñecida como Copa do Mundo ou Coupe du Monde (en francés), foi renomeada en 1946 en homenaxe ao presidente da FIFA responsable da primeira edición do torneo, en 1930. En 1970, coa terceira vitoria da selección brasileira, esta gañou o dereito a ter en posesión permanente o trofeo. Con todo, este foi roubado da sede da CBF en decembro de 1983, e nunca foi atopado. Crese que os ladróns o teñan derretido.

Despois de 1970 creouse un novo trofeo, chamado Copa do Mundo FIFA. A diferenza do Trofeo Jules Rimet este non se entrega permanentemente a ningunha selección, independentemente do número de títulos. A Arxentina, Alemaña, o Brasil e Italia son os que máis veces acadaron o trofeo. Este so será cambiado ata que a placa no seu pé sexa totalmente enchida cos nomes dos campións de cada edición, o que non ocorrerá ata 2038.

Desde o Mundial de 1966 cada edición conta cunha mascota oficial.[1] A primeira da historia foi World Cup Willie, un león futbolista vestido cunha camisola da bandeira do Reino Unido.[2] Catro anos máis tarde, en 1970, a mascota foi Juanito, un neno cun chapeu típico de México, escrito coas palabras "MÉXICO 70" e vestido coas cores da selección mexicana.[2] En 1974, as mascotas alemás occidentais foron Tip e Tap, dous cativo cos brazos no ombro doutro, un deles cunha camisola onde se le "WM" e na doutro "74".[2] Na Copa de 1978, na Arxentina elixiuse ata o de agora a última mascota humana, Gauchito, un meniño gaucho cun chapeu que contiña "ARGENTINA '78", un pano e un rebenque, que tamén aparecía na camisola da selección arxentina e botas de fútbol[2]

A mascota do Mundial de 1982, foi Naranjito,[3] unha laranxa con faciana humanizada, cun balón e usando botas.[2] En 1986, a mascota foi Pique, unha especie de pemento, cun chapeu mariachi e un balón no seu dereito. En1990, a mascota foi un obxecto de deseño, Ciao, que representou un futbolista coa cabeza en forma de balón de fútbol e corpo con barras que contiñan as cores do país. Os Estados Unidos volveron á mascota animal para a Copa de 1994, Striker era un can vestido coas cores da bandeira dos Estados Unidos cunha camisola na que aparecía escrito "USA 94". Para a Copa do Mundo de 1998, os organizadores escolleron un galo azul chamado Footix, coas palabras "FRANCE 98" no seu peito. En 2002, o Xapón e Corea do Sur escolleron as mascotas Ato, Kaz e Nik, inspirados no manga[4]. No Mundial de Fútbol de 2006 o escollido foi Goleo VI, un león peluche, vestido cunha camisola branca co número 06 deseñado na fronte, sempre ao lado da súa compañeira, Pille, unha pelota falante. A mascota da Copa do Mundo de 2010 foi Zakumi, un leopardo de cabelos verdes, vestido cunha camisola branca coas letras "SOUTH AFRICA 2010" e pantalóns verde. O seu nome procede de "ZA", abreviación internacional para Suráfrica e "kumi", unha palabra que significa "dez" en varias linguas do país, en referencia ao ano do Mundial[5]. Para o Mundial Brasil 2014 elixiuse a Fuleco, unha mascota con forma dunha especie de armadillo vunerable endémica do nordés do Brasil.

Eliminatorias

[editar | editar a fonte]
Bolas e chuteiras das cinco copas vencidas polo Brasil, nunha tenda de Londres

Dende a segunda edición do torneo, e 1934, as eliminatorias teñen sido feitas para diminuír o tamaño da fase final. Estas son disputadas nas seis zonas continentais da FIFA (África, Asia, América do Norte e América Central e Caribe, Europa, Oceanía e América do Sur) organizadas polas súas respectivas confederacións. Antes de cada edición do torneo a FIFA decide cantas prazas terán dereito por cada confederación, tendo en conta factores como número de seleccións nacionais e forza de cada confederación. A presión por cada confederación por ter máis prazas tamén acostuma ser bastante común.

