Ute

Ute; núu-'apaghapi; núuchi
Falado en:	Estados Unidos de América
Rexións:	Utah e Colorado
Total de falantes:
Familia:	Uto-azteca; Uto-azteca do norte; Númica; Númica meridional; Paiute do sur; Ute
Códigos de lingua
ISO 639-1:	--
ISO 639-2:	---
Mapa
	; Área onde se fala o dialecto ute.
Status
	; O paiute do sur está clasificado como en perigo crítico polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO

O ute (/ˈjuːt/)^[3] é un dialecto da lingua númica do río Colorado, falado tradicionalmente polo pobo ute. Os falantes viven principalmente en tres reservas: Uintah-Ouray (ou ute setentrional) no nordeste de Utah, Ute meridional no suroeste de Colorado, e ute das montañas no suroeste de Colorado e no sueste de Utah.^[4] O ute forma parte da rama númica da familia de linguas uto-aztecas. Outros dialectos desta continuo dialectal son o chemehuevi e o paiute do sur. A partir de 2010, había 1.640 falantes combinados dos tres dialectos da lingua númica do río Colorado. A lingua irmá do ute, o númico do río Colorado, está clasificada como unha lingua ameazada, aínda que existen programas de dinamización lingüística patrocinados polas tribos.

O termo "ute" foi usado polos exploradores españois, sendo un derivado do termo quasuatas, usado polos españois da época para referirse a todas as tribos ao norte do pobo pueblo e ata os shoshone.^[5] O pobo ute refírese á súa propia lingua como núu-'apaghapi ou núuchi, que significa "a fala do pobo" e "do pobo" respectivamente.^[4]

Notas

↑ Campbell, L. American Indian Languages: The Historical Linguistics of Native America. Oxford University Press, 1997, p. 359.
↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.
↑ Givón, T. Ute Reference Grammar. John Benjamins Publishing Company, 2011
↑ ^4,0 ^4,1 Givón, Talmy (2011). Ute reference grammar. Amsterdam: John Benjamins Pub. Co. ISBN 978-9027202857. OCLC 733750317.
↑ "What is a Ute?". Arquivado dende o orixinal o 24 de xullo de 2011. Consultado o 2012-01-24.

[1] Campbell, L. American Indian Languages: The Historical Linguistics of Native America. Oxford University Press, 1997, p. 359.

[2] Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.

[:2-3] Givón, T. Ute Reference Grammar. John Benjamins Publishing Company, 2011

[:1-4] 4,0 ^4,1 Givón, Talmy (2011). Ute reference grammar. Amsterdam: John Benjamins Pub. Co. ISBN 978-9027202857. OCLC 733750317.

[5] "What is a Ute?". Arquivado dende o orixinal o 24 de xullo de 2011. Consultado o 2012-01-24.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]