As eliminatorias poden comezar tres anos antes da fase final, e duran un pouco máis de dous anos. O formato de cada eliminatoria difire de acordo con cada confederación. Normalmente unha ou dúas prazas son reservadas para os gañadores de play-offs intercontinentais. Por exemplo, o campión da eliminatoria da |Oceanía e o quinto colocado da América do Sur disputaran un play-off para decidir quen ficaría coa praza da fase final 2006.

Dende o mundial de 1938 ata o mundial 2002, o campión era automaticamente clasificado para a próxima Copa, sen precisar pasar polas eliminatorias das súas confederacións. Porén, a partir da edición de 2002 o campión é obrigado a clasificarse normalmente como calquera outra selección. O Brasil, vencedor en 2002, foi o primeiro campión a ter que disputar unha eliminatoria para a Copa seguinte.

A selección do país anfitrión queda exenta igualmente da disputa destas eliminatorias. No mundial de 2002, as seleccións de Corea do Sur e Xapón foron clasificadas directamente.

Fase final

[editar | editar a fonte]

A fase final do torneo ten 32 seleccións competindo por un mes no país anfitrión. A fase final é dividida en dúas fases: a fase de grupos e a fase de eliminatorias.

Na primeira fase (grupos) as seleccións son colocadas en oito grupos de catro participantes. Oito seleccións son cabeza de serie de cada grupo (as seleccións consideradas máis fortes) e as outras son sorteadas. Desde 1998 o sorteo é feito evitando que máis dúas seleccións europeas e máis dunha selección da mesma confederación fiquen no mesmo grupo. Na fase de grupos cada selección xoga unha partida contra as seleccións de seu grupo, e as dúas que máis puntuaran se clasifican para a fase de eliminatoria. Desde 1994 a vitoria nun partido vale tres puntos, o empate un e a derrota ningún. Antes, cada vitoria valía dous puntos.

A fase seguinte é unha fase de eliminación rápida. Cada selección xoga unicamente un partido en cada división da fase (oitavos de final, cuartos de final, semi-final e final) e o vencedor pasa para a próxima eliminatoria. En caso de empate no tempo normal o xogo é levado para a prórroga e en caso de empate da mesma hai a disputa de penaltis. As dúas seleccións eliminadas da semi-final fan un partido antes da final para decidir o terceiro e cuarto lugar.

Selección das sedes

[editar | editar a fonte]
Mapa das sedes da Copa do Mundo

Nas primeiras edicións as sedes era foron escollidas en encontros nos congresos da FIFA. As designacións eran sempre polémicas debido á longa viaxe da América do Sur a Europa (e viceversa), as dúas grandes potencias futbolísticas da época (e aínda hoxe). A decisión da primeira Copa de ser no Uruguai, por exemplo, levou a participación de soamente catro seleccións europeas. As dúas Copas seguintes foron na Europa. A decisión de designa-la sede de Francia fora outra grande polémica, xa que os países americanos desexaban un sistema rotativo de sedes. Ou sexa, unha edición na Europa e a seguinte na América do Sur. Como o de 1934 fora na Italia, a sede da edición de 1938 tería que ser teoricamente na América do Sur, o que de feito non ocorreu. Iso fixo que tanto o Uruguai e a Arxentina boicoteasen o torneo. Despois da segunda guerra mundial para evitar calquera tipo de boicot ou controversia a FIFA adoptou a rotación das sedes entre América e Europa, que foi usado ata o 1998. A edición de 2002, que tivo como sede tanto Xapón como Corea do Sur foi a primeira sede fora deses dous continentes. Xa a edición de 2010 será a primeira na África, en Suráfrica.

En 2003 foi decidido que no 2014 será na América Latina. Ningún país a non se-lo Brasil manifestou interese pola candidatura. O país, de feito, foi sinalado por moitos veciños continentais como a única opción viable para a sede do torneo no continente.

O sistema de elección da sede evolucionou ao longo dos tempos, sendo hoxe escollido polo comité executivo da FIFA, seis anos antes da Copa.

Cobertura dos medios de comunicación

[editar | editar a fonte]

A primeira Copa do mundo a ser televisada foi a edición de 1954. Hoxe o evento é a competición deportiva máis seguida en todo o mundo, pasando os Xogos Olímpicos. A audiencia total de 2002 foi estimada en 28.800 millóns de telespectadores, dos que 1.100 millóns presenciaron a final. O sorteo, que decidiu a distribución das seleccións nos grupos, foi visto por máis de 300 millóns de persoas. Cada Copa do mundo ten como símbolo unha mascota. Willie foi a primeira, en 1966. As mascotas de 2006 son Goleo, un león, e Pille, unha bola de fútbol.

Primeira participación

[editar | editar a fonte]

En cada Copa do mundo polo menos unha selección participa na competición por primeira vez:

Ano Selección
1930 Arxentina Arxentina Bélxica Bélxica Bolivia Bolivia Brasil Brasil Chile Chile Estados Unidos Estados Unidos Francia Francia Iugoslavia Iugoslavia (1) México México Paraguai Paraguai Perú Perú Romanía Romanía Uruguai Uruguai
1934 Austria Austria Chequia República Checa (2) Exipto Exipto Alemaña Alemaña(4) Hungría Hungría Italia Italia Países Baixos Países Baixos España (1931-1939) España Suecia Suecia Suíza Suíza
1938 Cuba Cuba Indonesia Indonesia(5) Noruega Noruega Polonia Polonia
1950 Inglaterra Inglaterra
1954 Corea do Sur Corea do Sur Escocia Escocia Turquía Turquía República Federal Alemá Alemaña Federal(4)
1958 Irlanda do Norte Irlanda do Norte Unión Soviética Unión Soviética(3) Gales Gales
1962 Bulgaria (1948-1967) Bulgaria Colombia Colombia
1966 Corea do Norte Corea do Norte Portugal Portugal
1970 O Salvador O Salvador Israel Israel Marrocos Marrocos
1974 Australia Australia República Democrática Alemá Alemaña Democrática Haití (1964-1986) Haití Zaire Zaire(6)
1978 Irán Irán Tunisia Tunisia
1982 Alxeria Alxeria Camerún Camerún Honduras Honduras Kuwait Kuwait Nova Zelandia Nova Zelandia
1986 Canadá Canadá Dinamarca Dinamarca Iraq Iraq
1990 Costa Rica Costa Rica Irlanda Irlanda Emiratos Árabes Unidos Emiratos Árabes Unidos
1994 Alemaña Alemaña(4) Grecia Grecia Nixeria Nixeria Rusia Rusia(3) Arabia Saudita Arabia Saudita
1998 Croacia Croacia(1) Xamaica Xamaica Xapón Xapón Suráfrica Suráfrica Iugoslavia Iugoslavia(1)
2002 China China Ecuador Ecuador Senegal Senegal Eslovenia Eslovenia(1)
2006 Angola Angola Costa do Marfil Costa do Marfil Chequia República Checa(2) Ghana Ghana Serbia e Montenegro Serbia e Montenegro(1) Togo Togo Trinidad e Tobago Trinidad e Tobago Ucraína Ucraína(3)
2010 Eslovaquia Eslovaquia(2)
2014 Bosnia e Hercegovina Bosnia e Hercegovina(1)
2018 Islandia Islandia(1) Panamá Panamá(1)
2022 Qatar Qatar
(1): O Reino de Iugoslavia (1930) e a República Federal Socialista de Iugoslavia (1950-1990) clasificáranse oito veces para a Copa do mundo co nome de Iugoslavia antes da separación das repúblicas en 1992. Esa selección é considerada distinta da que se clasificou en 98, tamén Iugoslavia. Tal selección é considerada a predecesora da selección de Serbia e Montenegro. En 2006 participa a selección de Serbia e Montenegro representando os territorios que xa se separaran debido ao plebiscito de segregación do Montenegro, polo que nas seguintes Copas do mundo xa actuarán como combinados diferentes. O mesmo caso aplícase ás outras nacións resultantes do proceso de separación: Croacia, Eslovenia, Bosnia e Hercegovina e República da Macedonia.
(2): A Checoslovaquia foi divida en Eslovaquia e República Checa en 1993. As dúas selección formadas a partir de entón son consideradas distintas da Checoslovaquia.
(3): A URSS disolveuse en 1991. As 15 repúblicas que formaban as Repúblicas Soviéticas hoxe son consideradas distintas da URSS.
(4): Despois da II Guerra Mundial, a Alemaña foi dividida en Alemaña Occidental e Alemaña Oriental, competindo separadamente de 1949 a 1990, ano no que houbo a reunificación. A Alemaña reunificada clasificouse para súa primeira Copa en 1994. Oficialmente a FIFA incluíu os resultados da Alemaña Occidental, que se clasificou de 1954 a 1990, para a Alemaña, xa que estas tiñan a mesma confederación e ambas representaban a "República Federal Alemá".
(5): Indonesia competiu como as Indias Orientais Holandesas en 1938.
(6): A República Democrática do Congo competiu como Zaire en 1974.
Ano Sede Final Disputa do 3º lugar
Vencedor Marcador Subcampión 3º lugar Marcador 4º lugar
1930
Detalles
Uruguai
Uruguai
4 - 2
Arxentina

Estados Unidos
s/d(1)

Iugoslavia
1934
Detalles
Italia
Italia
2 - 1
prorr.

República Checa

Alemaña
3 - 2
Austria
1938
Detalles
Francia
Italia
4 - 2
Hungría

Brasil
4 - 2
Suecia
1942 ---- NON HOUBO
1946 ---- NON HOUBO
1950
Detalles
Brasil
Uruguai
2 - 1(2)
Brasil

Suecia
3 - 1(2)
España
1954
Detalles
Suíza
Alemaña Occidental
3 - 2
Hungría

Austria
3 - 1
Uruguai
1958
Detalles
Suecia
Brasil
5 - 2
Suecia

Francia
6 - 3
Alemaña Occidental
1962
Detalles
Chile
Brasil
3 - 1
Checoslovaquia

Chile
1 - 0
Iugoslavia
1966
Detalles
Inglaterra
Inglaterra
4 - 2
prorr.

Alemaña Occidental

Portugal
2 - 1
URSS
1970
Detalles
México
Brasil
4 - 1
Italia

Alemaña
1 - 0
Uruguai
1974
Detalles
Alemaña Federal
Alemaña Occidental
2 - 1
Países Baixos

Polonia
2 - 1
Brasil
1978
Detalles
Arxentina
Arxentina
3 - 1
prorr.

Países Baixos

Brasil
2 - 1
Italia
1982
Detalles
España
Italia
3 - 1
Alemaña Occidental

Polonia
3 - 2
Francia
1986
Detalles
México
Arxentina
3 - 2
Alemaña Occidental

Francia
4 - 2
prorr.

Bélxica
1990
Detalles
Italia
Alemaña Occidental
1 - 0
Arxentina

Italia
2 - 1
Inglaterra
1994
Detalles
Estados Unidos
Brasil
0 - 0
(3 - 2) p.

Italia

Suecia
4 - 0
Bulgaria
1998
Detalles
Francia
Francia
3 - 0
Brasil

Croacia
2 - 1
Países Baixos
2002
Detalles
Corea do Sur e o Xapón
Brasil
2 - 0
Alemaña

Turquía
3 - 2
Corea do Sur
2006
Detalles
Alemaña
Italia
1 - 1
(5 - 3) p.

Francia

Alemaña
3 - 1
Portugal
2010
Detalles
Suráfrica
España
1 - 0
Países Baixos

Alemaña
3 - 2
Uruguai
2014
Detalles
Brasil
Alemaña
1 - 0
Arxentina

Países Baixos
3 - 0
Brasil
2018
Detalles
Rusia
Francia
4 - 2
Croacia

Bélxica
2 - 0
Inglaterra
2022
Detalles
Qatar
Arxentina
3 - 3
(4 - 2) p.

Francia

Croacia
2 - 1
Marrocos
1 Non houbo disputa de terceiro lugar oficial na Copa do mundo de 1930; Os Estados Unidos e a Iugoslavia perderan nas semifinais.
2 Non houbo unha final oficial na Copa do mundo de 1950. O torneo foi decidido nun grupo final disputado por catro seleccións. Con todo, a vitoria do Uruguai sobre o Brasil por 2 a 1 foi o partido decisivo e que colocou os uruguaios á fronte en puntos e aseguroulles terminar por riba dos outros do grupo como campións mundiais. Tampouco houbo disputa do terceiro e carto posto, e tamén no último partido a vitoria da Suecia por 3 a 1 foi definitiva para acadar ese terceiro posto

Goleadores

[editar | editar a fonte]

En varias edicións

[editar | editar a fonte]

Os máximos goleadores das Copas do Mundo son:

Xogador Selección Goles
 Miroslav Klose Alemaña 16
 Ronaldo Brasil 15
 Gerd Müller Alemaña Federal 14
 Just Fontaine Francia 13
 Pelé Brasil 12
 Jürgen Klinsmann Alemaña 11
 Sándor Kocsis Hungría 11
 Gabriel Batistuta Arxentina 10
 Teófilo Cubillas Perú 10
 Gary Lineker Inglaterra 10
 Grzegorz Lato Polonia 10
 Helmut Rahn Alemaña Federal 10
 Ademir (1) Brasil 9
 Roberto Baggio Italia 9
 Eusébio Portugal 9
 Jairzinho Brasil 9
 Paolo Rossi Italia 9
 Karl-Heinz Rummenigge Alemaña Federal 9
 Uwe Seeler Alemaña Federal 9
 Vavá Brasil 9
 Christian Vieri Italia 9
 Diego Armando Maradona Arxentina 8
 Guillermo Stábile Arxentina 8
 Leônidas Brasil 8
 Oscar Míguez Uruguai 8
 Rivaldo Brasil 8
 Rudi Völler Alemaña Federal 8
 David Villa España 8
1 Hai discusións en canto ao número de goles que anotou o brasileiro Ademir en 1950, debido a falta de datos con respecto ao partido do cuadrangular final entre o Brasil e España (6:1). O primeiro gol fora considerado como autogol do defensa español Parra e o quinto gol brasileiro fora anotado por Jair. Porén, a FIFA acreditou recentemente que ambos goles foran marcados por Ademir, o que o converte no goleador do Mundial de 1950 con 9 anotacións.

Jairzinho (Brasil) fixo goles en tódolos partidos que xogou a selección brasileira en México 1970.

Ghiggia (Uruguai) fixo goles en tódolos partidos que xogou a selección uruguaia no Brasil 1950.

Para esta lista téñense en conta tódolos goles convertidos polo xogador nas diferentes versións da Copa do mundo en que participase, o máximo goleador nun so mundial é o francés Just Fontaine ao anotar 13 goles en Suecia 1958.

O gol número dous mil na historia dos mundiais foi anotado polo sueco Marcus Allbäck durante a Copa do mundo de 2006, nun enfrontamento ante Inglaterra o día 20 de xuño.

Nunha soa edición

[editar | editar a fonte]

O premio Bota de Ouro Adidas entrégase dende 1982 ao máximo goleador de cada torneo. Os máximos goleadores de cada Copa do mundo dende 1930 aparecen na seguinte táboa, desde 1982, os gañadores reciben o trofeo da Bota de Ouro.

Copa mundial Goleador Goles

Uruguai 1930
Guillermo Stábile (Arxentina) 8

Italia 1934
Edmund Conen (Alemaña)
Oldřich Nejedlý (Checoslovaquia)
Angelo Schiavio (Italia)
4(1)

Francia 1938
Leônidas (Brasil) 8

Brasil 1950
Ademir (Brasil) 9

Suíza 1954
Sándor Kocsis (Hungría) 11

Suecia 1958
Just Fontaine (Francia) 13

Chile 1962
Garrincha (Brasil)
Vavá (Brasil)
Flórián Albert (Hungría)
Valentin Kozmich Ivanov (URSS)
Drazen Jerkovic (Iugoslavia)
Leonel Sánchez (Chile)
4

Inglaterra 1966
Eusébio (Portugal) 9

México 1970
Gerd Müller (Alemaña Federal) 10

Alemaña Federal 1974
Grzegorz Lato (Polonia) 7

Arxentina 1978
Mario Kempes (Arxentina) 6
Gañadores da Bota d’Ouro Adidas

España 1982
Paolo Rossi (Italia) 6

México 1986
Gary Lineker (Inglaterra) 6

Italia 1990
Salvatore Schillaci (Italia) 6

Estados Unidos 1994
Oleg Salenko (Rusia)
Hristo Stoitchkov (Bulgaria)
6

Francia 1998
Davor Šuker (Croacia) 6

Corea/Xapón 2002
Ronaldo (Brasil) 8

Alemaña 2006
Miroslav Klose (Alemaña) 5

Suráfrica 2010
Thomas Müller (Alemaña) 5

Brasil 2014
James Rodríguez (Colombia) 6

Rusia 2018
Harry Kane (Inglaterra) 6

Qatar 2022
1 Algunhas fontes[quen?] aseguran que Nejedlý anotou cinco goles, o que o convertería no goleador exclusivo. Con todo, a FIFA considera que anotou so catro goles.

Táboa estatística de fases finais

[editar | editar a fonte]

A táboa estatística dos Mundiais de Fútbol presenta os datos das 75 seleccións nacionais de fútbol que participaron nas 18 Copas do mundo realizadas pola FIFA, entre 1930 e 2006.

Esta táboa ordena ás seleccións asignándolles unha posición xeral baseándose en tres criterios:

  1. Puntos obtidos. Outórganse 3 puntos por vitoria, 1 por empate e ningún por derrota. Este criterio é utilizado para tódolos partidos ao longo do torneo, a pesar de que foi establecido pola FIFA dende 1994.
  2. Maior diferenza de goles
  3. Maior cantidade de goles obtidos.
Equipo PM Resultados Participación
Pts PX PG PE PP Rnd GF:GC 30 34 38 50 54 58 62 66 70 74 78 82 86 90 94 98 02 06 10
Brasil 18 206 92 64 14 14 75% 201:84 14º 11º
Alemaña[6] 16 182 92 54 20 18 66% 190:112 10º
Italia 16 151 77 44 19 14 65% 122:70 10º 10º 12º 15º
Arxentina 14 112 65 33 13 19 57% 113:73 13º 10º 11º 10º 18º
Inglaterra 12 93 55 25 18 12 56% 74:47 11º
Francia 12 85 51 25 10 16 56% 95:64 13º 12º 28º
España 12 78 49 22 12 15 53% 80:57 12º 10º 10º 12º 10º 17º
Suecia 11 61 46 16 13 17 44% 74:69 13º 21º 13º 14º
Países Baixos 8 58 36 16 10 10 54% 59:38 14º 15º 11º
10º Rusia[7] 9 57 37 17 6 14 51% 64:44 10º 17º 18º 22º
11º Serbia[8] 10 56 40 16 8 16 47% 62:55 16º 10º 32º
12º Uruguai 10 55 40 15 10 15 46% 65:57 13º 13º 16º 16º 26º
13º Polonia 7 50 31 15 5 11 54% 44:40 11º 14º 25º 21º
14º Hungría 9 48 32 15 3 14 50% 87:57 10º 15º 14º 18º
15º México 13 45 44 11 12 21 34% 48:84 13º 12º 13º 16º 11º 12º 16º 13º 13º 11º 15º
16º República Checa[9] 9 41 33 12 5 16 41% 47:49 14º 15º 19º 19º
17º Austria 7 40 29 12 4 13 46% 43:47 15º 18º 23º
18º Bélxica 11 39 36 10 9 17 36% 46:63 11º 15º 13º 12º 10º 10º 11º 11º 19º 14º
19º Portugal 4 34 19 11 1 7 60% 32:21 17º 21º
20º Romanía 7 29 21 8 5 8 46% 30:33 12º 10º 12º 11º
21º Suíza 8 28 26 8 4 14 36% 37:51 16º 16º 15º 10º
22º Chile 7 27 25 7 6 12 36% 31:40 13º 11º 22º 16º
23º Paraguai 7 25 22 6 7 9 38% 27:36 11º 12º 13º 14º 16º 18º
24º Dinamarca 3 23 13 7 2 4 59% 24:18 10º
25º Estados Unidos 8 21 25 6 3 16 28% 27:51 16º 10º 23º 14º 32º 25º
26º Croacia 3 20 13 6 2 5 51% 15:11 23º 22º
27º Escocia 8 19 23 4 7 12 28% 25:41 15º 14º 11º 15º 19º 18º 27º
28º Corea do Sur 7 19 24 4 7 13 26% 22:53 16º 20º 22º 20º 30º 17º
29º Camerún 4 17 14 4 5 5 40% 13:24 17º 22º 25º 20º
30º Bulgaria 7 17 26 3 8 15 22% 22:53 15º 15º 13º 12º 15º 29º
31º Turquía 2 16 10 5 1 4 53% 20:17 11º
32º Perú 4 15 15 4 3 8 33% 19:31 10º 20º
33º Irlanda 3 14 13 2 8 3 36% 10:10 16º 12º
34º Irlanda do Norte 3 14 13 3 5 5 36% 13:23 21º
35º Nixeria 3 13 11 4 1 6 39% 14:16 12º 27º
36º Colombia 4 11 13 3 2 8 28% 14:23 14º 14º 19º 21º
37º Marrocos 4 10 13 2 4 7 26% 12:18 14º 11º 23º 18º
38º Costa Rica 3 10 10 3 1 6 33% 12:21 13º 19º 31º
39º Noruega 3 9 8 2 3 3 38% 7:8 12º 17º 15º
39º Ecuador 2 9 7 3 0 4 43% 7:8 24º 12º
41º Senegal 1 8 5 2 2 1 53% 7:6
42º Alemaña Oriental 1 8 6 2 2 2 44% 5:5
43º Xapón 3 8 10 2 2 6 27% 8:14 31º 29º
44º Arabia Saudita 4 8 13 2 2 9 21% 9:32 12º 28º 32º 28º
45º Ucraína 1 7 5 2 1 2 47% 5:7
46º Alxeria 2 7 6 2 1 3 39% 6:10 13º 22º
47º Tunisia 4 7 12 1 4 7 19% 8:17 26º 29º 24º
48º Australia 3 7 10 1 4 5 23% 7:16 14º 16º
49º Gales 1 6 5 1 3 1 40% 4:4
50º Ghana 3 6 4 2 0 2 50% 4:6 13º
51º Suráfrica 2 6 6 1 3 2 33% 8:11 24º 17º
52º Irán 3 5 9 1 2 6 19% 6:18 14º 20º 26º
53º Corea do Norte 1 4 4 1 1 2 33% 5:9
54º Cuba 1 4 3 1 1 1 44% 5:12
55º Costa do Marfil 3 3 3 1 0 2 33% 5:6 20º
56º Xamaica 1 3 3 1 0 2 33% 3:9 22º
57º Honduras 1 2 3 0 2 1 22% 2:3 18º
58º Angola 1 2 3 0 2 1 22% 1:2 23º
59º Israel 1 2 3 0 2 1 22% 1:3 12º
60º Exipto 2 2 4 0 2 2 17% 3:6 13º 20º
61º Kuwait 1 1 3 0 1 2 11% 2:6 21º
62º Trindade e Tobago 1 1 3 0 1 2 11% 0:4 27º
63º Bolivia 3 1 6 0 1 5 6% 1:20 12º 13º 21º
64º Iraq 1 0 3 0 0 3 0% 1:4 23º
65º Eslovenia 1 0 3 0 0 3 0% 2:7 30º
66º Togo 1 0 3 0 0 3 0% 1:6 30º
67º Canadá 1 0 3 0 0 3 0% 0:5 24º
68º Indonesia[10] 1 0 1 0 0 1 0% 0:6 15º
69º Emiratos Árabes 1 0 3 0 0 3 0% 2:11 24º
70º China 1 0 3 0 0 3 0% 0:9 31º
71º Nova Zelandia 2 0 0 3 0 3 0% 2:12 23º
72º Grecia 1 0 3 0 0 3 0% 0:10 24º
73º Haití 1 0 3 0 0 3 0% 2:14 15º
74º R.D. do Congo[11] 1 0 3 0 0 3 0% 0:14 16º
75º O Salvador 2 0 6 0 0 6 0% 1:22 16º 24º
Simboloxía
  • PM: Participacións en Copas Mundiais
  • PX: Partidos xogados
  • PG: Partidos gañados
  • PE: Partidos empatados
  • PP: Partidos perdidos
  • Rnd: Rendimento (porcentaxe de puntos obtidos do total dos disputados)
  • GF: Goles a favor
  • GC: Goles en contra

Xogadores galegos en fases finais

[editar | editar a fonte]
Luis Suárez Miramontes.

As participacións de xogadores galegos en fases finais dos Mundiais de Fútbol resultan escasas e limítanse case exclusivamente ás participacións coa selección española de fútbol.

Chegaron a vestir a camisola española na Copa do Mundo un total de dez xogadores. A primeira destas participacións produciuse no Mundial de Italia de 1934 edición na que Chacho interveu nun encontro. Habería que agardar ata o Mundial de Chile de 1962 para encontrármonos con novas participacións galegas, sendo Luis Suárez titular en dous xogos e noutro Reija. Catro anos máis tarde, no Mundial de Inglaterra de 1966, produciuse a maior participación ata agora de xogadores galegos coa selección española, con cinco xogadores que participaron nun total de tres xogos. No primeiro deles participou Luis Suárez e Ufarte (nado en Pontevedra, mais viviu de novo no Brasil, país onde se iniciou no fútbol), no segundo repetiu Suárez xunto con Reija e Amancio e xa por fin, no terceiro dos encontros, repetiron Reija e Amancio, e uníuselles Marcelino.

Doce anos máis tarde, no Mundial da Arxentina de 1978, Miguel Ángel foi o porteiro titular de España. No Mundial de México de 1986 participou Tomás Reñones e en 1994 no Mundial dos Estados Unidos foi Xurxo Otero o que xogou coas cores españolas. No Mundial de Alemaña de 2006 Michel Salgado converteuse no décimo galego en participar como xogador nunha Copa do Mundo de fútbol coa selección española.

Ademais destes xogadores Acuña e Jiménez foran convocados para o Mundial do Brasil de 1950 e o de España de 1982 respectivamente, se ben ningún deles chegou a participar en ningún xogo.

A única participación dun galego nunha fase final do Mundial cunha selección que non fora a española é a de Ricardo Cabanas (galego de orixe mais de nacionalidade suíza), quen conseguiu chegar aos oitavos de final coa selección suíza no Mundial de Alemaña de 2006. De orixe galega, recoñecida en diversas entrevistas de prensa deportiva [12], Ricardo Rodríguez, participou na edición do Mundial do Brasil superando a súa selección a fase de grupos.

Como adestrador Luis Suárez dirixiu á selección española de fútbol no Mundial de Italia de 1990.

  1. fifa.com: 'bonde dos'Mascotes de la Copa Mundial de la FIFA Arquivado 19 de abril de 2013 en Wikiwix()
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Laurent Campistron, « Mascottes, un vrai « bide-parade » », France Football, nº 3347, 1 de xuño de 2010, p. 74 e 75
  3. as.com: Naranjito, la mascota que cumple 25 años (arquivo)
  4. fifa.com: Les "Spheriks™", mascottes officielles de la Coupe du Monde de la FIFA 2002[Ligazón morta] (arquivo)
  5. globoesporte.globo.com: Leopardo Zakumi é o mascote da Copa do Mundo de 2010 na África do Sul (arquivo)
  6. Inclúe as participacións da selección de Alemaña Federal
  7. Inclúe as participacións da selección da URSS
  8. Inclúe as participacións da selección de Iugoslavia e de Serbia e Montenegro
  9. Inclúe as participacións da selección de Checoslovaquia
  10. Inclúe as participacións da selección das Indias Orientais Holandesas
  11. Inclúe as participacións da selección de Zaire
  12. [1]

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]